Znajdź zawartość

Pierwszym moim obiektem tygodnia, a w zasadzie obiektami będzie coś co trzy lata temu bardzo mnie zafascynowało i zmieniło w pewnym stopniu mój kierunek obserwacji. Krótko i zwięźle ? proponuje Wam gromady kuliste M31. Na samym początku uspokajam ? małe apertury też mają dużo tu do powiedzenia ! Najjaśniejsza i najłatwiejsza gromada kulista M31 to G1 (inne nazwa: Mayall II). Jasność: 13,8 mag (wg Simbad) O rozmiarze, jasności powierzchniowej i innych ciekawych danych odsyłam do tej strony: https://academic.oup.com/mnras/article/376/4/1621/1014745 Cytuje tylko małą część, która zawiera mnóstwo szczegółów tylko o dwóch parametrach: ?Based on these accurate photometric data, we redetermine the structural parameters of G1 by fitting a single-mass isotropic King model. We derive a core radius, rc= 0.21 ? 0.01 arcsec (= 0.78 ? 0.04 pc), a tidal radius, rt= 21.8 ? 1.1 arcsec (= 80.7 ? 3.9 pc), and a concentration index c= log (rt/rc) = 2.01 ? 0.02. The central surface brightness is 13.510 mag arcsec?2. We also calculate the half-light radius, at rh= 1.73 ? 0.07 arcsec (= 6.5 ? 0.3 pc).? Mapa dojścia, która mi w zupełności wystarczyła: https://deepsky.astronomie.info/And/g1/index.en.php Obserwacje: W internecie można znaleźć opis już od 63 mm ... "I've seen G1 three times with a 63mm Zeiss Telemator." https://www.cloudynights.com/topic/484810-challenging-challenge-objects/ ED 100: "I was hunting once for this cluster in ED100 under not so good conditions and I was able to glimpse it occasionally. The two close 14th magnitude stars are of course helping to pass the threshold for the detection." https://www.cloudynights.com/topic/484810-challenging-challenge-objects/ Newton 6": "Over the course of a half hour, I watched the soft, barely condensed mist of light around G1 as it drifted through the field. At odd intervals, the seeing would dial in enough to give me a glimpse of the southern star. It lined up rather nicely with the soft patch of G1 and a brighter star to the northeast. This alignment appeared regularly enough that I feel confident with the visual separation of that star. Glimpses of the northern involved star were much less forthcoming. However, on several occasions, this portion of the blob of light condensed briefly enough to perceive an alignment between it and the combined light of G1 and the southern star. This alignment pointed northwest at an angle steeper than that formed by the bright single & double-star pair to the north. This sighting is marginal." http://www.perezmedia.net/beltofvenus/archives/000512.html Newton 12" "Compared to closer magnificent globular clusters this extragalactic one appears poor, small, and cannot be resolved into single stars. But imagine what you are looking at: this is one of the most distant globular clusters visible in amateur telescopes12 Therefore it is always a fascinating object. Using magnifications over 100 times and averted vision, G1 appears as a smooth, round and diffuse nebula with two hardly perceptible dim stars at the edge. At 300x these two stars can clearly be resolved and G1 shows a stellar core (compare to the HST image). The two dim stars at the southern side of the triangle, which are shown well in Stefan Meister's CCD image, can be imagined more than seen under moderate conditions. The cluster itself cannot be resolved." https://deepsky.astronomie.info/And/g1/index.en.php Newton (?) 18" "18" (10/13/07): viewed at 450x and easily resolved the tight triple "star" that contains G1. The mag 13.5-14 globular was clearly nonstellar, though very small, ~8" diameter with a bright, quasi-stellar center and fainter halo. With direct vision the brighter center dominates and the halo fades. The globular forms the east vertex of a tiny equilateral triangle with two mag 14.5/15 stars 8" NW and SW." https://www.astronomy-mall.com/Adventures.In.Deep.Space/gcm31.htm I coś od Nas, Newton 8" "Niebo mam raczej dobre (ok. 6 mag.), pas pyłowy w M31 dostrzegalny jest bez większego problemu. Z G1 było trochę trudniej, bo przeszukując niebo ciężko ją dostrzec. Dopiero wydrukowanie, lub narysowanie sobie w miarę dokładnej mapki nieba ułatwiło sprawę. Po znalezieniu i chwilowym zerkaniu była już w miarę dobrze widoczna (w miarę dobrze jak na tak słaby obiekt oczywiście)." http://www.astromaniak.pl/viewtopic.php?f=19&t=18131 Newton 12" (jeśli dobrze zrozumiałem z opisu): "G1 - V = 13.8 Położona między dwiema trochę słabszymi gwiazdami, bez problemu widoczna bezpośrednio. Wygląda jak typowa gromada kulista." https://astropolis.pl/topic/36851-gromady-kuliste-w-m31/ Newton 13" "Kolejny punkt programu - G1/Mayall II. Z odpowiednimi mapkami odnalezienie tej globulki (13.7 mag) w 13" teleskopie jest łatwiutkie. Widziałem ją już przy 100x. Przy powiększeniu 214x widać wyraźnie, że to obiekt rozciągły. Dostrzegłem również dwie sąsiednie gwiazdki, "uszy myszki Miki"." http://astromaniak.pl/viewtopic.php?f=3&t=17761 A tu szkic i zdjęcie: http://www.perezmedia.net/beltofvenus/archives/000512.html https://pl.wikipedia.org/wiki/Mayall_II Już Was pewnie zanudziłem albo nawet wystraszyłem a to dopiero początek ! Gromad kulistych dostępnych wizualnie w galaktyce Andromedy jest mnóstwo. Może oszczędzę Wam stresu i odeślę Was do opisów jeszcze tylko kilku gromad w wykonaniu Polaka: "G2 - V = 15.8 Mimo, że druga to jest bardzo trudna, prawie punktowa, widoczna chwilami zerkaniem, obok UGC 330. G35 - V = 15.5; 2.9" Słaba, w dobrym do szukania miejscu, tylko chwilami widoczna zerkaniem, widać wyraźnie, że to nie gwiazda. G52 - V = 15.7 Słabsza od G35, trochę mniejsza, jasne tło też nie ułatwia sprawy. G58 - V = 15.5; 2.3" Bardzo słaba, tylko kilka razy zerkaniem się na nią nadziałem. Podobnej jasności co G73 i wielkości jak G64. G64 - V = 15.1; 2.3" Sporo większa od G73, ale sporo słabsza, wygląda jak gromada kulista, dość trudna ale w x87 da się ją dostrzec bezpośrednio G70 - Słaba, widoczna chwilami zerkaniem, podobna do G64, może odrobinę jaśniejsza. G72 - V = 14.9; 2.2" Prawie wskazują ją dwie pobliskie gwiazdy, wystarczyło skupić na nich wzrok i się pojawiła. G73 - V = 14.9 Najjaśniejsza gromada należąca do M110, zarazem jedna z najjaśniejszych, niezbyt trudna, wygląda jak mała tarczka blisko gwiazdy 9 mag. G76 - V = 14.3; 3.6" Na pierwszy rzut oka, jedna z najjaśniejszych, śliczna, trochę większa niż G78." A reszta tu: https://astropolis.pl/topic/36851-gromady-kuliste-w-m31/ I coś z zagranicy: "M31-G002 = Mayall III 00 33 33.9 +39 31 20 V = 15.8 18" (12/8/07): at 300x as a very faint mag 15.5-15.8 "star (perhaps slightly easier than listed V mag of 15.8). Located just 2' SW of UGC 330 and 10' ESE of M31-G1. M31-G035 = Bol 312 00 39 40.3 +40 57 03 V = 15.5; Size 2.9" 18" (9/20/03): at 323x this stellar M31 globular appeared mag 15.5 or fainter, though could almost hold continuously with averted vision. Located 16' NW of the starcloud NGC 206 and 1.8' E of a mag 14.5 star. Two mag 10.5 stars lie 3' and 4' SE. M31-G052 = Bol 005 00 40 20.3 +40 43 59 V = 15.7 18" (12/8/07): extremely faint M31 gc, stellar at 300x. Located just 2' WSW of the center of the large starcloud NGC 206 near the SW end of M31. Required averted vision to pick up but identification confirmed using a photographic finder chart. M31-G058 = Bol 006 00 40 26.7 +41 27 28 V = 15.5; Size 2.3" 18" (9/20/03): extremely faint stellar object at 323x requiring averted to identify with certainty, estimate mag 15.5-16. Located 3.5' NE of a mag 10.5 star and 14' due south of the center of M110." A reszta tu: https://www.astronomy-mall.com/Adventures.In.Deep.Space/gcm31.htm A teraz coś od siebie. To pierwszy mój "oficjalny" opis obserwacji z przed 3 lat do którego zabierałem się jak pies do jeża. To było w roku o ile pamiętam dobrze 2015 r., jesienią: Newton 8" okular do lokalizacji - hymm, nie pamiętam. Był to SW SWA 17 mm lub Maxvision 24 mm 82° (sprawdzę kiedy go kupiłem) okular do obserwacji SW SWA 8 mm i barlow GSO 2" 2x ED - powiększenie 125x (źw. 1,6mm), 250x (źw.0,8mm) zasięg około 6 mag (wg. mapy LP - 20,6 mag/arcsec^2) Andromeda w zenicie godzina 23.00-01.00 G1 (13.8 mag) - co tu dużo mówić. Po zlokalizowaniu po prostu oczywista. Nie miałem z nią najmniejszego problemu. Przy "obserwowalnym" powiększeniu czyli 250x widoczna jako plamka. Nie pamiętam jednak już - ale raczej tak - było widać "myszkę Mike" czyli dwie gwiazdy obok gromady. Oddzielone od G1. Przy 125x nie próbowałem. G 76 (14.2 mag) - jakie było moje zaskoczenie gdy po potwierdzeniu miejsca gdzie powinna się znajdować po prostu ją zobaczyłem !!! Łatwa ! Gwiazdopodobna. Widoczna ! Tak o ! "Jak" M13 z lornetki. G280 (14.2 mag) i G78 (14.3 mag) - przy tych dwóch spędziłem najwięcej czasu. Nie były widoczne z "przyłożenia". Dużo się napociłem, nakręciłem okiem by mieć pewność. Bardzo trudne na moim niebie !! To raczej granica obserwacji z podwórka. Naprawdę trudne. Oj trudne ! Myślę, że pod lepszym niebem (wg. mapy LP 21.7 mag) dostępne powinny być jeszcze G213, 272 i być może G72. Kilka dni temu: Newton 14" okular SW SWA 8 mm, barlow 2x zasięg 5 mag, słabe warunki (syf, kiła i mogiła) G1 - wyraźnie widać, że to gromada kulista. Koniec. Niestety jak do tej pory nie miałem możliwości siąść na spokojnie w dobrym warunkach z nowo nabytym Newtonem 14" by sprawdzić jak głęboko sięgnę. Korzystałem z tego zdjęcia (odwróciłem sobie kolory): https://www.cloudynights.com/images/SWandromedaglobs/m31globs.jpg (nie wiem dlaczego nie działa jako obrazek). http://www.astronoce.pl/artykuly.php?id=51 A tu tabelka pomocnicza: http://www.astronoce.pl/artykuly.php?id=51 Obserwacje wymagają spokoju, cierpliwości, dokładnych map lub zdjęć. Można zaliczyć takie obserwacje do ekstremum - jeśli się mylę, to poprawcie mnie. I na tym bym zakończył. Informacji o gromadach kulistych M31 w internecie jest jeszcze dużo dużo więcej. To co Wam dziś zaproponowałem to zadanie na wiele wiele nocy. Wiele krwi i potu z oka (oczu bo w końcu drugie tez się męczy) i sprzętu ten obiekt tygodnia wymaga. Niebo też musi być nie byle jakie. To fascynujące bo to tylko M31 ! Takie obiekty są też dostępne w innych galaktykach ! Choć M31 jest najbardziej bogata w te obiekty dostępne wizualnie. Wiem, że wymagam wiele więc podzielę moją prośbę na dwie części: G1 i kilka jaśniejszych - daj znać jak poszło ! G ... czyli cała reszta dłubaniny - daj znać jak poszło ! To jest zachęta ! Wrzucajcie ciekawe linki, zdjęcia, informacje ! Moje opisy będą raczej "techniczne" i jeśli podoba Wam się taka forma postaram się co jakiś czas coś wrzucić. Może następny OT nie będzie już tak długi ... Ale nie obiecuje