Mareg

W tym artykule jest taki wykres transmisji foli ND Baadera: Jak widać, poza dolnym zakresem pasma widzialnego, transmisja wzrasta ponad rząd wielkości. Dlatego zwłaszcza przy dłuższych obserwacjach Słońca z folią ND5, i zwłaszcza w większych źrenicach wyjściowych, warto jest użyć filtra Baader Solar Continuum, który wycina to co przepuszcza ND5 w podczerwieni. Filtr ten także (jak dla mnie) zawsze poprawia kontrast Słońca z ND5 i zmniejsza wrażliwość na seeing. Dobrze jest wiedzieć, że podczerwień wycinają nowsze filtry SC, zaś starsze ją niestety przepuszczały, tak jak to jest opisane tutaj.

@kai, to i warunki musiałeś mieć świetne, i lustro dobrze zaadaptowane, bo do separacji 0.7" nie może być prądów termicznych, które też potrafią dobrze przeszkadzać. Al Fawaris to mój ulubiony letni test seeingowy. W dobrych warunkach rozdziela je EDek 80 ze składnikiem B na pierwszym krążku dyfrakcyjnym. W takich wyjątkowych warunkach fajnie jest też spojrzeć w dużym powiększeniu na małe planetarki o dużej jasności powierzchniowej, typu NGC 7027. One też bardziej potrzebują seeingu niż ciemnego nieba.

@Norbi19-89, witamy na Forum ! Może rozważ zmianę tytułu wątku, bo teraz wygląda, jakbyś chciał sprzedać teleskop początkującemu... Ja nie jestem z Twoich okolic, więc cierpliwie czekajmy na kogoś z Warszawy. W międzyczasie możesz próbować obserwować jakieś odległe obiekty za dnia, żeby obczaić teleskop. Tylko celuj zawsze z dala od Słońca ! W nocy najlepiej zacząć obserwacje od Księżyca, bo jest duży, jasny, często widoczny i można go obserwować wszędzie. Planety próbuj dopiero po Księżycu, bo to są sporo trudniejsze obiekty: malutkie i najczęściej widoczne nisko nad horyzontem, gdzie bardzo przeszkadza gruba warstwa atmosfery.

To jak działa dany okular bardzo zależy od światłosiły teleskopu, więc nawet jak TS HR dobrze pracuje w 8" i (prawdopodobnie) f/6 wcale nie znaczy, że będzie działał dobrze w f/4.8. Testowałem TS HR 5 mm w f/5 i f/7.5 i nawet w f/7.5 ostrzejsze obrazy dawał poczciwy orciak BCO 6 mm. W orciaku gwiazdy były bardziej punktowe nawet w centrum pola. TS HR 5 dawał też wyraźnie żółty zafarb obrazów. Oczywiście TS HR to nie jest jakaś tragedia i zgaduję, że takie okulary i tak byłyby lepsze od kitowych. Dla mnie ten TS HR 5 też był OK. Dopóki nie spojrzałem w BCO 6.

Dzienna rozdzielczość zdrowego oka jest około 1', a Wenus o rozmiarze ~ 0.5' w lornetce 8x ma ~ 4', więc jak najbardziej można tak zobaczyć jej fazę. Kiedyś też testowałem lornetkę 8x40 na Wenus na jasnym jeszcze niebie i widziałem fazę, mimo że mam astygmatyzm. Tyle że on jest tym mniejszy, im mniejsza część źrenicy mi pracuje. Dlatego za dnia, kiedy mała źrenica oka obcina 5-milimetrową źrenicę wyjściową lornetki, widzę dość dobrze. Do poważniejszych księżycowo-planetarnych obserwacji lornetką przysłaniam obiektywy tak, żeby mieć źrenicę wyjściową nie większą niż 2 mm, i wtedy astygmatyzm mi nie przeszkadza: gwiazdy są pięknymi punkcikami a nie nieregularnymi plackami.

Jeśli mowa o tym teleskopie, to wygląda on na normalny, ludzki Dobson 10" f/5. @toxi1509, jeśli chodzi Ci o sam napęd, a nie o GoTo, to możesz rozważyć platformę paralaktyczną, np. takie coś.

To niebo masz dość słabe niestety. Na obserwacje galaktyk będziesz musiał gdzieś pojechać. Ogniskowe tych dwóch okularów są raczej OK na początek, nie wiem, jak z ich jakością. Może najpierw popatrz co przez nie widać. Na uboczu Szczecina będziesz pewnie często oglądał Układ Słoneczny, więc przydałby Ci się jakiś przyzwoity okular z krótszą ogniskową. Twój teleskop ma światlosiłę f/7, więc jest dość tolerancyjny na jakość okularów, więc wybór masz spory. To co kupisz będzie kompromisem ceny, jakości obrazów, wielkości pola widzenia i wygody obserwacji. Opcja 1 = najlepszy stosunek ceny do jakości obrazów, ale małe pole i słaba wygoda, zwłaszcza dla najkrótszej ogniskowej: Baader Classic Ortho, 18 mm, 10 mm, 6 mm Pole w 18 mm będziesz miał około 1 stopnia, tj. dwie średnice Księżyca lub Słońca. Opcja 2 = trochę drożej, trochę szerzej, sporo wygodniej, pewnie ciut gorzej z ostrością w środku pola, ale w budżetowym teleskopie nie wiadomo, czy zobaczysz różnicę (no chyba że Ci się udał dobry egzemplarz i go porządnie skolimujesz): Explore Scientific seria 62 stopnie, ogniskowe 20 mm, 9 mm, 5.5 mm Pole w 20 mm będzie około 1.4*. Opcja 3 = sporo drożej, trochę szerzej, bardzo wygodnie: Baader Morpheus 17.5 mm, 9 mm, 6.5 mm Pole w 17.5 mm będzie około 1.4*. Oczywiście opcji jest sporo więcej i pewnie każdy doradzi Ci trochę inaczej, bo wybór okularów to jest sprawa bardzo indywidualna. Jak budżet puszcza, możesz rozważyć kupno po jednym z każdej serii, żeby zobaczyć, co Ci pasuje. W takim razie rozważyłbym Morpheusa 17.5, BCO 10 i ES 5.5. Zakładałem, że nie można się pomylić wybierając klasyki, minimalistyczną wersję z trzema ogniskowymi i że będziesz obserwował pod słabym niebem. Pod dobre niebo przydałby Ci się okular dający źrenicę wyjściową z 5 mm, czyli ogniskową ~35 mm. Z tego co widzę, to teleskop ma wyciąg 1.25", więc tu nie będziesz miał wielkiego pola. I na koniec najważniejsze: Piszę aż tyle, aby przede wszystkim przekonać Cię, że wybór okularów to nie jest taka prosta sprawa i generalnie to jest jeden wielki kompromis. Dlatego zanim cokolwiek kupisz, najlepiej umów się z kimś doświadczonym z okolic Szczecina na wspólne obserwacje. Przy odrobinie szczęścia będzie tam więcej osób i sporo sprzętu, więc będziesz mógł osobiście przekonać się, co i jak widać przez poszczególne okulary w Twoim teleskopie.

@Andrzej 55, zgaduję, że z teleskopem dostałeś okular 25 mm, który daje Ci powiększenie 900 mm / 25 mm = 36 razy i źrenicę wyjściową 130 mm / 36 ≈ 3.6 mm oraz okular 10 mm, dający powiększenie 90 razy i źrenicę ≈ 1.4 mm. Testowałeś jak widać przez te okulary Księżyc ? Jeśli z teleskopem dostałeś jakieś soczewki Barlowa, czy inne rurki, raczej odpuść sobie ich używanie, bo najprawdopodobniej bardziej zaszkodzą niż pomogą w obserwacjach. Próbowałeś już obserwować tym okularem 25 mm jakieś jaśniejsze galaktyki, typu M51 ? Albo tym 10 mm coś jaśniejszego, typu M57 ? Dobrze byłoby wiedzieć dokładniej jakie masz niebo w Twojej okolicy, dlatego znajdź się na tej mapie, kliknij i napisz nam, jaka liczba pokazuje Ci się dla parametru SQM. Od jakości nieba też zależy, jakie okulary mogą się przydać a jeszcze bardziej co przez nie możesz zobaczyć.

@Andrzej 55, serdecznie witamy na Forum i gratulujemy teleskopu ! A jakie to obiekty zamierzasz przede wszystkim oglądać tym nowym teleskopem ? Masz ciemną miejscówkę i możesz myśleć o ciemniejszych obiektach głębokiego nieba, czy raczej trzeba się ograniczyć do obiektów Układu Słonecznego ? Od tego zależy, jakie ogniskowe okularów mogą Ci się najbardziej przydać.

Na wieś do obserwowania spod domu dobrym wyborem są teleskopy systemu Newtona na montażu typu Dobsona, bo mają najlepszy stosunek możliwości do ceny kosztem gabarytów i wagi. Na początek polecałbym aperturę 200 - 250 mm a odradzał większe z uwagi na rozmiar, ciężar i czas adaptacji luster do temperatury otoczenia. Jak zdecydujesz się na zakup w sklepie, wybieraj sklepy specjalizujące się w sprzedaży teleskopów. co może Ci pomóc w uniknięciu egzotycznych konstrukcji. I nie daj sobie wcisnąć przy zakupie teleskopu jakiś filtrów czy soczewek Barlowa, bo na początek tego nie potrzebujesz (a może i nigdy). Na początek potrzebujesz czasu, pogody i kiedyś jakieś dwa, trzy lepsze okulary. Jak zdecydujesz się na zakup używanego teleskopu, preferuj zakupy od bardziej doświadczonych obserwatorów. Pomoże Ci to uniknąć kupna totalnie rozkolimowanego teleskopu albo z lustrami zniszczonymi przez mycie środkami do pucowania łazienek. Może przy okazji trafią Ci się jakieś lepsze i dobrze dobrane okulary. Lustra teleskopów systemu Newtona starzeją się, więc generalnie, czym starszy teleskop, tym mniej życia mu zostało przed potrzebą kosztownej i upierdliwej renowacji cieniutkich aluminiowych powłok luster. Szybkość starzenia powłok uster bardzo zależy od warunków przechowywania teleskopu (najgorsza jest wilgoć) oraz częstotliwości i umiejętności ich mycia. Jak chcesz trzymać teleskop w pomieszczeniu gospodarczym, musi tam być sucho. Do przewożenia teleskopu na taras i do sąsiada możesz sobie zrobić jakiś wózeczek, żeby oszczędzić kręgosłup i czas.

Saturn powrócił na poranne niebo i już śmiało można zacząć go podziwiać w nowej odsłonie, w tym sezonie z jeszcze bardziej odsłoniętą przez pierścienie półkulę południową. Zachęcony dobrym seeingiem wczoraj w nocy, przeciągnąłem obserwacje EDkiem 80 aż do rana i zostałem nagrodzony stabilnymi obrazami z zarysem pasów na planecie w ładnych, pastelowych kolorach. Zaskoczył mnie brak aberki atmosferycznej, pomimo tylko paręnastu stopni nad horyzontem. To może być ostatni sezon przed 2026 z szansą na oglądanie przerwy Cassiniego, bo za rok i za dwa pierścienie będziemy oglądać pod bardzo małymi kątami. Za to zdaje się, że pojawiają się szanse na obserwacje tranzytów księżyców na tle planety, czego osobiście jeszcze nigdy nie widziałem na Saturnie. Podobno w 10" można zobaczyć tranzyty większych księżyców, więc jest następne wyzwanie na ten rok.

Albo słabo, że atlas w takim stanie wysłali, albo słabo, że był marnie zapakowany. Ja na pewno bym wymieniał, także dla zasady, że nowe ma przyjść jak nowe. A może nawet zwrócił i kupił gdzie indziej. Ja mam wydanie 2014, więc nie wypowiem się, jak wygląda to nowe.

Z okularem 7 mm będziesz miał powiększenie 1250 mm / 7 mm ≈ 180 i źrenicę wyjściową 250 mm / 180 (albo 7 mm / 5) = 1.4 mm Z okularem 5 mm będziesz miał powiększenie 1250 mm / 5 mm ≈ 250 i źrenicę wyjściową 250 mm / 250 (albo 5 mm / 5) = 1 mm Więc różnica będzie i to nawet spora. Jeśli jesteś początkujący i szukasz jednego okularu, zacząłbym od 7 mm, bo to jest mniej wymagające co do utrzymania obiektu w okularze, seeingu i optyki teleskopu (kolimacja). Jak ogarniesz kolimację i zobaczysz, że na Twojej miejscówce są często dobre warunki na 7 mm, to kiedyś pomyślisz o 5 mm. Ja zaczynałem od orciaka BCO 6 mm i dopiero jak zobaczyłem, że miejscówka i teleskop dają radę, schodziłem do krótszych ogniskowych.

Jak rozważasz okulary z takiej pułki cenowej, spokojnie odpuść sobie orciaki, bo różnica w jakości obrazu względem XW czy DeLite MOŻE byłaby od czasu do czasu przy super warunkach, natomiast komfort obserwacji cierpiałby cały czas. No i orciaki to średnio nadają się do f/5, bo przy planetarnych źrenicach lądujemy przy bardzo małych ogniskowych, czyli też malutkich odstępach źrenicy wyjściowej. Kiedyś przerabiałem podobny temat, tyle że do 12" f/5 i skończyłem na Pentaxach XW 5 mm i 3.5 mm. Super komfort, duże pole a jakość obrazów jak z orciaków. Aby się o tym osobiście przekonać, kupiłem do porównań Taka Abbe 4 mm. I może czasem rzeczywiście jest ciut lepiej jeśli chodzi o kontrast, ale to są niuanse dla koneserów, natomiast komfortu obserwacji to chyba w ogóle nie da się porównać. Z okiem 3 mm od soczewki to ja nie daję rady za długo, zwłaszcza jak jest zimno i wieje. Więc 95 % czasu do planetarnych powiększeń w wyciągu siedzą u mnie Pentaxy.

Jeśli tylko do obserwacji, to ten GSO 12" na montażu Dobsona jest lepszy, bo ma większą aperturę i intuicyjnie się nim celuje w obiekty. Ale to już jest kawał kloca, więc jeśli nigdy tego nie widziałeś w naturze, to koniecznie zobacz zanim kupisz. Najlepiej jakbyś znalazł w okolicy jakąś grupę obserwacyjną i się do nich dołączył, żeby zobaczyć sprzęty na żywo oraz co i jak można nimi zobaczyć. Weź pod uwagę, że jeśli przestrzelisz z rozmiarami i wagą teleskopu względem Twojego zapału i motywacji do obserwacji, to rozmiar teleskopu będzie Ci przeszkadzał zamiast pomagać. Dlatego tak ważne jest, żebyś zobaczył taki sprzęt na własne oczy. Jeśli będziesz miał wątpliwości, rozważ zakup mniejszej, 10-calowej wersji tego teleskopu. Z dokupywaniem rzeczy do teleskopu nie spiesz się, bo często to co będziesz potrzebował, będzie zależało od Twoich osobistych preferencji obserwacyjnych. Więc czym więcej będziesz miał doświadczenia, tym bardziej świadomie będziesz kupował. Na początek przydałyby Ci się z dwa lepsze okulary, jak budżet nie jest problemem, to trzy. Pamiętaj, że GSO 12" ma światłosiłę f/5 (10" tak samo) i dlatego jest dość wymagający co do okularów. Jeśli ktokolwiek będzie Ci radził w sprawie okularów, zawsze pytaj czy dobrze pracują w f/5. Tu na Forum znajdziesz sporo wątków na temat okularów do takich teleskopów. Wszystko inne oprócz lepszych okularów jest sporo mniej ważne i może spokojnie poczekać aż nabierzesz doświadczenia.

@stork, na dobry początek przygody z astronomią proponuję Ci zakup jakiejś książki, gdzie będziesz miał coś o optyce teleskopów i ograniczeniach narzucanych przez atmosferę. A przynajmniej poszukaj coś w internetach w tych tematach, bo tu na Forum może być ciężko z przepisywaniem Ci całych rozdziałów. A w nocy popróbuj na Ksìężycu z tymi okularami co masz. Generalnie, czym wyżej obserwowany obiekt nad horyzontem, tym stabilniejszy jego obraz w teleskopie. I stabilność atmosfery może się zmienić wiele razy w ciągu jednej nocy. I wystaw teleskop na zewnątrz przed obserwacjami, aby jego obiektyw "przyzwyczaił się" do temperatury zewnętrznej. Nigdy nie obserwuj przez otwarte okno, bo prądy cieplne zrujnują Ci obraz. Wenus paradoksalnie jest trudnym obiektem do obserwacji, więc z nią możesz poczekać, aż nabierzesz troszkę doświadczenia. Masz dobry teleskop na początek i jest on dość popularny. Poczytaj jakie do niego ludzie dokupują okulary. Nigdy go nie miałem, więc nie będę Ci pisał, że osobiście rozważyłbym Baader Classic Ortho 10 mm.

Kiedyś przerabiałem podobny temat, tylko że zadałem otwarte pytanie czym zastąpić BCO 6 w 12" f/5, żeby było wygodniej a przynajmniej nie gorzej. I doradzono mi Pentaxa XW 5, którego kupiłem. I rzeczywiście, można wygodnie obserwować godzinami, nic nie paruje, a ostrość, transmisja i kontrast są bardzo podobne, co wiele razy testowałem. Potem jeszcze dokupiłem XW 3.5. Jego skolei porównuję do Taka Abbe 4 mm, i też nie widzę wyraźnych różnic w jakości obrazu. A komfortu obserwacji to chyba nawet nie da się za bardzo porównać.

Najpierw popróbuj nim poobserwować w dzień jakieś obiekty oddalone przynajmniej o parę kilometrów. Sprawdzisz ustawianie ostrości, jakość okularów i wyjustujesz sobie szukacz. Nocne obserwacje najlepiej zacząć od Księżyca.

@dzfelczer, witamy na Forum ! Może po prostu nikt z tego Forum nie miał doświadczeń z oboma interesującymi Cię teleskopami i nie może Ci doradzić. A reszta pytań wiąże się z tymi teleskopami, więc trudno na nie odpowiadać bez wskazania na któryś z teleskopów. Poza tym odpowiedzi na chyba wszystkie pytania zależą od gustu, preferencji i zasobności portfela. Dla przykładu weźmy takie GoTo: dla mnie osobiście samodzielne wyszukiwanie obiektów to spora frajda i okazja do nauki nieba ale dla kogoś innego to czysta strata cennego czasu. Spróbuj zedytować temat i wtedy może ktoś kto zna te teleskopy zainteresuje się Twoimi pytaniami, bo na razie temat nie działa na Twoją korzyść, delikatnie mówiąc. Jak nie możesz sam, napisz do naszych Kochanych Adminów aby zmienili Ci temat. Ja niestety nie mogę Ci za bardzo pomóc, bo nigdy nie miałem żadnego katadioptryka i raczej nie zamierzam mieć. Mogę jedynie napisać, że ten SCT wydaje mi się sprzętem trochę bardziej uniwersalnym niż Mak ze względu na mniejszą światłosiłę, więc z nim byłoby trochę łatwiej o większe pola obserwacji. EDIT: Znalezione na szybko porównanie SCT i MAKów

@Ezekiel, witamy na Forum ! Jak nie masz jeszcze statywu to pewnie obrazy się nieźle trzęsły i może przez to miałeś takie dolegliwości. Do takiego sprzętu koniecznie potrzebujesz statywu. Zanim go będziesz miał, próbuj lornetkę na czymś opierać a przynajmniej ręce.

@JaboLtron, moja Żonka też lubi patrzeć w gwiazdy. Obok niej stoi telep 12" albo lorneta 25x100 a ona wciąż woli patrzeć bez żadnego sprzętu. Tak że może choć trochę wybadaj temat, bo z tym patrzeniem w niebo to jest sprawa dość indywidualna.

Co można mniej więcej zobaczyć w 12" na niebie ≈ 20 mag/arcsec2 możesz poczytać tutaj i tutaj, Na niebie 20.7 będzie sporo lepiej, więc nawet koło domu powinieneś mieć sporą różnicę w stosunku do 8". Każdy sprzęt ma swoje wady i zalety, dlatego wielu zapaleńców ma parę teleskopów na różne okazje. Ja od paru lat daję radę tylko z dwoma o bardzo różnych aperturach. W ten sposób udaje mi się ograniczać rozmyślania nad zmianą sprzętu, bo ani apertury, ani mobilności dużo już nie mogę poprawić.

@bikfisz, zamieniając 8" na 10", zyskujesz około 60 % więcej światła (10/8 do kwadratu). Z jednej strony to sporo, z drugiej nie za bardzo z uwagi na logarytmiczną charakterystykę czułości oka. Więcej zyskasz zabierając 8" pod niebo lepsze o 0.5 magnitudo, bo wtedy zaświetlenie spada o jakieś 60 % (10 do potęgi 0.5/2.5) i to jest czysty zysk na kontraście obrazów w okularze, podczas gdy zwiększenie apertury podobnie skaluje jasność obiektu i zaświetlenie. Zmianę jasności jakiejś galaktyki o 60 % możesz sobie zasymulować obserwując ją w zenicie i 40* nad horyzontem, bo o tyle zmienia się ekstynkcja atmosferyczna (tabelka tutaj). Na obiektach wymagających większych powiększeń i tak karty rozdaje seeing, więc różnicę pomiędzy 8" i 10" nie widywałbyś za często. Może być, że przy przeciętnym seeingu 8" da Ci lepsze obrazy na planetarnych powiększeniach, No i obecne 8" jest pewnie f/6 a 10" byłoby chyba f/5, więc większe wyzwanie co do okularów, zwłaszcza jak Cię kręcą kulki. W zależności od tego jakie masz okulary teraz i jak bardzo jesteś estetą potencjalnie możesz mieć dodatkowe koszty przy przesiadce z f/6 na f/5. Cóż, w tym hobby każdy myśli albo o większej aperturze, albo o lepszej mobilności, zwłaszcza jak sprzęt stoi i czeka na pogodę.

@kamillos, na początek najłatwiejszym obiektem jest Księżyc i na nim najlepiej uczyć się ogarniać teleskop i seeing. Teraz jest nów, więc na niego musisz poczekać jeszcze parę dni. Pamiętaj, że przy obecnej pogodzie Twój teleskop po wyniesieniu potrzebuje przynajmniej z godzinkę aby lustra osiągnęły temperaturę otoczenia i swoje normalne kształty. Niebo masz całkiem przyzwoite, więc spokojnie możesz zabierać się za linkowaną tabelę Wimmera.

@barca1124, serdecznie witamy na Forum ! Parę postów niżej masz podobny temat, więc może zacznij od jego przeglądnięcia: Aby spróbować Ci pomóc, musimy wiedzieć, skąd zamierzasz obserwować, jakie jest tam zaświetlenie, zwłaszcza w kierunku południowym, i co chciałbyś obserwować tym teleskopem.