Obiekt tygodnia 26.04.2021 NGC 4298/4302

[MichalKaczan]

NGC 4298/4302 to piękna para galaktyk znajdująca się ok 55mln lat świetlnych od nas. Świecą w gwiazdozbiorze Panny zaledwie 40' obok znanej i lubianej M99. Cała trójka piękne prezentuje się w okularze przeglądowym dającym pole 1 stopień i większym.

 

www.klostersternwarte.de/templates/yootheme/cache/Klostersternwarte_NGC4298_4302_M99-20200328-29-Feld-11ea30d1.jpeg

Obie są dość jasne, ale nie grzeszą rozmiarami:

NGC4298: 11.18mag 2.5'x1.4' (to ta owalna)
NGC4302: 11.15mag 6.0'x1.1' (to ta podłużna)

Z ciekawostek: 
NGC 4298 w swym centrum może zawierać średniomasywną czarną dziurę, co jest ewenementem wśród galaktyk. Masa takiej czarnej dziury ma się zawierać w przedziale 20tys-500tys mas słońca.

Pomimo braku widoczych efektów oddziaływania, obydwie galaktyki wchodzą w zajemną interakcję. Świadczyć ma o tym odkryty niedawno most  pływowy pomiędzy nim. Także tamtejsze istoty mają zapewne niezły spektakl na niebie ?

A co widać?

Już pierwsze spojrzenie w okular ujawnia różnice w kształcie obydwu galaktyk, z tym że NGC 4302 może być trudniejsza w mniejszych teleskopach, ze względu na jej niższą jasność powierzchniową. Zresztą, jestem ciekaw jak prezentują się w mniejszej aperturze.

Kilka wrażeń z obserwacji T16": 

NGC4298 po pierwszym rzucie oka ukazuje dość jasne jądro otoczone owalną otoczką. Po dłuższej chwili można dostrzec, że jądro jest wydłożone i jaśniejsze w kierunku pobliskiej jasnej gwiazdy i od N4302. Są momenty, gdy zdaje się, że jasność otoczki nie jest równomierna, ale większa w pasie skierowanym w kierunku N4302. Jest to bardziej wrażenie,  które powraca raz po raz.

NGC4302 - pojawia się od razu jako cienki, wydłużony pas światła o wyraźnie mniejszej jasności niż towarzyszka. Z początku, bez szczegółów, ale uważne przyjrzenie się ujawnia pewien detal. Centrum galaktyki jest jaśniejsze i to dość łatwo je zauważyć. Natomiast pas pyłowy widoczny na zdjęciach to był dla mnie prawdziwy challenge. Wyskoczył tylko w tym pojaśnieniu centralnym i właściwie 3 - 4 razy, gdy seeing był najlepszy. Dodatkowo udało mi się zauważyć rozmyty punkt w górnej części galaktyki - na zdjęciach można zauważyć tam i gwiazdę i obszar gwiazdotwórczy.

Obydwie galaktyki zatopione są w kilku dość jasnych gwiazdach tła, które dodają uroku całej scenerii.

Szkic poniżej wykonany przy  teleskopie 16" w różnych powiększeniach (232x,300x,370x) okularami BCO 10mm, Delos 8mm i Delite 5mm w bardzo dobrych warunkach (przejrzystość, zasięg ok 6.5mag) i będący efektem około godzinnych obserwacji. Intensywność detalu znacznie zwiększona. 

Spróbuj i daj znać jak poszło!

[Damian P.]

Ode mnie taki skromny opis z 12" teleskopu.

"Następnie odnalazłem parę galaktyk: NGC 4298 oraz nieco słabszą NGC 4302. Wizualnie znajdują się bardzo blisko siebie i, ze względu na ustawienie, wyglądają ciekawie - jedna okrągława, druga widoczna krawędzią dysku w kierunku Ziemi, co sprawia, że obie przypominają porzucone w zapomnieniu ziemskie przedmioty. W Esie 14mm widok był bardzo dobry. Widziałem szkice, które ukazują ciemne pasmo w NGC 4302, ale pochodziły one z większych instrumentów."

[Erik68]

W 14" ,N 4298,przy 187x,widoczna na wprost, z jaśniejszym jądrem,N 4302,wylazła dopiero po chwili zerkania ,ale przy takich niskich powerach,w większości galaktyk niewiele zobaczymy,tutaj trzeba przywalić.

Pomimo ,kiepskiego seeingu, (250x/300x) ,w 4289,pokazały się kłaczki(nierówności w strukturze dysku),zerkaniem wychodziło, to znikało,pojaśnienie (szkic) "nad" jasną gwiazdką od strony podłużnej 4302.w której uwypukliło się wyraźnie jądro i ogólnie cały zarys dysku.Niska stabilność atmosfery nie pozwoliła dostrzec ciemnego pasma.

 

[megrez23]

Miałem okazję obserwować powyższe galaktyki w nocy z 29 na 30 kwietnia br. To była pierwsza udana sesja moim Newtonem GSO 12 cali. Jako drogowskaz do odnalezienia posłużyła mi M85 ze swoją sąsiadką, a następnie M100. Potem było już "z górki". NGC 4298  widoczna na wprost w BCO 18 jako jasna owalna  plamka, natomiast NGC 4302 była widoczna jako ukośna bardzo subtelna smuga w Pentaxie XF8,5 oraz XL7. Natomiast w BCO6 oraz Nikonie NAW5 obiekty były dla mnie nieuchwytne. Być może było to związane ze zmęczeniem. W każdym razie warto próbować! Następnym razem poświęcę im więcej czasu. Na razie mam zbyt wiele do zobaczenia.

PS szkoda, że to tylko opis nie poparty szkicem.

Edytowane 2 Maja 2021 przez megrez23

[megrez23]

3 maja 2021, wspaniała noc i niestety krótka, zbyt krótka sesja obserwacyjna w czasie której wykonałem szkic wspomnianych galaktyk. Tak mniej więcej było widać w okularze.

[MichalKaczan]

Szkic i relacja super! Bardzo realistycznie to pokazałeś. Taki opis uzupełniony szkicem to jest to.