SDSS - w poszukiwaniu nieznanego

[jolo]

Sloan Digital Sky Survey to wielkie przedsięwzięcie  w którym badacze podjęli się stworzenia mapy nieba i skatalogowania ogromnej ilości obiektów (http://skyserver.sdss3.org/public/en/sdss/sdsshome.aspx). Projekt trwa już osiem lat i w tym czasie objął swoim zasięgiem około 1/4 powierzchni nieba. Udało się skatalogować 930 tysięcy galaktyk oraz 120 tysięcy kwazarów, choć dostępne fotografie zawierają ich znacznie więcej. A co w tym wszystkim jest najpiękniejsze - wszyscy możemy z tych danych korzystać.

Kiedy tylko będziemy chcieli sprawdzić jak słabe gwiazdy udało nam się zarejestrować, albo jak dalekie obiekty uwieczniliśmy na naszym zdjęciu możemy w pasek przeglądarki wkleić adres http://skyserver.sdss3.org/public/en/tools/chart/navi.aspx - obecnie skieruje on nas do kolejnego, 10 wydania (DR10) map. Wyświetli nam się taka strona:

 

Żeby odnaleźć nasz kadr w polu Parameters->Name możemy wpisać symbol jakiegoś obiektu (np M49 lub NGC253) i wcisnąć Enter lub przycisk Resolve. Jeśli symbol zostanie rozpoznany, w polach RA i Dec pojawią się jego współrzędne. Jeśli system go nie znajdzie, możemy w tych polach ręcznie wpisać współrzędne obiektu. Nie musimy oczywiście podawać ich w formacie dd.dddddd, możemy po prostu wpisać jako RA np '12 33 46' a jako Dec '-08 23 12'. Po czym naciskamy przycisk Search. Przy odrobinie szczęścia trafimy na sfotografowany już obszar i w polu widzenia pojawi nam się wybrany fragment nieba. 

Używając klawiszy NSWE na obrzeżach, albo po prostu przeciągając myszką możemy przesuwać kadr aby znaleźć interesujący nas obszar. Przyciskami lupy zwiększamy i zmniejszamy kadr. 

Poniżej w sekcji Drawing options mamy po kolei:

 - Grid - włącza widok siatki i skali obrazu

 - Label - wyświetla podstawowe informacje o widocznym fragmencie nieba

 - Photometric objects - zaznacza obiekty dla których dostępne są dane fotometryczne

 - Objects with spectra - zaznacza obiekty z dostępnymi widmami (dostępne jest wtedy wyznaczone przesunięcie ku czerwieni)

 - Invert image - wyświetla negatyw zdjęcia

Po kliknięciu na wybranym obiekcie po prawej stronie pojawia nam się okienko z informacjami na jego temat - położenie, typ oraz jasność wyznaczona dla poszczególnych filtrów (http://skyserver.sdss.org/dr1/en/proj/advanced/color/sdssfilters.asp) . Poniżej jest małe okienko ze zbliżeniem na obiekt, a pod nim linki prowadzące do podstron z większą ilością danych, oraz miniatura widma (jeśli dostępne). Quick look oraz Explore  prowadzą odpowiednio do mniej lub bardziej wyczerpujących informacji o obiekcie łącznie z możliwością wyszukania go w bazach SIMBAD lub NED. Recenter powoduje wycentrowanie zaznaczonego obiektu. Add to notes dodaje wybrany obiekt do podręcznej listy, którą później możemy obejrzeć używając linku Show notes. 

Ilość danych jest bardzo duża, w SDSS znajdziemy obiekty o jasnościach 22-24mag(v), odległe galaktyki i kwazary z wyznaczonym przesunięciem ku czerwieni i na pewno podczas analizy wykonanych przez nas zdjęć będziemy mogli sprawdzić jak daleko sięgnęliśmy w poszukiwaniu nieznanego :)

[tranox]

Dzięki za pokazanie mi tej strony już jakiś czas temu.

Potężne narzędzie! Można naprawdę sięgać mega głęboko na swoich zdjęciach! Ja już przez ostatni tydzień spędziłem kilka godzin przeglądając moje marne fotki :) Zachęcam do przeglądania swoich zdjęć i tworzenia jakichś mniej lub bardziej rozbudowanych opisów! Wtedy astrofotografia nabiera jeszcze innego wymiaru, i zaczynamy się czuć tacy samotni w ogromie Wszechświata, z którego zaczynamy zdawać sobie sprawę- mimo, że chyba nie wiele osób sięga dalej niż ~10% promienia widzialnego Wszechświata. Aczkolwiek, przy kwazarach, te 10% może już być osiągalne- tak myślę.

 

Pozdrawiam!

[jolo]

Ja jakiś rok temu zacząłem tam sprawdzać swoje zdjęcia i byłem mocno zaskoczony jak okazało się, że na fotce z M106 załapałem galaktykę odległą o 4 miliardy lat świetlnych - http://astrojolo.blogspot.com/2013/05/in-galaxy-far-far-away.html . Oczywiście kwazary to inna bajka :)

[Alien]

Teraz tylko badać swoje zdjęcia. Dzięki Łukasz za opis będzie przydatny.