Skocz do zawartości

Obserwujmy mirydy - R Leo


Rekomendowane odpowiedzi

Mirydy są chłodnymi czerwonymi olbrzymami o temperaturze około 3000K i rozmiarach rzędu 200-300 razy większych od Słońca. Prototypem tej klasy gwiazd jest dobrze znana wszystkim gwiazda omikron Ceti, odkryta w 1596 roku przez D. Fabriciusa. Jan Heweliusz nazwał ją  ?Mira Stella? - Cudowna Gwiazda - i nazwa ta przylgnęła do niej na dobre.

Mirydy pulsują z okresami z przedziału od około 100 do 1000 dni. Najczęściej jednak występują u nich okresy 200 ? 400 dni. Gwiazdy te charakteryzuje szybkie tempo utraty masy, przez co wzbogacają przestrzeń międzygwiazdową w ciężkie pierwiastki. Dzięki tej utracie masy unikają wybuchów jako supernowe, jednak bywają poprzedniczkami mgławic planetarnych.

To tyle w teleexpresowym skrócie na temat tego typu gwiazd. Przejdźmy do naszej dzisiejszej bohaterki:

R Leo - jasna miryda w gwiazdozbiorze Lwa odkryta w 1782 roku przez J. A. Kocha w Gdańsku jako piąta zmienna i czwarta zmienna długookresowa. Jest czerwonym olbrzymem oddalonym od nas o 370 lat świetlnych, który w swoim maksimum osiąga średnio jasność 5.8 mag (może więc być dostrzegalny gołym okiem), natomiast w minimum około 10 mag (czyli potrzeba przynajmniej większej lornetki). W przeciągu dwóch wieków obserwacji gwiazda R Leo zmieniała średnią długość okresu zmian jasności w przedziale od 307 do 318 dni.

Gwiazda ta jest jedną z najczęściej obserwowanych miryd. Obecnie powoli zbliża się do maksimum, które przypadnie około 4 kwietnia. Biorąc pod uwagę fakt, że gwiazdozbiór Lwa znajduje się obecnie w położeniu dogodnym do obserwacji uznałem, że warto założyć wątek poświęcony tej gwieździe. Zachęcam więc do skierowania swoich instrumentów na tę piękną czerwoną gwiazdkę.

RA(2000): 094733

Dec(2000): +112544

Data max: 04.04.2012

Krzywa jasności z polskiej bazy danych z ostatnich 2500 dni:

wykres.php?id=803&ilosc_dni=2500&data_od=&data_do=&w=800&h=400&grid=1&maxmag=&minmag=&rpkt=3&ryswsp=0&idobs1=&idobs1col=007700&onlyidobs=&paramn=&paramk=&krokusred=

Ciekawy link z AAVSO:

http://www.aavso.org/vsots_rleo

Zdjęcie R Leo z 2003 r. autorstwa Leszka Marcinka:

rleo210303m.jpg

Mapka AAVSO do lornetkowych obserwacji w załączniku.

Można też samemu wygenerować na stronie: http://www.aavso.org/vsp

Pozdrawiam

KK

post-61-137699829838_thumb.png

  • Like 1

Biuletyn PROXIMA 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

... Obecnie powoli zbliża się do maksimum, które przypadnie około 4 kwietnia. ...

Ciekawe czy maksimum jasności R Leo nastąpi 4 kwietnia :)

Na razie chyba gwiazdka nie osiągnęła maksimum jasności. Od 15 marca prowadzę regularne obserwacje tej gwiazdy z dokładnością do paru procent. Np. dzisiaj w nocy miała jasność V=6,11 magnitudo.

Więcej obserwacji wrzuciłem do bazy gwiazd zmiennych AAVSO i naszej :

http://www.aavso.org/lcg/plot?auid=000-BBQ-798&starname=R%20LEO&lastdays=200&start=03/01/2012&stop=05/01/2012&obscode=BRIA&obscode_symbol=2&obstotals=yes&calendar=calendar&forcetics=&grid=on&v=on&pointsize=1&width=800&height=450&mag1=&mag2=&mean=&vmean=

Przy okazji obserwacji R Leo na tych samych fotkach (w odległości do ok.3 stopni na pd/wsch od R Leo) są również dwie inne gwiazdy zmienne:

1. DV Leo - gwiazdka zmienna pulsująca nieregularnie (?) typu SR o zakresie zmian blasku 7,8-8,2 (okresu zmian jasności nie znalazłem w literaturze).

http://www.aavso.org/lcg/plot?auid=000-BCW-217&starname=DV%20LEO&lastdays=200&start=03/10/2012&stop=05/01/2012&obscode=&obscode_symbol=2&obstotals=yes&calendar=calendar&forcetics=&grid=on&v=on&pointsize=1&width=800&height=450&mag1=&mag2=&mean=&vmean=

2. DY Leo - gwiazda zmienna typu RS CVn o zakresie zmienności 7,59-7,64 magnitudo

http://www.aavso.org/lcg/plot?auid=000-BDS-874&starname=DY%20LEO&lastdays=200&start=03/10/2012&stop=05/01/2012&obscode=&obscode_symbol=2&obstotals=yes&calendar=calendar&forcetics=&grid=on&v=on&pointsize=1&width=800&height=450&mag1=&mag2=&mean=&vmean=

  • Like 1

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

:)

I jeszcze apel do focących R Leo!

Po zrobieni zdjęć R Leo należy pójść jeszcze o cztery kroki dalej:

1. należy skalibrować zdjęcia w sposób opisany pod odnośnikiem http://www.citizensky.org/content/iris-beginner ,

2. należy piękne obrazy R Leo oraz gwiazd w pobliżu zamienić na jasności instrumentalne (np. fotometria aperturowa w programie Iris),

3. należy jasności instrumentalne zamienić na standardowe jasności astronomiczne w barwie V korzystając z arkusza kalkulacyjnego (poniżej załączam przykład redukcji danych z obserwacji w Zatomiu - j.t. arkusz kalkulacyjny Open Office),

4. należy standardowe jasności wrzucić do polskiej bazy obserwacji gwiazd zmiennych oraz AAVSO.

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Szkoda tylko, że obie gwiazdy mają tak małą amplitudę, że wizualne obserwacje są praktycznie wykluczone.

W pobliżu chi Cyg, która bardzo ładnie jaśnieje na porannym niebie można zaleźć gwiazdy, o większych wahaniach blasku, np TT Cyg  ;)

Jak dla mnie R Leo jest trochę jaśniejsza od 6 mag, ale może na to mieć wpływ paskudny Księżyc, który jest w pobliżu ;)

Liczba obserwacji gwiazd zmiennych: SOGZ: >11 000   AAVSO: >9000

Messier: 110/110      H400I: 400/400

http://sogz-ptma.urania.edu.pl/

Bogdan Kubiak

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Przed chwilą wyznaczyłem jasność  R Leonis w dżonsonowskiej barwie na V=6,094 +-0,036 (fotometria DSLR).

Od ostatniej mojej obserwacji w dniu 31 marca jej jasność wzrosła o około 0,02 magnitudo.

Szkoda, że w tym czasie chmury zasnuły moją okolicę.

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Jako ciekawostkę załączam fotkę z ostatniej transmisji PTMA Warszawa TV live, podczas ktorej wycelowałem lunetkę w R Leo. Zwróćcie uwagę na jasność R Leo w poblizu maksimum. Kamerka ta jest wybitnie czuła na czerwony kolor. R Leo wyszła tu nienaturalnie jasna.

post-39-137699838065_thumb.jpg

AstroJaWil, ED80, MIKRON TN 630/122

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Przed chwilą wrzuciłem do baz danych gwiazd zmiennych obserwacje R Leo z ostatnich dni.

Z tych obserwacji (fotometria DSLR z dokładnością do kilku setnych magnitudo) wynika, że R Leo od początku kwietnia cały czas ma jasność około 6,1 magnitudo. Na poniższym rysunku są to obserwacje oznaczone niebieskim krzyżykiem.

Kiedy wreszcie zacznie "się ściemniać"  >:(

Nieodgadniona jest natura miryd ...  :)

post-765-137699838565_thumb.jpg

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Jasność R Leonis zaczęła spadać około 16-17 kwietnia (szczegóły na poniższym rysunku).

Dzisiaj w nocy wynosiła około 6,20 magnitudo.

Mam nadzieję, że na moim "setupie"  uda się ją poobserwować do około 8 magnitudo :)

Jednocześnie z R Leonis wyznaczam  jasność dwóch innych gwiazd zmiennych, które są w polu widzenia 9x12 stopni - DV Leo i DY Leo.

Szczególnie jestem zadowolony z obserwacji DV Leo (zmienna typu SR).  Od marca br jej jasność wzrosła z 8,2 do 7,7 magnitudo.

Natomiast zmienność DY Leo  (amplituda około 0,05 magnitudo) jest na granicy dokładności tej techniki. Prawdopodobnie z bardziej długoogniskowym obiektywem (200-300mm) zamiast 85mm, można by było  nieco zwiększyć dokładność.

post-765-137699839423_thumb.jpg

post-765-137699839441_thumb.jpg

post-765-13769983946_thumb.jpg

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Myślę, że DV Leo można spokojnie obserwować wizualnie, jeśli się postara o dobrze dobrane gwiazdy porównania. Bardzo wyraziste zmiany jasności znacząco ułatwiają sprawę. I chyba nawet spróbuję zrobić kilka jej ocen, jeśli nie w tym sezonie, to w następnym.  Zmiany jej jasności zaobserwowane przez Ciebie są naprawdę ciekawe. Warto, byś je kontynuował. Tą techniką nie będziesz obserwował słabych gwiazd, tak jak mi o tym pisałeś, a do takich, jak DV Leo nadaje się ona wyśmienicie. Jest to zresztą gwiazda, którą - jak widać po wykresach z AAVSO - niemal nikt nie obserwuje.

Sprawdziłem mapę AAVSO dla DV Leo - nie jest wcale zła, choć te gwiazdy porównania, które AAVSO nam serwuje należy zweryfikować pod kątem barwy np. w CdC, gdyż zmienna jest czerwona, a niektóre z gwiazd porównania zdecydowanie jej kolorem ustępują. Kilka z nich się na szczęście nadaje. Jasność gwiazd jest podana do 0.1 mag i w porównaniu z katalogiem Tycho nie widać odstępstw wiekszych niż 0.03 mag.

Myślę, że dawno nie było takiego debiutu wśród obserwatorów gwiazd zmiennych :D. Gratulacje za całokształt.

Zastanawiam się, czy podobnego pola z paroma jasnymi zmiennymi nie znajdziesz w Bliżniętach. Jest takie pole w pobliżu Eta Gem. Są tam m.in. BU Gem, WY Gem, SS Gem, TV Gem, PX Gem. Jedynie SS Gem w minimum będzie trochę problematyczna.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Rzeczywiście w bazie AAVSO jest posucha jeżeli chodzi o obserwacje DV Leo. Ta gwiazda zmienna jest typu SR (Semi-Regular/pół-regularna). Ale nie udało się znaleźć w Internecie jakiegoś orientacyjnego okresu zmienności. Może z tych obserwacji uda się coś wyznaczyć? Ale będzie to wymagało zapewne kilku sezonów obserwacyjnych(?)

Zastanawiam się, czy podobnego pola z paroma jasnymi zmiennymi nie znajdziesz w Bliżniętach. Jest takie pole w pobliżu Eta Gem. Są tam m.in. BU Gem, WY Gem, SS Gem, TV Gem, PX Gem. Jedynie SS Gem w minimum będzie trochę problematyczna.

Masz rację - poza Eta Gem w pobliżu tej gwiazdy jest jeszcze kilka jasnych gwiazd zmiennych, które można "uwiecznić fotometrycznie" (szczególnie Mu Gem, BU Gem i PX Gem).  Ale raczej nie sięgnę dalej niż do 6-7magnitudo, bo fotki robię tak, aby nie prześwietlić gwiazd zmiennych 3 wielkości gwiazdowej Eta i Mu Gem. Okolicę Eta i Mu Gem fotografuję od jesieni ubiegłego roku. Mam nadzieję, że w długie letnie wieczory przetworzę to na magnituda :)

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

No na pewno potrzeba wiele sezonów obserwacyjnych, żeby ustalić jakieś "cykliczności" w zachowaniu gwiazd SR. Tym to trudniejsze, że takie gwiazdy wykazują czasem kilka różnej długości okresów nakładających się na siebie, i trwających czasem po kilka tysięcy dni. Z DV Leo nie będzie łatwo, bo to nie jest gwiazda okołobiegunowa. A to od razu poważnie utrudnia obserwacje.

Mogę Ci polecić jeszcze jedno ciekawe pole ze zmiennymi, albo nawet dwa:

Jedno w Herkulesie: G Her, ST Her, X Her.

Drugie w Smoku: TX Dra, AH Dra, AT Dra.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 4 tygodnie później...

R Leonis zgodnie z przewidywaniami powoli zmniejsza jasność. Już się zbliża do 7 magnitudo. Np. z dzisiejszych obserwacji "lustrzankowych" w Glinnej otrzymałem jasność dżonsonowską  V około 6,98 magnitudo.

Natomiast inna zmienna, której obraz się mieści na moich fotkach razem z w.w. mirydą - DV Leo prawdopodobnie powoli zacznie jaśnieć.

post-765-13769984333_thumb.png

post-765-137699843343_thumb.png

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 miesiące później...

W ostatniej Proximie na str.18 jest ciekawy artykuł Pana Stanisława Świerczyńskiego, podsumowujący kwietniowe maksimum R Leonis na podstawie obserwacji z polskiej bazy gwiazd zmiennych.

Obserwacje wizualne: maksimum 6.1 +-0.1 mag w dn. 6 kwietnia 2012 r. (+-2dni).

Obserwacje CCD: maksimum 6.07 +-0.01 mag w dn. 8 kwietnia 2012 r. (+-1dzień).

Z wcześniejszych prognoz podanych np. na tym forum wynikało, że R Leo powinna mieć maksimum 4 kwietnia 2012 r., czyli miryda spóźniła z tym maksimum o około 2-4 dni :)

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 4 lata później...
  • 1 miesiąc później...

Parę nocy temu, około północy 31.03/1.04 (jak ogarnę właściwe jednostki czasowe, to uzupełnię) oceniłem R Leonis na 9,0mag. Gwiazdki referencyjne miały 8,8 i 9,2 magnitudo, a R Leo zdawała się świecić w połowie skali (wyznaczałem metodą Pickeringa). 
Pewną trudnością okazała się wyraźnie czerwonawa barwa gwiazdy. Swoją drogą, tak słabe gwiazdki niechętnie pokazują kolor - a tu był jak na dłoni :) (typ widmowy to M8!).

  • Like 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Zaledwie miesiąc pozostał do maksimum R Leo, a jej jasność w dalszym ciągu utrzymuje się na poziomie około 9 mag. Więc albo na dniach ostro wystrzeli w górę, albo maksimum będzie spóźnione, albo mamy przed sobą bardzo niskie maksimum, sporo poniżej średniej wartości. Za parę dni Księżyc się od niej oddali i bez problemu będzie można się przekonać na własne oczy.

  • Like 1

Liczba obserwacji gwiazd zmiennych: SOGZ: >11 000   AAVSO: >9000

Messier: 110/110      H400I: 400/400

http://sogz-ptma.urania.edu.pl/

Bogdan Kubiak

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić obrazków. Dodaj lub załącz obrazki z adresu URL.

  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    • Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.
×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.

© Robert Twarogal * forumastronomiczne.pl * (2010-2023)