Skocz do zawartości

Czerwony nadolbrzym CE Tauri - potrzebna fotometria


rybi

Rekomendowane odpowiedzi

Od września 2017r. do 6 marca 2018r. w bieżącym polu widzenia  nano-satelity fotometrycznego BRITE znajduje się m.in gwiazda zmienna CE Tauri. Listę gwiazd obserwowanych w tym czasie można znaleźć w [3].

BRITE jest siecią 5 nano-satelitów (3 obserwujące w barwie czerwonej i 2 w barwie niebieskiej) zaprojektowaną do ciągłych obserwacji przez ok. 6 m-cy najjaśniejszych gwiazd na niebie (V<6). BRITE ma jednak pewne ograniczenia, które dzięki obserwacjom amatorskim raportowanym do bazy AAVSO mogą zostać skorygowane. Np. podczas ciągłych obserwacji w powyżej miesiąca występuje zmienność instrumentalna. Oprócz pewnej mocno ograniczonej grupy gwiazd, większość nie jest monitorowana regularnie.

Czerwony nadolbrzym CE Tauri (M2 Iab-Ib) jest gwiazdą o jasności ~4,3V i wykazuje zmienność o skali czasowej ~165 dni (~6 m-cy obserwacji BRITE) i amplitudzie ~0,5 mag. AAVSO zainicjowało [patrz literatura poniżej [1], [2]) akcję obserwacji CE Tau, jako wsparcie dla obserwacji tej gwiazdy przez satelity BRITE.
Potrzebna jest fotometria CCD / DSLR - 1 obserwacja na noc lub nawet tylko 1 obserwacja na kilka nocy.
Chodzi o to, że BRITE do 6 marca 2018 będzie obserwował m.in. tą gwiazdę, ale w sposób nieciągły. Potrzebne byłoby uzupełnienie przerw w tych obserwacjach i niestabilności instrumentalnych BRITE.

Współrzędne gwiazd zmiennych (epoka 2000):
CE Tau:    05 32 12.75  +18 35 39.3
V960 Tau:  05 33 31.63  +18 32 24.8

Gwiazda zmienna V960 Tau jest "gratisem" obserwacyjnym w odległości tylko 20' od CE Tau i jej obserwacje również należy raportować do bazy AAVSO. Ta gwiazda o typie zmienności Be jest zagadką. W bazie AAVSO jest zaledwie kilka jej obserwacji. Wykazuje ona znaczną zmienność (dane z satelity Hipparch i "naszego" ASAS).

Mapka - "dojście" do CE Tauri  proponowane w [1] (AAVSO Chart No = X21276AXE)
CETauV960Tau.thumb.png.95ebf98e25399d67277c50c821e95070.png


Fotometria DSLR:

Nie potrzeba robić redukcji tych obserwacji do systemu Johnsona-Cousinsa (BVR) - zresztą tego się raczej nie praktykuje dla gwiazd b. czerwonych). Ale bardzo wskazane są  obserwacje standaryzowane, czyli TG, TB, TR. Więcej inforamcji na temat jasności standaryzowanych TB,TR,TR można znaleźć w [4].

Proponowane gwiazdy porównania
-) 66   05:45:11.56   18:42:15.5
-) 67   05:29:19.14   18:21:56.4
-) 68   05:31:39.22   18:14:39.0
DSLR_proponowane_gw_porownania.png.449b4e5792e6840feb655cb9ba7d1682.png

Mark Blackford (patrz [1]) zgłasza zastrzeżenia do ww. gwiazd porównania wykorzystywanych jednocześnie, bo prowadzi to do dużej rozbieżności w obserwacjach lustrzankowych (porównaj obserwacje M.Blackford vs A.Novichonok w pokazanej poniżej krzywej blasku CE Tau).
Mark Blackford wykorzystuje gwiazdę "68" jako gwiazdę porównania. Posiada ona porównywalny (tzn. bardzo czerwony) wskaźnik barwy do CE Tau. 
Natomiast gwiazdę "67" wykorzystuje jako gwiazdę testową.


Fotometria CCD / PEP:

Proponowane gwiazdy porównania/testowe
-) gwiazda porównania (ang. comparison star) - SAO 94554,
-) gwiazda testowa (ang.check star) SAO 94700
CCD_proponowane_gw_porownania.png.9a38f182dc493e94785ac1346737adea.png
   
  

Krzywa blasku CE Tauri z danych w bazie AAVSO:
Krzywa_blasku_CE_Tau.thumb.png.10c1d66281db845e85e06dd90aea507f.png

 

Trzeba będzie wyciągnąć lustrzankę cyfrową ... :)


Bibliografia:

[1] https://www.aavso.org/ce-tau-campaign
[2] https://www.aavso.org/aavso-alert-notice-602
[3] Aktualne pole obserwacyjne BRITE do 6 marca 2018r.
[4] Podręcznik AAVSO do fotometriilustrzankowej - rozdział 6.2 o fotometrii standaryzowanej TB, TG, TR (polskie tłumaczenie).
[5] The BRITE SpaceTelescope: A Nanosatellite Constellation for High-Precision Photometry of the Brightest Stars.
[6] The BRITE Nanosatellite Constellation

 

  • Like 5

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

No a ja wykorzystuję aż kilka gwiazd porównania w czasie pomiarów, oprócz gwiazdy testowej. Czyli nie dość, że dokładam sobie roboty, to jeszcze uzyskuję mniejszą dokładność? Co do CE Tau, to chyba spróbuję szczęścia. Pojedyncze pomiary raz na kilka dni to dość łatwe zadanie. O ile pogoda nie zepsuje całej zabawy.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

 

18 minut temu, Adam Derdzikowski napisał:

No a ja wykorzystuję aż kilka gwiazd porównania w czasie pomiarów, oprócz gwiazdy testowej. Czyli nie dość, że dokładam sobie roboty, to jeszcze uzyskuję mniejszą dokładność?

Adam, zależy co robisz ...

Do transformacji z kolorów lustrzankowych do standardowego systemu Johnson-Cousins BVR  (... albo w wariancie minimalnym tylko "V") potrzebne jest przynajmniej kilka (>=6) gwiazd porównania o wskaźnikach barwy B-V w zakresie  0,3 - 1 mag  (wariant idealny do transformacji do std BVR) dla "porządnych" (tzn. bez linii emisyjnych lub chmary linii absopcyjnych np.TiO dla Sp.M ) gwiazd zmiennych.

Natomiast do fotometrii standaryzowanej TB, RG, TR wystarczy jedna gwiazd porównania o podobnym wskaźniku barwy. Ważne jest, aby (... o ile to możliwe) wszyscy korzystali z tej samej gwiazdy porównania. Wtedy różnice pomiędzy  obserwatorami będą minimalne. Podejście "guru" fotometrii lustrzankowej Marka Blackforda jest najsensowniejsze.  Tzn. gwiazda porównania "68" o wskaźniku barwy zbliżonym do CE Tau i gwiazda  "67" - do kontroli, czy "68" nie zmienia jasności.

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

:) Ostatnio mam hopla na punkcie Celesti i nie mogłem się oprzeć pokusie, aby z tego programu wygenerować mapę nieba o porównywalnym polu widzenia jak AAVSO dla pary gwiazd zmiennych CE Tau / V960 Tau.

W Celesti nie ma katalogów gwiazd zmiennych. W związku z tym musiałem się posługiwać dla CE Tau nazwą 119 Tau, a dla V960 Tau - 120 Tau. Uzyskałem mapkę porównywalną np. do Stellarium oraz mapki AAVSO z pierwszego postu. Przy tym musiałem włączyć wariant renderowania gwiazd "Skalowane tarcze".

Efekt poniżej:

Widok_na_CE_Tau_z_Ziemi.png.e3a8a6a5a187386ba943c6f329f0d079.png

 

:) I oczywiście nie mogłem sobie odmówić sprawdzenia jak wygląda niebo CE Tauri (119 Tau), czyli spojrzenie w stronę Słońca z 0,6kpc (2 tys. l. św.) .... 

Na tamtejszym niebie czerwony nadolbrzym 119 Tau ma jasność z odległości około 60 j.a. porównywalną z jasnością Słońca widocznego z Ziemi (ok. -27 mag).

Na niebie 119 Tau,  Słońce świeci jako gwiazdka ok. 14 mag (najpewniej jeszcze znacznie mniej-jeśli uwzględnić ekstynkcję międzygwiazdową na dystansie 2000 l.św.).

Ciekawostką jest, że 120 Tau (V960 Tau)  jest najjaśniejszą po CE Tau gwiazdą na tamtejszym niebie (-2,4 mag) i znajduje się w odległości zaledwie 45 l.św.

Jak zwykle jedną z dominujących blaskiem gwiazd jest theta 2 Ori (-1,4 mag), która świeci z odległości 850 l.św. Znacznie słabsza jest Betelgeuza (zaledwie 3 mag) i Rigel (1,3 mag).

Widok_na_Ziemie_z_CE_Tau.png.b65c3c8fa3734b06028c52687eb19bb4.png

  • Like 1

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 3 tygodnie później...

Mam pytanie odnośnie fotometrii DSLR. Gwiazda porównania 6.8 mag to gwiazda HD36320. Jeśli chodzi o wyznaczenie jasności TRI-G i TRI-B nie ma z tym problemu. Natomiast nie mogę znaleźć jasności w kanale R, aby móc wyznaczyć TRI-R. W bazie SIMBAD nie ma akurat podanej tej jasności. Wie może ktoś gdzie mógłbym ją znaleźć?

Liczba obserwacji gwiazd zmiennych: SOGZ: >11 000   AAVSO: >9000

Messier: 110/110      H400I: 400/400

http://sogz-ptma.urania.edu.pl/

Bogdan Kubiak

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

W dniu 22.11.2017 o 19:57, cxb napisał:

Mam pytanie odnośnie fotometrii DSLR. Gwiazda porównania 6.8 mag to gwiazda HD36320. Jeśli chodzi o wyznaczenie jasności TRI-G i TRI-B nie ma z tym problemu. Natomiast nie mogę znaleźć jasności w kanale R, aby móc wyznaczyć TRI-R. W bazie SIMBAD nie ma akurat podanej tej jasności. Wie może ktoś gdzie mógłbym ją znaleźć?

SIMBAD nie jest najlepszym źródłem danych fotometrycznych BVR. W podręczniku do fotometrii lustrzankowej (paragraf 6.3.2 - jest dostępne polskie wydanie na portalu AAVSO) dla gwiazd jaśniejszych od ok. 10 mag., poza AAVSO VSP, są polecane katalogi takie jak np.:

-) Katalog ?Homogeneous Means in the UBV System (Mermilliod 1991)? (trzeba wpisać ?II/168/ubvmeans? w polu rodzaju katalogu)
-) Katalog GCPD (General Catalog of Photometric Data)
-) program AAVSO SeqPlot zawierający katalogi fotomtryczne APASS, Tycho II and GCPD (General Catalog of Photometric Data).

W katalogu "GCPD" znalazłem następujące jasności dla HD36320:

V             B-V           V-R    N
6.771    +1.611    +1.218    4

Natomiast zauważyłem, że Mark Blackford w swoich obserwacjach opublikowanych w bazie AAVSO jako gwiazdę porównania użył jaśniejszą "58", czyli HD35802:
V           B-V            V-R     N
5.775    +1.655    +1.298    8
 

Może jaśniejsza HD35802 będzie lepszą gwiazdą porównania (?). Wymaga to praktycznego sprawdzenia.

 

 

  • Like 1
  • Thanks 1

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 4 tygodnie później...
  • 1 miesiąc później...

Przy końcu 2017 roku niebo było na tyle przekonujące, że wyciągnąłem mój zestaw do fotometrii lustrzankowej i zrobiłem  podejście do standaryzowanej fotometrii CE Tau i V960 Tau jednocześnie w trzech kolorach TG,TB i TR.
W bieżącym roku tylko 7 stycznia było pogodne niebo w mojej okolicy i tej nocy po raz trzeci fociłem okolice CE Tau. Zresztą tej pierwszej pogodnej nocy w 2018r. kolega forumowy Jarosław (vel. Esku1RES) odkrył pierwszą supernową w tym roku - SN2018bi.
Natomiast ja przy okazji fotometrii CE Tau na skraju pola widzenia złapałem asteriodę o średenicy ok.140km i nazwie Massalia, która mijała własnie gwiazdę 109 Tau. Był to obiekt o jasności ok. 8,9 mag w barwie V (na fotkach kierunek N - w lewo, W - do góry).

Asteroid_20_Massalia_3.png.c52fb9010d3fbd10621e8fb90fbdb167.png

Asteroid_20_Massalia_2.png.b8de51316e9f4eb373fead022c117bb2.png

 

Do różnicowej fotometrii standaryzowanej wybrałem bardzo czerwoną gwiazdę porównania "58" dla CE Tau i bardzo niebieską "54" - dla V960 Tau. Zresztą do końca nie jestem przekonany czy to jest najlepsze rozwiązanie. Poniżej załączyłem listę gwiazd, których jasności mierzyłem, aby wykorzystać jako gwiazdy porównania ("comp") albo testowe ("check").

Comp_check_stars_for_CE_Tau.thumb.png.5c10d4a341ac52e5db65f3318e714af2.png

Niektórzy obserwatorzy wrzucili do bazy AAVSO uśrednione jasności z kilku gwiazd porównania ("ensemble photometry"), ale tylko dla pikseli lustrzankowych TG, które przetransformowali do standardowych jasności astronomicznych w filtrze Johnson-V (tylko ta barwa prawdopodobnie nadaje do transformacji dla tak patologicznie czerwonej gwiazdy jak CE Tau). Aktualnie staram się wyjaśnić wątpliwości na forum AAVSO.

Do bazy AAVSO wrzuciłem obserwacje TB,TG,TR dla obu gwiazd, tzn. CE Tau i V960 Tau, bazując na pojedynczych gwiazdach porównania odpowiednio "58" i "54". Poniżej załączyłem krzywe blasku CE Tau i V960 Tau uzyskane w AAVSO LCG (light curve generator), gdzie moje obserwacje (kod obserwatora BRIA) są oznaczone "+". W zależności od koloru użytej przez obserwatora gwiazdy porównania występują tutaj różnice jasności aż do 0,9 mag na ten sam moment dla CE Tau/ V960 Tau. Generalnie jasności lustrzankowe TB i TR nie transformuje się do standardowych jasności B,Rc dla tak czerwonej gwiazdy jak CE Tau (zupełnie nie podobne do siebie krzywe czułości filtrów!). W fotometrii obowiązuje zasada, aby dobierać gwiazdy porównania o podobnych barwach jak gwiazdy zmienne. Jak już wcześniej wspominałem, staram się ten temat wyjaśnić na forum AAVSO.

CE_TAU_up_to23Jan2018_with_BRIA.thumb.png.04042954495310171707c085a125d668.png

 

 

V960TAU_up_to23Jan2018_with_BRIA.thumb.png.c676437c45e137bec5bfa59002b690a2.png

  • Like 2

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Też mnie właśnie któryś tydzień wcześniej zdziwił bardzo fakt, że różni obserwatorzy używają różnych gwiazd porównania, przez to robi się pomału dosłownie wolna amerykanka.

Wg mnie wybrane gwiazdy porównania są za słabe względem obu zmiennych, jednak mimo wszystko właśnie ich używam do fotometrii. W sumie w styczniu aż 5 razy udało mi się wykonać fotometrię obu zmiennych i obecnie jestem w trakcie opracowywania wyników.

  • Like 1

Liczba obserwacji gwiazd zmiennych: SOGZ: >11 000   AAVSO: >9000

Messier: 110/110      H400I: 400/400

http://sogz-ptma.urania.edu.pl/

Bogdan Kubiak

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

 

Tutaj w wątku AAVSO Heinz-Bernd  podał listę gwiazd do grupowej fotometrii DSLR ("ensemble" photometry), która chyba pozwala na dość dokładne (+-0,03 mag) wyznaczenie jasności CE Tau w astronomicznym standardzie "Johnson-V" z zielonych pikseli TG, ale musisz wcześniej wyznaczyć współczynnik transformacji TG --> Johnson-V robiąc fotometrię DSLR standardów fotometrycznych, najlepiej w pobliżu zenitu. 

R.Pieri  zasugerował też autorską metodę VSF wyznaczania jasności w standardzie "Johnson-V" z mierzonych TG, TB, TR.

Astronom z AAVSO  Bert Pablo, który tą akcję zainicjował, póki co nie jest zainteresowany tematem  "ujednolicenia" obserwacji TR i GB.

 

  • Like 2

EQ3_2 z napędem w RA + Cannon 400D + obiektywy 300/200/85mm 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić obrazków. Dodaj lub załącz obrazki z adresu URL.

  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    • Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.
×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.

© Robert Twarogal * forumastronomiczne.pl * (2010-2023)