Mareg

Uaktualniam temat, a nuż ktoś zechce dołączyć się do zabawy z przysłonami pozaosiowymi. 1. Dodrukowałem przysłonę eliptyczną 110 x 185 mm i kołową 110 mm w wersji wchodzącej do odrośnika, z którym praktycznie zawsze obserwuję. Wcześniej przed założeniem przysłon musiałem odrośnik ściągać i wpuszczać do teleskopu dodatkowe światlo, którego niestety pod domem trochę mam. Tu zdjęcie Taurusa 300/1500 z odrośnikiem: a tu przysłona 110 mm w odrośniku: Dolny "bafel" odrośnika ma wycięcie, w które wchodzi wypustka przysłony, tak, że przysłona zawsze ma taką samą pozycję względem pająka. 2. Aby zmniejszyć rozpraszanie światła wewnątrz teleskopu, zrobiłem dodatkową eliptyczną przysłonę zaraz nad lustrem głównym: Otwór jest trochę większy niż "górna" przysłona eliptyczna. Tej "dolnej" przysłony używam także z "górną" przysłoną kołową. Niestety jeszcze nie wiem jak bardzo ta dolna przysłona zmniejsza rozpraszanie światła i poprawia kontrast. Testy w toku. 3. Przy obserwacjach pozaosiowych światło wpada do okularu zawsze pod pewnym kątem, co powoduje astygmatyzm, którego obserwacje opisałem wcześniej w tym wątku. Można temu częściowo zaradzić pochylając okular, co opisuje Sacek. Dlatego zrobiłem sobie taki specjalny adapter 2"/1.25" aby pochylać okulary 1.25" o 3.3 stopnia: Adapter zrobiony jest przez sklejenie wydruku 3D i przetoczonego adaptera GSO: Szczegółowe test adaptera dopiero będą. Tak więc temat przysłon pozaosiowych nadal ciągnę na ile pogoda i czas pozwala. Ostatnio więcej czasu w temacie spędziłem na dłubaniu niż na obserwacjach, pewnie trochę też dlatego, że jak warunki są dobre, to szkoda mi czasu na zabawę z przysłonami, którą mogę robić przy gorszym seeingu. W ubiegłym tygodniu miałem taki kiepski seeing, że nawet 110 mm było za dużo, więc zamierzam jeszcze wydrukować przysłonę 80 mm, która da światłosiłę f/18.7 na testy przy szczególnie słabych warunkach. Taka przysłona pozwoli też na ciekawe porównania do EDka 80 f/7.5.

Sprawdzasz prognozę seeingową na meteoblue. Gwiazdy "nie mrugają", a jak mrugają, to mało i wolno. Jak patrzysz na na odległe (= przynajmniej parę kilometrów) światła, na wysokim budynku, kominie, dźwigu, to podobnie światła mrugają mało i wolno. Najjaśniejsza mgławica na naszym niebie to Wielka Mglawica w Orionie. Obecnie pokazuje się jeszcze późno w nocy, ale czym bliżej zimy, tym będzie wcześniej widoczna. Teraz można ją też oglądać nad ranem, zanim zacznie świtać.

Astrografią się nie zajmuję, więc nie doradzę.

@Tixn, witamy na Forum ! Czy ten teleskop ma być do astrofotografii, czy do obserwacji wizualnych ? GoTo jest skomplikowanym systemem, trzeba przekładni, silników, elektroniki i oprogramowania, więc to musi kosztować. Do obserwacji wizualnych taki system bardziej przydaje się w dużych aperturach, gdzie mnogość dostępnych obiektów utrudnia ich wyszukiwanie. 130 mm to nie jest na pewno ten przypadek, bo Księżyc, planety i najjaśniejsze DSy da się łatwo znaleźć samemu. Więc jak teleskop ma być do wizuala, masz gdzie wystawić i przechowywać większy sprzęt, może rozważ rezygnację z GoTo na rzecz większej apertury i/lub mniejszej światłosiły, bardziej przyjaznej dla okularów.

@tomslaw, witamy na Forum ! Może zacznij obserwować tym, co masz i sam zobaczysz, co Ci będzie jeszcze potrzebne. Zanim zaczniesz inwestować w achromat f/5 dobrze byłoby się upewnić, że spełnia on Twoje oczekiwania. Jak celujesz w DSy, to najważniejszy dla Ciebie jest teraz okular 20 mm, który da Ci źrenicę wyjściową 4 mm. Zobacz, co przez niego widać. Jak tło będzie bardzo jasne w 4 mm, to niestety z DSami na takim niebie może być ciężko i trzeba by zabrać ten teleskop pod ciemniejsze niebo. Jak będzie dobrze, to możesz kiedyś pomyśleć o 20 mm i szerszym polu oraz o dłuższej ogniskowej, żeby mieć źrenicę wyjściową 5 - 6 mm na ciemniejsze obiekty albo filtry wąskopasmowe.

Tylu ludzi daje radę kolimować, więc i Ty dasz radę. Dla niektórych to jest nawet dobra zabawa na gorszą pogodę. Nic nie musisz, kolimacja może poczekać.

Przy zakupie teleskopu nie daj sobie wcisnąć żadnych soczewek Barlowa, filtrów i innych dodatkowych rzeczy, których częstymi ofiarami są początkujący. Najpierw poobserwuj trochę, nabierz troszkę doświadczenia, aby samej wiedzieć, co Ci jest najbardziej potrzebne i być w stanie świadomie kupować. Jak koniecznie chcesz coś kupić, to możesz kupić prosty kolimator optyczny Cheshire i okular do planet Baader Classic Ortho 10 mm (wg mnie najlepszy stosunek jakości do ceny w takich ogniskowych). Kolimator jest pierwszą rzeczą, którą będziesz potrzebować, aby w pełni wykorzystać potencjał teleskopu, zwłaszcza na Księżycu i planetach. Kolimator i BCO 10 możesz spokojnie szukać na giełdach astro.

Jako początkująca, ciężko Ci będzie ocenić stan luster teleskopu, więc też bezpieczniej będzie kupić nowy.

Jak do wizuala, pod ciemniejsze niebo i do ogródka, to klasyczny pierwszy teleskop to Dobson 6" a jeszcze lepiej Dobson 8". Tyle, że takie już trochę ważą. Ale może mogłabyś do jego transportu wspomagać się jakimś wózeczkiem na pompowanych kołach, żeby ewentualnie spokojnie przejeżdżać przez progi. Tyle, że na końcu trzeba wsadzić tubę na montaż, i to może być najtrudniejszy moment. A może z jakimś sprytnym wózeczkiem dałoby się wozić teleskop na Dobsonie razem ? Niestety, sam tego nie przerabiałem. Poręczny i lekki sprzęt to np. teleskop Maksutowa 127 mm na montażu azymutalnym AZ4 albo chyba lepiej AZ5 z mikroruchami. Do planet i Księżyca super, ale głębokie niebo już słabo ze względu na małą aperturę i długą ogniskową. Niestety, w tym hobby to chyba wszystko jakiś kompromis.

@Agassa, witamy na Forum ! Zadałaś pytanie, na które nie ma niestety prostej odpowiedzi, dlatego nikt się nie garnie do podjęcia tematu. Cóż, nieładnie byłoby witać nową osobę na Forum ciszą, więc spróbuję coś napisać. Najlepsza odpowiedź na tytułowe pytanie brzmiałaby "to zależy", tyle, że to Ci w niczym za bardzo nie pomoże. Tu jestem w stanie wrzucić tylko parę komentarzy, które mogą Ci pomóc w samodzielnym czytaniu. Do obserwacji wizualnych planet ten teleskop ma dużą światłosiłę, która będzie wymagała porządnych okularów, aby dawały dobre obrazy w dużych powiększeniach potrzebnych do takich obiektów. Do obserwacji planet z ogniskową 750 mm będziesz potrzebowała okularów o krótkich ogniskowych, które aby były dobre, będą albo drogie i wygodne w użyciu, albo tańsze i będziesz musiała trzymać oko zaraz przy soczewce. Automatyczne wyszukiwanie obiektów nie motywuje do nauki nieba. Jak zawieziesz taki teleskop pod ciemne niebo, pokaże Ci te jaśniejsze i większe obiekty głębokiego nieba. Na ciemniejsze i mniejsze jego apertura jest za mała. Do robienia fajniejszych zdjęć Księżyca i planet ten teleskop ma dość małą ogniskową. Do nauki robienia długoczasowych zdjęć obiektów głębokiego nieba jego ogniskowa jest dość długa. Sam zdjęć nie robię, ale z tego, co czytałem, 750 mm ogniskowej na początek to już dużo. Do jakiejkolwiek astrofotografii pasowałoby nauczyć się i porządnie skolimować takiego Newtona. Podsumowując, to jest teleskop bardziej do astrofotografii niż obserwacji wizualnych, tyle, że niekoniecznie jako pierwszy astrograf. Jak do wizuala, to bardziej do szerszych pól pod ciemnym niebem niż do obserwacji planet z podwórka. Do wizuala na planety lepsza byłaby dłuższa ogniskowa i mniejsza światłosiła. Do wizuala na obiekty głębokiego nieba lepsza byłaby większa apertura. Do nauki astrofotografii długoczasowej lepsza byłaby lustrzanka z nie za długim obiektywem na jakimś prostszym prowadzeniu.

O pryzmacie BBHS T2, zapomniałem, że jest też lusterko BBHS. Zrobiłem też edycję mojego wpisu, żeby było jasne od razu. Dzięki za uściślenie.

W porównaniu do kitowej kątówki lustrzanej kontrast jest dużo lepszy w pryzmacie BBHS na Księżycu i planetach a tło pola widzenia stało się ciemniejsze. I to widać w każdym powiększeniu. Na takim ciemniejszym tle da się wypatrzeć słabsze gwiazdki. W dobrych warunkach, w większym powiększeniu i jak przyzwyczaję oko do ciemnicy w okularze teraz w 80 mm widać maczek w M13. Jak seeing puszcza do podwójnych mogę teraz używać okularu 2.5 mm i nadal widzę kolor składników, np. Izara, a tło jest pięknie ciemne.

Niestety, Amici będzie zawsze gorsza do jasnych obiektów niż prosty pryzmat, jeśli są wykonane na takim samym szkle i w takich samych standardach. Dlatego bez problemu akceptuję odbicie prawo-lewo w refraktorze z prostym pryzmatem. Ten 102xs/460 to f/4.5, więc według tego, co czytałem, to pryzmat w takiej światłosile da już aberację chromatyczną. Jako granicę najczęściej widziałem f/7, a od f/4.5 do f/7 jest bardzo daleka droga. Ja raczej nigdy nie będę miał refraktora szybszego niż f/7, bo po tym co zrobiła kątówka pryzmatyczna BBHS z EDka 80, do refraktora nie wsadzę niczego innego.

Z Gógla, po zapytaniu: "regulacja wyciągu gso 10": wątek na sąsiednim forum z tutorialem w PDF z 2014 roku, ale wyciąg na zdjęciach wygląda jak Twój na filmie: https://astropolis.pl/topic/44052-ślizgający-się-wyciąg-gso/ Koniecznie napisz, czy to Ci w czymś pomogło.

Oprócz ogniskowej, ważne jest też jak dany okular radzi sobie w dużych światłosiłach, tak że musiałbyś poczytać, czy w tym ESie gwiazdki w f/5 a zwłaszcza w f/4.5 nie będą za bardzo rozjechane na obrzeżu pola widzenia. A najlepiej byłoby samemu spojrzeć przez niego w takich światłosiłach, bo każdy ma inną tolerancję na wady obrazu w okularze. No i ten ES to 1.4 kg w wyciągu. W moim Dobsonie dla niego specjalnie musiałbym dokręcać dodatkową przeciwwagę... Wg mnie takie kwestie mogą być ważniejsze niż sama idealna źrenica wyjściowa.

Wyciągi pracują dobrze latami, więc raczej nie ma szans, żeby wyciąg się styrał w sklepie... Bardziej obawiałbym się jakichś urazów podczas transportu. Może poluzuj śrubki, tak żeby wyciąg się wysuwał pod własnym ciężarem i wtedy sprawdź ręcznie, czy wyciąg wsuwa i wysuwa się płynnie, z takim samym oporem, i na całym możliwym dystansie.

Wg mnie zdecydowanie "wyniki należy traktować z większą elastycznością". Optymalna źrenica wyjściowa zależy też od jakości nieba pod którym obserwujesz i czy używasz ciemnych, wąskopasmowych filtrów. Pod słabszym niebem źrenica 6 mm da jasne, brzydkie tło, no chyba że obserwujesz z filtrem OIII, to wtedy będzie jak najbardziej OK. Choćby dlatego nie należy się trzymać sztywno jakiś fundamentalnych wartości źrenic. Przy liczeniu w oparciu o źrenice wyjściowe wygodnie jest kierować się światłosiłą teleskopu: (źrenica 6 mm ) / (światłosiła 1/5) -> ogniskowa okularu 30 mm. Wspomniane przez Ciebie teleskopy różnią się światłosiłą tylko o 10 %, więc tyle będą się różniły źrenice wyjściowe, co będzie małą zmianą dla oka o logarytmicznej charakterystyce czułości.

Starzenie się warstw na lustrach Newtonów zależy od wielu czynników. Parę ważniejszych: wilgoć, przede wszystkim ta długotrwała w miejscu przechowywania teleskopu temperatura przechowywania, która też wpływa na wilgoć częstość i sposób mycia jakość samych warstw Jak Newton jest przechowywany w wilgotnej piwnicy, to zgaduję, że 5 lat może być już dużo, a jak w normalnym pokoju mieszkalnym z dobrą wentylacją, to 10 lat może być jeszcze OK. Ja wolałbym ten drugi. Dużo też zależy, czy i jak Newton jest suszony po obserwacjach, zwłaszcza jak się zarosi. Co do mycia luster, to nawet jednorazowe nieumiejętne mycie może całkowicie zrujnować warstwy. Dlatego osobiście wolałbym zasyfione lustro nigdy nie myte niż myte niefachowo. Niestety, nie wszyscy wiedzą, że lustra teleskopów i lustra łazienkowe się czymś różnią oprócz krzywizny. A tym bardziej, że grubość aluminiowej warstwy odbijającej jest poniżej 0.0001 milimetra, natomiast dielektrycznej warstwy zabezpieczającej tylko trochę więcej. Jeśli ktoś planuje zakup Newtona "na lata", to raczej odradzałbym używki, chyba że takie, które są nietrafionymi zakupami czy prezentami, i trafiają na giełdy parę, paręnaście miesięcy po zakupie, i nigdy nie były myte czy, jeszcze gorzej, przecierane. Dzisiaj nałożenie nowych warstw jest pewnie opłacalne tylko dla większych i lepszych optycznie luster. Te z masowej produkcji jak umrą, to pewnie lepiej kupić cały nowy teleskop, zwłaszcza, że płyta meblowa wystawiona na działanie wilgoci też nie żyje wiecznie.

Stan luster. Kurz nie jest żadnym problemem, problemem są rysy, także te drobne od nieumiejętnego mycia. Także problemem są wszelkie plamy. Wiek teleskopu, bo warstwy na lustrach się starzeją. Czy był przechowywany w suchym miejscu, bo wilgoć przyspiesza starzenie warstw. Zwróć uwagę, czy płyty podstawy nie są napuchnięte od wilgoci. Możesz też zapytać, ile razy były myte lustra i jak. W ogóle, to dobrze Ci zrobi zobaczenie takiej ósemki na żywo, żebyś mógł lepiej oszacować, czy Ci wejdzie na balkon.

Na początek Ci wystarczy. Kiedyś pomyślisz o lepszych okularach i o kolimatorze optycznym. Barlowa może nigdy nie będziesz potrzebował, tak jak wielu innych astroamatorów.

@Bartiurban, zatem nic, tylko kupować ! I przy zakupie teleskopu nie daj sobie wcisnąć żadnych Barlowów, filtrów czy lipnych okularów. Nowy teleskop powinien być z jakimiś okularami, którymi możesz zacząć obserwować. Z zakupami najlepiej poczekaj, aż będziesz sam wiedział, czego najbardziej potrzebujesz.

@Bartiurban, witamy na Forum ! A duży ten balkon jest, żeby się taki Dobson 6 zmieścił ? A na którą stronę jest balkon, bo najwięcej dzieje się na niebie od wschodu do zachodu ? I czy teleskopem postawionym na balkonie da się wycelować w obiekty 15 - 20* nad horyzontem ? Jak barierka balkonu ma 1 m, to teleskop musi być odsunięty na jakieś 1 m / tg( 15*) = 3.7 metra. W ogóle, to Dobson 6 jest dobrym teleskopem na początek, tyle że niekoniecznie na balkon.

W czym pomaga ten filtr neodymowy na Jowiszu ? Dużo przyciemnia obraz ? Bardzo zmienia kolory ? Czy używasz go do innych celów ?

W poniedziałek nad ranem przypadkowo trafiłem na częściowe zakrycie Ganimedesa przez tarczę Jowisza. A że trafiły się wyjątkowe warunki, mogłem obserwować Taurusem 300/1500 z powiększeniami dochodzącymi do 625 (Vixen HR 2.4) i po raz pierwszy spróbowałem skupić się na samym Ganimedesie. No i ku mojemu zaskoczeniu było pięknie widać jego tarczę, nawet jak była sporo zasłonięta przez Jowisza, pewnie w dużej mierze dzięki pociemnieniu brzegowemu dające ciemniejsze tło. Podczas obserwacji zrobiłem zrzutkę ekranu ze SkySafari wtedy, kiedy jeszcze wyraźnie widziałem kawałeczek tarczy Ganimedesa. Po ustawieniu takiego samego czasu, wykadrowaniu i bez czerwonych filtrów (podczas obserwacji na telefonie mam włączony Twilight), Ganimedes wystawał mniej więcej tyle: Także przyglądnąłem się, jaką przerwę pomiędzy tarczami Ganimedesa i Jowisza jestem w stanie wyraźnie zobaczyć i wtedy też zrobiłem zrzut ekranu. Wyglądało to wtedy mniej więcej tak: Tarcza Ganimedesa była okrąglutka, tylko nieznacznie falowała. Nie mogę jednak powiedzieć, że widziałem na niej jakieś szczegóły. Co ciekawe, w źrenicy 0.5 mm Ganimedes wydawał mi się wciąż bardzo jasny, może nawet za jasny na wypatrywanie na nim jakichś szczegółów. Podczas tych obserwacji pole widzenia było 4’, tak że Jowisz (≈ 45”) zajmował prawie 1/5 pola w okularze. Do takich obserwacji musiałem wyregulować napęd platformy dokładniej niż zwykle. Ale największa jazda była z ustawieniem ostrości: wystarczyło jakieś 1/8 obrotu gałki na przekładni 1/10 wyciągu żeby przejechać od - do całkowitego rozogniskowania. Seeing testowałem rozdzielając składniki 36 Andromedae o separacji 1.2”, często ze sporym zapasem. Ganimedes ma średnicę kątową 1.7”. Bardzo ciekawe jest to, że kawałek Ganimedesa wystający z za tarczy Jowisza i przerwa pomiędzy obiema tarczami na powyższych zrzutkach ekranu stanowią pewnie jakieś 1/5 - 1/4 średnicy Ganimedesa, czyli nie więcej niż 0.4”. Dwie noce wcześniej też obserwowałem Tuarusem i seeing przy domu był nawet lepszy. W podobnych powiększeniach mogłem cieszyć się wyjątkowymi obrazami Księżyca, planet i jasnych planetarek.

GSO 10" to 32 kg, Taurus 16" to 31 kg... W większej aperturze zawsze zobaczysz więcej, zwłaszcza pod dobrym niebem, i zwłaszcza na DS-ach.