Obserwacje w grudniowy wieczór

[Gość Paweł Trybus]

   Po niemal dwumiesięcznej przerwie wczoraj wieczorem udało mi się spędzić kilkadziesiąt minut spoglądając na gromady otwarte późnojesiennego nieba. Wybrałem się na moją główną miejscówkę na podwórku w Goździe k/Kielc, co okazało się dobrym wyborem, gdyż osłonięty od silnych podmuchów wiatru zabudowaniami gospodarczymi mogłem w miarę komfortowo obserwować. Co prawda musiałem się pogodzić z wszędobylskim dymem z kominów, który wespół z lekką mgłą bardzo degradował niżej położone fragmenty nieba, ale na cel wziąłem tym razem Perseusza, który wznosił się już wysoko i niebo było tam bardzo przyzwoite. Korzystałem wyłącznie z Pocket Sky Atlasu i lornetą 33x141 udało mi się z przyjemnością odświeżyć sobie widok gromad otwartych w tej konstelacji. Ba, trafił się nawet obiekt, na który spojrzałem po raz pierwszy. Poniżej zamieszczam wpis z dziennika obserwacyjnego, niemal słowo w słowo. Wklejone grafiki pochodzą ze strony sky-map.org

   Sesja 512. 07.12.2017 1825-1950. Gózd, niebo przyzwoite, trochę zamglone, momentami szwendał się cirrus, SQM-L 20.80, +2 C. BR-141, okulary 33x.
Najpierw spojrzałem na Chichotki, na bardzo przejrzystym w tym miejscu niebie pod NGC 884 wyraźnie wyodrębniały się niewielkie, ciemne obszary. Być może to jakieś ciemne mgławice, nieoznaczone w Interstellarum, a może po prostu nie ma tam gwiazd i już :-) 
NGC 957 (7.6m, 10') ładna gwiazda podwójna o dużej różnicy jasności, a wokół niej skupione liczne słabe gwiazdy. 

Trumpler 2 (5.9m, 20') duża, bogata, przypomina zwiniętą wstążkę którą niekiedy (czarną) oznacza się flagę na znak żałoby, jasna, żółta gwiazdka w środku, śliczna gromada.

M76 - przy 33x mała, wyraźne podwójne jądro zanurzone w mgiełce. Po włożeniu filtrów NBP zaświeciła jaśniej.
M34 - piękna, bogata w białe gwiazdy
NGC 1245 (8.4m, 10') okrągła mgiełka, z której wyskakują liczne, słabe gwiazdy, bardzo ładna

NGC 1528 (6.4m, 18') duża, bogata, przypomina kształtem serce

NGC 1513 (8.4m, 12') mała, niepozorna, skupiona, dostrzegłem 6 pojedynczych gwiazdek

NGC 1545 (6.2m, 12') słabe gwiazdki skupione wokół trójkąta jasnych, najjaśniejsza z trójkąta ma piękny, żółty kolor

NGC 1582 (7.0m, 24') pierwszy raz zaobserwowana, duża, bogata w słabe gwiazdy, a ok. 10 jasnych okłada się w rozciągniętą literę S
 
NGC 1342 (6.7m, 17') ładna, wygląda jak zwinięty wąż patrzący na obserwatora dwojgiem jasnych, białych oczu, super!

NGC 1664 (7.6m, 18') już w Woźnicy, na pograniczu z Perseuszem. Nad jasną gwiazdą, niewielka, skupiona, sporo słabych gwiazd.

NGC 1499 "Kalifornia" - widoczna wyraźnie z filtrami NBP. Ładnie odcinają się dłuższe boki "prostokąta" mgławicy nad gwiazdą Ksi Per, krótsze boki rozpływają się w tle nieba. Wpatrując się dłużej dostrzegłem podłużne pojaśnienia wybijające się z mlecznego tła mgławicy. Świetny widok, choć trzeba oglądać po kawałku (pole widzenia okularów 33x to 2 stopnie, a mgławica ma rozmiary w przybliżeniu 2.7 x 0.7 stopnia)
Na zakończenie sesji jak zwykle spędziłem kilkanaście minut podziwiając perełki jesiennego nieba, widok wysoko świecącej M33 z jądrem i grubym ramieniem spiralnym, ogromnej M31 z towarzyszkami, tria eMek w Woźnicy, Plejad z Mgławicą Merope i bardzo lubianej przeze mnie Mgławicy Krab wynagrodził długie tygodnie niepogody i naładował akumulatory na nadchodzące pochmurne noce i dni. To była moja sesja nr 19 w 2017 roku. Czy uda się zrobić dwudziestą? Mam nadzieję, a sobie i wszystkim jak zwykle życzę...

... czystego nieba!

Paweł 

[slimjim2]

Też wczoraj patrzyłem trochę w tamtą stronę i... u mnie również było to nieco wymuszone zanieczyszczeniem niższych partii nieba Fajne opisy 

[Karol_C]

Zapytam z ciekawości, ta lorneta jaki ma rozmiar okularów ? Nie "kręci" Cię drobić jakiegoś rodzaju redukcje i wsadzić do niej, nie wiem np. dwa Ethosy 21 mm 100* ? 

[lukost]

Ja również wziąłem wczoraj na warsztat kilka gromad otwartych, w tym dwie takie, których nigdy wcześniej nie obserwowałem. Warunki były słabe - wiało jak cholera, przez co temperatura odczuwalna wynosiła pewnie kilkanaście stopni poniżej zera, oczy łzawiły, a teleskop niemiłosiernie drgał, uniemożliwiając w zasadzie przejście na wyższe powiększenia. Seeing też był tragiczny, a zalegający na Podhalu śnieg znacząco zwiększał LP od okolicznych miejscowości. Niemniej, udało mi się wyłuskać IC 1311 w Łabędziu (5.0', 13.1 mag) - znajdującą się niecałe 2.5 stopnia od Sadra niepozorną "kaszkę", z której bardzo nieśmiało wyskakiwały pojedyncze, słabe gwiazdki. Gromadka jest silnie skoncentrowana (wg klasyfikacji Trumplera, bo w praktyce bynajmniej nie rzuca się to w oczy), zaś gwiazdy wchodzące w jej skład mają zbliżoną jasność. Całość otoczona jest morzem wodorowej mgławicy (raczej niewidocznej wizualnie), a na jej detekcje (gromady, nie mgławicy) trzeba poświecić dłuższą chwilę.  

  

źródło: https://www.noao.edu/image_gallery/html/im1250.html

Drugi z upolowanych celów - NGC 1193 w konstelacji Perseusza - także nie grzeszy jasnością (12.6mag) i nie imponuje rozmiarami (3.0'). Ta niepozorna grupka słabych słońc, przytulona do gwiazdki o jasności 7.5 mag, jest jednak znacznie łatwiejszym celem niż IC-ek 1311.

Obie gromadki są urocze, wyglądając jak skrzące się, ulotne stosiki diamentowego pyłu. 

Reszta krótkiej sesji to klasyki - emki, chichotki itede, itepe. Na bardziej wymagające cele nie było szans, choć w planach miałem sporo ciekawych galaktyk. Ale kto wie, może najbliższy nów nie jest jeszcze stracony...  

[Hagen]

Ładne relacje chłopaki, zazdroszczę! Udało się Wam dorwać kawał czystego nieba. U mnie niebo zapaskudzone, a jak jakieś dziury się pokazują to jestem w pracy! I jak tu żyć!? Pozdrawiam!!! 

[Panasmaras]

Piękna sesja. Ech, dziewiętnaście to ja miałem łącznie w 2016-2017 (z czego 1/3 przypadała na La Palmę). 

W dniu 12/8/2017 o 18:27, Paweł Trybus napisał:

Najpierw spojrzałem na Chichotki, na bardzo przejrzystym w tym miejscu niebie pod NGC 884 wyraźnie wyodrębniały się niewielkie, ciemne obszary. Być może to jakieś ciemne mgławice, nieoznaczone w Interstellarum, a może po prostu nie ma tam gwiazd i już :-) 

W jednej linii z obiema gromadami masz po zachodniej stronie Barnarda 201 - zupełnie nietrudnego, w twojej lornecie powinien być oczywisty.
Co do pomniejszych ciemnot, nie znalazłem żadnych oznaczeń w bezpośredniej okolicy Gromady Podwójnej (poza B201), ale faktycznie, sporo pyłów tam fruwa. W sumie, nic dziwnego, bo w ścisłej okolicy Chichotek kończy się tzw. Okno Kasjopei, czyli kawał nieba wzdłuż równika Galaktyki stosunkowo nieznacznie przepylony.