Skocz do zawartości

Meade 10" ACF f/10


jolo

Rekomendowane odpowiedzi

W dniu 28.11.2017 o 20:48, Virus napisał:

Hehe, zrobimy artystyczną synchroniczną obserwację (coś a'la taniec teleskopów) :) Taki pokaz nigdzie indziej, tylko w Zatomiu.

Jednym z moich niezrealizowanych pomysłów było nakręcenie takiego timelapsa z tańczącymi teleskopami :)Napisany program sterowałby goto np dwóch montaży.

SW 200/1000, TSAPO65Q, NEQ6 Pro SynScan, iOptron CEM25EC, Atik 383L+, ASI1600MMC, PG Chameleon3, MPCC, IDAS LPS P2, Nagler 9mm, Powermate 2,5x, Nikon D80, D7500, D750, Samyang 135

Szukasz darmowej wersji PixInsigt LE? Zgłoś się na PW!

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Udało się poskładać wszystko do kupy i przetestować na sucho. Szkoda, że tylko na sucho, ale każdy widzi co się za oknem dzieje :(  Na barana został umocowany guider 80/400 z kamerką ASI290M - to sprawdzony, choć dość duży zestaw, którego używałem też z refraktorem TS130/910. Guider umocowałem na szynie aluminiowej, która z kolei została przymocowana do tuby. Tuba posiada dość sporo zaślepionych otworków, które można wykorzystać w dowolny sposób, choć trzeba się zaopatrzyć w śrubki calowe No"8, o ile te zaślepiające będą za krótkie. Śrub calowych do wyboru i do koloru jest na przykład w sklepie https://www.werbus.pl/pl/c/SRUBY-CALOWE/273 . Niestety taki guider choć nie waży zbyt wiele, to wymaga trochę dodatkowej wagi do zbalansowania zestawu, ponieważ umieszczony jest daleko od środka ciężkości zestawu. W przyszłości planuję go wymienić na coś lżejszego - jakaś lunetka 60/240 powinna się dobrze nadać.

acf_06.thumb.jpg.39459627e5b6508a5fd4840eba4d677a.jpg  acf_03.thumb.jpg.4ef93c8fc5f202b6e800b114cbda7ee6.jpg

Kolejny element w zestawie to reduktor. Wybrałem reduktor Astro Physics CCDT67. To klasyczny reduktor ogniskowej - klejony dublet, umieszczony w wygodnej obudowie o średnicy 2" zakończonej gwintami. Dzięki temu można go wepchać głęboko do teleskopu, przez co minimalizujemy winietę. Przy odległości do matrycy 85mm stopień redukcji wynosi 0.67x, a w pełni oświetlone pole ma średnicę 29mm. Poniżej wykres przedstawiający charakterystykę tego reduktora. 

2017-12-01_213340.thumb.png.cded9279de2a76a7fd1efa7588d2a73b.png

Jak widać z wykresu powyżej przy zwiększeniu odległości do matrycy do 135mm można uzyskać redukcję 0.5x, ale wtedy średnica oświetlonego pola zmniejsza się do 22mm. Teoretycznie byłoby to w sam raz dla kamerki QHY163M, ale podejrzewam, że nie będzie tak różowo, ponieważ tuleja wewnątrz teleskopu jest dość długa i to na niej prawdopodobnie wystąpi winieta. Do prób zaopatrzyłem się w Astrokraku w trzy przedłużki 2" o długościach 30, 20 i 10mm i będę testował różne kombinacje. Jak się uda osiągnąć redukcję 0.6x bez winiety, to będę zadowolony. Przedłużki zrobione na zamówienie pasują idealnie, a kosztowały mniej niż jedna przedłużka Baadera. Sam reduktor AP CCDT67 oprócz skracania ogniskowej w bardzo małym stopniu wypłaszcza pole (przeznaczony jest dla teleskopów o światłosile w zakresie od f/9 do f/18) i powinien dobrze współpracować z Meade ACF. Do zwykłych SCT się nie nada, ponieważ obraz przez nie dawany obarczony jest dość sporą komą, której ten reduktor nie usuwa. 

acf_01.thumb.jpg.c13df200de2d2576f0fb0ed0e34e0830.jpg  acf_02.thumb.jpg.4cc91687dfdd4c176a3e00d72b10a2fc.jpg

No i oczywiście wyciąg. Wybrałem 2" wyciąg do SCT z oferty Teleskop Express z gwintem 3.3" od strony mocowania do SCT. Katadioptryki Meade od apertury 10" wzwyż mają z tyłu gwint 3.3", dzięki czemu nie ogranicza nas przelot standardowego mocowania SCT (nieco mniejszy niż 2"). Kolejna zaleta takiego rozwiązania, to możliwość "wepchania" reduktora do wewnątrz tuby. Jak wiadomo ogniskowa SCT zależy od położenia płaszczyzny ostrości. Im dalej od teleskopu, tym ogniskowa jest większa. Dzięki możliwości przesunięcia reduktora do środka tuby zyskujemy podwójnie. Po pierwsze zmniejszamy winietę. A po drugie uzyskujemy krótszą ogniskową instrumentu i większe pole widzenia. Sam wyciąg jest bardzo fajny, solidnie wykonany i masywny (ok. 1kg), wyposażony w stalowe szyny prowadzące i pokrętło mikroruchów. 
Do napędzania wyciągu użyłem silniczka krokowego z przekładnią planetarną 1:5. Kiedyś kupiłem trzy takie zestawy do zrobienia napędu GoTo do montażu CG4 - https://www.omc-stepperonline.com/geared-stepper-motor/nema-11-stepper-l31mm-w-rear-shaft-and-gear-raio-51-planetary-gearbox-11hs12-0674d-pg5.html - jeden był zapasowy i teraz znalazł swoje miejsce do pracy. Całość sterowana jest z AstroLinka przez dodatkowy moduł mikrokrokowy (małe białe pudełko na zdjęciach). Najwięcej czasu zeszło mi na umocowaniu silniczka do wyciągu, ale całość wygląda nie najgorzej, a co ważniejsze - działa bardzo dobrze. Kamerka z kołem i reduktorem na razie na czas testów jest blokowana clamping ringiem wyciągu, ale po zakończeniu testów mocowana będzie pierścieniem - tubus wyciągu na końcu posiada odpowiedni gwint.  
Testy na sucho wypadły pozytywnie, wszystko działa jak powinno - zarówno pod Maximem jak i SGPro. Teraz kawka, a potem czekam na pogodną noc :)

acf_04.thumb.jpg.72c57fe2db9ecd313dd283018101d0fd.jpg  acf_05.thumb.jpg.9f9326c7f072dab4469498f27ba402c1.jpg

  • Like 7

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

No tak, to nie to co refraktor. Przy tej aperturze QHY163 nie prezentuje się już tak majestatycznie.Crazy

W takim razie czystego nieba i czekamy na dalsze relacje...

Tu była kiedyś jakaś stopka, ale nie nadążała za zmianami sprzętowymi...

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Pogodnego nieba życzę!

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

W sobotę 3 grudnia miałem kilka chwil na pierwsze testy pod niebem. Mająca miejsce tego dnia superpełnia nie bardzo była mi po drodze, no ale darowanemu koniowi w zęby się nie zagląda :) Ustawiłem z grubsza ostrość pokrętłem, zablokowałem lustro, poprawiłem ostrość przyciskami i zrobiłem pierwsze zdjęcie. Po zrobieniu plate solve okazało się, że wypadkowa ogniskowa z reduktorem ustawionym na krotność 0.67x to prawie 1900mm, choć teoretycznie powinno być niecałe 1700mm. Potwierdziły się moje obawy, że niestety przesuwanie płaszczyzny ostrości dalej od tubusu w SCT powoduje wydłużenie ogniskowej, choć miałem nadzieję że efekt ten będzie nieco mniejszy. Całe szczęście, że reduktor z przedłużkami wchodzi całkowicie w wyciąg, dzięki czemu kamerka i tak jest stosunkowo blisko tuby. Ponieważ pogoda już powoli zaczynała grozić, więc skierowałem szybko teleskop na superłysego i cyknąłem fotki do mozaiki.

N7686.thumb.jpg.07a62d19aba3b93b0b738f175f660c20.jpg . 2017-12_AS_f6_g4_ap215_stitch2.thumb.jpg.d41d96319f82273fdde3475400c17945.jpg

Gromada NGC7686 - jedna klatka 180s bez kalibracji. I superpełnia 3 grudnia 2017.

Następnego dnia pomiędzy reduktor i kamerkę dołożyłem wszystkie posiadane złączki i odległość do kamerki wzrosła do 115mm, co powinno dać teoretyczną krotność około 0.6x. Przy takiej ilości złączek korektor po wsunięciu do wyciągu znajdował się już praktycznie wewnątrz teleskopu :) Wczoraj przy kolejnej księżycowej nocy ponownie odpaliłem zestaw i tym razem ogniskowa została określona na 1700mm. Ale w narożnikach klatki pojawiła się minimalna winieta. Jest to już całkiem blisko mojej założonej ogniskowej 1600mm i wymarzonej ogniskowej 1500mm :) Chwilowo nie mam więcej przedłużek 2", więc skracanie ogniskowej na razie zostaje wstrzymane do odwołania. 

Księżyc wczoraj jeszcze mocno dawał popalić, ale oczywiście nie mogło mnie to powstrzymać od zebrania fotonów. Niebo po 22 zrobiło się dość przejrzyste, ale niestety wiało dość mocno, a seeing był koszmarny. FWHM gwiazd rzadko schodziło poniżej 3.5" (dla porównania podczas sesji z 3 grudnia udało się zejść z FWHM poniżej 2").  

N663L.thumb.jpg.69f688de40292950e50dd99d46f3a1b2.jpg . N1528L.thumb.jpg.20208eea55ade6b2c579d6d81305f801.jpg

Gromady otwarte NGC663 (po lewej, stack 10x2 minuty bez kalibracji)  i NGC1528 (stack 30x2 minuty bez kalibracji). 

Jest jeszcze kilka innych testowych strzałów, ale muszę najpierw dorobić flaty do nowego teleskopu, bo paprochy widać wyraźnie i nie ma co znęcać się nad takim materiałem.

Generalnie zestaw sprawuje się poprawnie i bezproblemowo. Krzywizna pola na matrycy 4/3 cala praktycznie nie jest widoczna, nawet po zastosowaniu reduktora ogniskowej - widać wyraźnie, że ACF to inna konstrukcja niż klasyczny SCT. Ostrzenie, kolimacja, blokowanie lustra - wszystkie te czynności nie sprawiają kłopotów. Mam nadzieję, że warunki podczas następnej pogodnej nocki będą już bardziej sprzyjające i teleskop będzie miał okazję pokazać pazurki. 

  • Like 6

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Udało mi się dorobić flaty, skalibrować i złożyć materiał. Tak jak pisałem wcześniej - seeing tej nocy był koszmarny i gwiazdy wyszły jak arbuzy. Ale ma to swoje plusy - przy okazji lepszych warunków ustrzelę ponownie jeden z tych obiektów poniżej i będzie można porównać. Pytanie tylko zasadnicze - kiedy to nastąpi... :(

2017-12-07-M103.thumb.jpg.b7afd5e62e27643769c94826a9873f7d.jpg

Gromada M103 - RGB 3x10x2 minuty

2017-12-07-N663.thumb.jpg.4a2367bfe96650d0680bcaf2fba012e0.jpg

Gromada NGC663 - 10x2 minuty L

2017-12-07-N1528.thumb.jpg.ab7d7b04fddf573c25deeeb7a1e25879.jpg

Gromada NGC1528 - LRGB 30x2 + 3x10x2 minuty

N1528L_DBEinv.thumb.jpg.6d05dba6537ae5433fd73d202df71697.jpg

Gromada NGC1528 - L 30x2 minuty negatyw

Wszystko powyżej zrobione kamerką QHY163M przez teleskop Meade ACF 10" f/10 z reduktorem AP CCDT67 na montażu EQ6.

  • Like 9

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Wczoraj udało się ponownie ukraść dwie godzinki nieba i w ramach testów popełniłem kilka kadrów. Seeing był dobry, ale przejrzystość średnia. Do zrobienia zostało już tylko stabilne umocowanie zestawu w wyciągu, bo z clamping ringiem nie da się uzyskać jakiejś zadowalającej powtarzalności. 

M15L.jpg

M15 8x2 minuty. Przy klatce 120s środek gromady już był prawie przepalony.

M52L.jpg

M52  120x5 sekund - w sumie 10 minut. Cała klatka.

M52Lc.jpg

M52  120x5 sekund. Wycinek bez zmniejszania ze środka - skala 0.45"/px

N7635H.jpg

NGC7635 8x5 minut przez filtr Ha

To na razie koniec testowania, czas zabrać się do roboty. Jeszcze tylko SGPro jest do opanowania :) 

  • Like 4

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Teleskop też dostał od Gwiazdki upominek :) Zależało mi na tym, żeby pomiędzy sesjami w okresie marnej pogody teleskop mógł wisieć w szopce i być chronionym od kurzu. Dodatkowo okazało się, że każdorazowe zdejmowanie odrośnika i odłączanie grzałki, żeby zamontować dekiel jest dość upierdliwe. Tak więc dzięki Markowi ( @gryf188 ) powstał kubraczek dla teleskopu. Jest lekki jak piórko, a przy tym nie jest wiotki - tylko dość sztywny, tak że nakłada się go bardzo wygodnie. Dolna część zapinana jest na zamek. Wykonany jest z materiału, który chroni przed kurzem, ale jednocześnie jest oddychający, dzięki czemu nawet jeśli po sesji zostanie nieco wilgoci, to bez problemu odparuje. 

Podziękowania dla Marka, który z takich bazgrołów:

PC130015dr.JPG.29480e0d38afc4284b7bbb17a34ad515.JPG

potrafił stworzyć takie zgrabne uszyte idealnie na miarę ubranko:

2017-12-21_202504.thumb.jpg.8d994647c386a7ac05b0838633ca0a0e.jpg kubraczek_2.thumb.jpg.d5d6b7418d77d9937b0566507c3a8e9e.jpg kubraczek_1.thumb.jpg.428f91ecef845427a63b7f5a5aaa814b.jpg

  • Like 4

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

No ładny garniturek, ciekawy pomysł ale jak to się będzie spisywać? Kurzu może nie będzie, ale wilgoć? Po roku trzymania monta w obserwatorium pojawił się rdzawy nalot na pręcie przeciwwagi. Żaden problem, ale jeśli jakaś rdza pojawi się w tubie, a dokładniej na mechanizmach od regulacji ostrości ,lub kolimacji (gwinty )?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Fajna rzecz. Ja co prawda też przykrywam teleskop, ale zwykłym płótnem, a u Ciebie to pełny profesjonalizm. Co do wątpliwości Wiesia, to myślę, że ważną kwestią jest z czego zrobione jest przykrycie. Dlatego pytanie do Łukasza. Czy możesz zdradzić jaki jest rodzaj materiału, który posłużył do wykonania pokrowca. Chyba, że to jest pilnie strzeżona tajemnica producenta i sam jej nie znasz :)

Sprzęt = 10" f/3.3 SW Quattro CF ? 10" SCT Meade ? Hyperstar f/1.8 ? Gemini G-40 ? ASI 290MM-C
Obserwatorium = Kod MPC: L25 ? poszukiwanie supernowych
Liczba odkryć SN = 12 ? najnowsze: SN 2019wzj
http://www.supernowe.pl

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

7 minut temu, Esku1RES napisał:

 Czy możesz zdradzić jaki jest rodzaj materiału, który posłużył do wykonania pokrowca. Chyba, że to jest pilnie strzeżona tajemnica producenta i sam jej nie znasz :)

Nie znaju z czego Łukasz ma osłonkę uszytą ale mogę poradzić swój patent, który stosuję od lat - czarna agrowłóknina. To leciutki materiał, kosztuje grosze (na metry), nie przepuszcza kurzu i co najważniejsze oddycha. Mam z niego zrobione osłony przed portowymi światłami (klipsami do prętów zamontowanych na balkonie). Jak również na tubkę z całym osprzętem gdy sobie stoi na balkonie lub w pokoju. Odcięty płat z tasiemkami na końcach wiązanymi pod spodem.

  • Thanks 2

Serdecznie pozdrawiam i kryształowego nieba życzę - Jacek  ?
TS T APO 90/600 z TSFLAT2 + Samyang 135 f2 ED z QHY183C + AS 60/240 z RC IMX290M + Canon 550D - sadzane na ZEQ25GT + Nikon 12x50 EX do podglądania.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Godzinę temu, Esku1RES napisał:

Fajna rzecz. Ja co prawda też przykrywam teleskop, ale zwykłym płótnem, a u Ciebie to pełny profesjonalizm. Co do wątpliwości Wiesia, to myślę, że ważną kwestią jest z czego zrobione jest przykrycie. Dlatego pytanie do Łukasza. Czy możesz zdradzić jaki jest rodzaj materiału, który posłużył do wykonania pokrowca. Chyba, że to jest pilnie strzeżona tajemnica producenta i sam jej nie znasz :)

Tutaj Marek ma swój wątek https://www.forumastronomiczne.pl/index.php?/topic/13359-pokrowce-i-torby-na-sprzęt/ i materiał to chyba "corovin z membraną". W porównaniu do agrowłókniny jest on jeszcze od zewnątrz wodoodporny, choć w moim przypadku nie jest to konieczne. Ale na zlocie może się przydać :)  

  • Thanks 2

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 3 tygodnie później...

Przy okazji ostatniej melotki którą uwieczniłem tym teleskopem, zrobiłem na szybko porównanie z materiałem zebranym przez mój poprzedni refraktor 130mm. Kamerka, filtr, montaż i miejscówka ta sama.

1. Po lewej 100 minut Ha zebrane przez refraktor APO 130/910. W zapiskach mam: "przejrzystość średnia, seeing dobry". FWHM gwiazdek to średnio na klatkach 2.4"
2. Po prawej 100 minut Ha zebrane przez 10" ACF f/10. W zapiskach mam: "przejrzystość słaba, seeing dobry". FWHM gwiazdek średnio na klatkach też 2.4"

Żeby lepiej zobaczyć różnicę warto obraz powiększyć. Obraz z ACF zmniejszony do 50%. Obraz z APO dopasowany do obrazu z ACF. 

130vsACF.thumb.jpg.4d46fc6c572cb8e74e7cb4062f7ff1f1.jpg

  • Like 2

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 miesiące później...

Wczorajszej nocy (niestety zakończonej przedwcześnie przez chmurewki) odnotowałem lokalny rekord jeśli chodzi o seeing na długo naświetlanych klatkach. Podczas ustawiania ostrości średnica gwiazdek FWHM spadała momentami do okolic 1", ale takie rzeczy już kilka razy były. Ale pierwszy seeing był na tyle stabilny w dłuższych okresach czasu, że na klatkach 120s udało się zejść do wartości nawet 1.58" . W takich warunkach już mój modowany EQ6 ledwo zipie, żeby dotrzymać kroku gwiazdkom. Ale optyka daje radę - bo to o niej ten wątek. 

see3.thumb.jpg.0dfcde2615d3427779fb1e0357c578c8.jpg

I jak się wiele razy już przekonałem (również wczoraj i dziś też) prognoza seeingu na meteoblue mija się wyraźnie z rzeczywistością. Czasami nawet nie leży w pobliżu. 

  • Like 1

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

No właśnie nie do końca już ładnie :( Jak jest seeing średni i gwiazdki mają po 5px, to nic nie widać, ale przy takim jak przez ostatnie dwie nocki, gdzie gwiazdki miały poniżej 2", to przy fotografowaniu bliżej równika już co poniektóre klatki pokazywały jajkowatość gwiazdek. Jednak EQ6 przy takiej skali 0.44"/px już ma za duże i za szybkie PE, żeby guiding był w stanie to skorygować. Spróbuję jeszcze z krótszymi czasami guidera, ale już powoli się godzę z myślą wymiany montażu. Wcześniej przy skali 1.0 i 1.5"/px nie było to widoczne. 

W montażu wymieniałem łożyska i dawałem paski od Rowan Astronomy. Piggyback - bo mi został po sprzedaży APO :) Myślałem, że będę potrzebował OAGa (po moich doświadczeniach z newtonami), ale dałem szansę takiemu guiderowi i okazało się, że ACF jest na tyle sztywny, że taki guiding starcza. 

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Potem posprzątam. 

Na razie na tapecie jest CEM60. Ian Russel testował go z Celestronem Edge HD 11" ( http://www.ir-astro.com/cem60.html )  i zarówno nośność jak i dokładność prowadzenia jest wystarczająca (z nim korespondowałem pytając o ten model). Generalnie chodzi o to, żeby PE było nie większe niż 4-5" i nie było innych problemów mechanicznych, wtedy guiding sobie poradzi z taką skalą. Przyszłościowo marzy mi się też czasami CEM120, ale to już spory wydatek i raczej do obserwatorium. Ale można by zawiesić na nim cztery takie ACFy 10" :) Każdy jeden na osobny kanał LRGB :)) 

  • Like 3

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 4 miesiące później...

No i co? ACF to ACF. 

Ale szkoda, że nie masz tylko nastroju do kupienia montażu, bo myślałem, że brak ci tylko kasy. :)

Sekcja Astronomiczna Szkoła Talentów Żagański Pałac Kultury
Jana Pawła II 7 - 68-100 Żagań
MEADE 6", Dobson 10", ED100 i takie tam szkiełka

astronom_jacek.jpg

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Uhh, byłem na urlopie i mi umknęły wpisy nowe :) Z montażem to trochę mi brakuje i nastroju i kasy :)) Tak mi w tyle głowy jednak cały czas siedzi CEM120, jako docelowy do szopki. Dlatego na razie się wstrzymuję z wymianą montażu, póki EQ6 sobie radzi.

W dniu 23.08.2018 o 14:13, MrOD napisał:

Trochę czasu już minęło więc i doświadczenia więcej. Jesteś zadowolony?
Dlaczego nie Celestron 11? z korektorem?

Jestem zadowolony - z jakości optyki przede wszystkim. Co do samej konstrukcji ACF, to jednak na większych matrycach widać w narożnikach lekką krzywiznę pola. Koma została zlikwidowana, ale krzywizna pozostała. Natomiast rozdzielczość jest powalająca - nie mogę się doczekać, aż planetki będą wyżej i seeing dopisze. Dla bardziej zasobnych i nie lubiących półśrodków polecałbym jednak Celestrona EdgeHD. W sumie teraz już nie pamiętam, dlaczego nie Celestron 11 z korektorem :) Miałem już C11 i C8 jakiś czas i mam wrażenie, że jednak Meade robi nieco lepszą optykę. 

jolo-astrojolo.png

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić obrazków. Dodaj lub załącz obrazki z adresu URL.

  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    • Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.
×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.

© Robert Twarogal * forumastronomiczne.pl * (2010-2023)