Czyżby nowa karłowata V392 Persei obudziła się z hibernacji jak nowa klasyczna?

[rybi]

W ostatnich dniach jasność nowej karłowatej V392 Persei wzrosła aż około 10 mag (od 16 do ok. 6mag). Zwykle dla tego typu kataklizmicznych układów podwójnych jasność wzrasta o kilka magnitudo. Przyczyną pojaśnienia są niestabilności w dysku akrecyjnym wokół białego karła. Ale wzrost jasności aż o 10 mag może wskazywać, że na powierzchni białego karła nastąpił wybuch termojądrowy. Czyżby V392 Per wybuchła jako klasyczna nowa? Nova Persei 2018 - już takie oznaczenia pojawiły się w VSX.

Potwierdzałoby to hipotezę [2] M.Shary ze współpracownikami z 1986r.
Ostatnio "nasi astronomowie" z UW zaobserwowali takie unikalne zjawisko dla Nova Centauri 2013 (V1213 Cen). Wyniki tych analiz opublikowali w Nature vol.537, str.649?651 (29 września 2016) (wersja darmowa ArXiv [3]):
>>> Hipoteza hibernacyjna przewiduje, że wybuchy nowych są silnie zdeterminowane przez tempo transferu masy w układzie podwójnym, które utrzymuje się na wysokim poziomie przez stulecia od wybuchu nowej. Następnie tempo transferu masy powinno się znacznie zmniejszyć przez kolejne tysiące lat do miliona lat - zapoczątkowując fazę hibernacji.Po tym czasie nowa znowu się budzi i akrecja wraca do poziomu sprzed wybuchu - prowadząc do kolejego wybuchu nowej. Model hibernacyjny przewiduje okresową ewolucję układów kataklizmicznych przez fazy dużego i małego tempa transferu masy.
Ta teoria zyskała pewne wsparcie po odkryciu starożytnych otoczek wokół nowych karłowatych Z Camelopardalis i AT Cancri, ale nie było bezpośrednich dowodów na znaczną zmianę tempa transferu masy przed, w czasie i po wybuchu nowej. W niniejszej publikacji [3] przedstawiono wyniki długookresowych obserwacji klasycznej nowej V1213 Cen (Nova Centauri 2009) w fazach przed i po wybuchu nowej<<<

 

Prędkość ekspansji otoczki V392 Per jak u nowych ...

Warunki do obserwacji nie są najlepsze. Teraz z wieczora V392 Per jest widoczna zaledwie ok. 30 stopni nad pn-zach horyzontem i powoli się zniża, by około godz. 3 "dołować" na wysokości kilkunastu stopni na kierunku pn.
Mimo tych trudności warto obserwować ten układ kataklizmiczny (fotometria wizualna, DLSR/CCD, spektroskopia). Może to być drugi taki przypadek od czasu niewidocznej u nas Nova Centauri 2013

 

Mapka AAVSO:

Znalezione materiały w Internecie na temat V392 Persei:
[1] Telegram IAU nr 11558 "Optical Spectroscopy of TCP J04432130+4721280 (V392 Per) Confirms a Nova Eruption" - http://www.astronomerstelegram.org/?read=11588
[2] Michael Shara et al. 1986, "Do novae hibernate during most of the millenia between eruptions? Links between dwarf and classical novae, and implications for the space densities and evolution of cataclysmic binaries"- http://adsabs.harvard.edu/abs/1986ApJ...311..163S
[3] Przemek Mróz et.al., 2016, Nature vol.537, str.649?651, "The awakening of a classical nova from hibernation" - https://arxiv.org/pdf/1608.04753.pdf
[4] Alert AAVSO nr 633 - https://www.aavso.org/aavso-alert-notice-633
[5] Wątek AAVSO o V392 Per - https://www.aavso.org/tcp-j044321304721280-v392-nova-eruption-62-mag-0
[6] Wątek ARAS poświęcony spektroskopii V392 Per - http://www.spectro-aras.com/forum/viewtopic.php?f=5&t=2015
[7] Nowa w Perseuszu - http://www.popastro.com/main_spa1/blog/2018/04/30/nova-in-perseus/
 

[rybi]

Kilka ciekawych "new-sów" z obserwacji N 2018 Per ...

1. Daniel Dejean zamieścił na forum ARAS rysunek ze średnimi dziennymi wartościami jasnościami wizualnymi z bazy AAVSO (niebieskie kółka) i ekstrapolację tychże wartości .

 

2. Ciekawą identyfikację widma V392 Per okolicy H-alfa (spektrograf LHires III + C8, rozdzielczość R=19375) opublikował na forum ARAS Michel Verlinden - same absorpcje H2O, czyżby padało jak robił to widmo?  

 

3. Pojawiła się zaktualizowana mapka okolic N 2018 Per ze znacznie słabszymi gwiazdami porównania aż do 14,4 mag. Będzie można ją obserwować aż do powrotu do jasności minimalnej sprzed wybuchu (... a może to potrwać nawet kilkaset lat - o ile model hibernacyjny nowych jest słuszny).

 

4. Do tej pory zrobiłem trzy sesje obserwacyjne N 2018 Per - fotometria lustrzankowa we wszystkich 3 barwach (TG, TB, TR). Tym razem była to fotometria z gatunku ekstremalnych (masa powietrzna 2-2,5), gdzie nie należy spodziewać wysokich dokładności. Niestety obiekt jest nisko (20-30 stopni) nad horyzontem. Puryści fotometryczni odpuściliby takie obserwacje!
Miałem nadzieję, że skoro tak szybko spada jasność nowej 0,4-0,5 mag uda się złapać ten spadek jasności w 1-2-godzinnej sesji obserwacyjnej (0,5/24 = 0,02 mag/godz). 
Na razie opracowałem obserwacje z 3 maja br i dokładność tych wyznaczeń nie jest wystarczająca . Na rysunku poniżej są średnie wartości z 5 zdjęć, przy czym każde było naświetlane przez 30 sekund.

 

[rybi]

Zakończyłem sezon obserwacyjny na gwiazdę nową N2018 Persei, opracowałem wszystkie obserwacje i opublikowałem w bazie AAVSO. Nowa V392 Per wyszła z zasięgu mojego sprzętu "lustrzankowego" i poza tym nie robi się fotometrii, gdy obiekt jest ok. 10 stopni nad horyzontem. Teraz gwiazda dołuje nisko na pn horyzontem. Dlatego trudno ją obserwować technikami "elektrycznymi". Można ew. próbować wyznaczać jasność wizualnie przez teleskop (jasność vis ok. 12 mag).

Poniżej załączyłem krzywa blasku N2018 Per / V392 Per tylko z polskich obserwacji zawartych w bazie AAVSO.