Odległe światy na naszych zdjęciach

[jolo]

Jak pewnie zauważyliście inspekcja zdjęć pod kątem dalekich i słabych światów to jest coś, co mi daje dużo frajdy :) Ale z drugiej strony obiekty takie na zdjęciach są bardzo mało spektakularne i pomyślałem sobie, że szkoda dla pojedynczych często pikseli zakładać nowe wątki i może wystarczy jeden taki temat w którym będziemy mogli prezentować te najodleglejsze i najbardziej nieznane światy zidentyfikowane na naszych zdjęciach. Dlatego zapraszam wszystkich, których też pociąga taka zabawa do prezentowania swoich prac :)

 

Jako pierwsze chciałbym tutaj umieścić moje dość stare zdjęcie, od którego zaczęła się dla mnie ta zabawa - to okolice galaktyki M106. Wtedy przez kilka godzin przeglądałem katalogi i serwery SDSS w poszukiwaniu słabych i odległych obiektów i udało mi się znaleźć jedną gromadę galaktyk o przesunięciu ku czerwieni z=0.273, co oznacza że zarejestrowane światło biegło do nas stamtąd około 3.3 miliarda lat. Oprócz tej gromady zidentyfikowałem  jeszcze jedną bardziej odległą galaktykę o przesunięciu z=0.349 (4 miliardy lat), a na zdjęciu z SDSS widać, że to jest najjaśniejsza galaktyka jakiejś odległej bardzo gromady:

 

Technikalia: newton GSO 6" f/5, Atik314L+, 72x5min L, niebo podmiejskie

[Alien]

No podoba mi się w jednym temacie odległe światy.

[jolo]

A drugi obiekt który chciałbym pokazać odnalazłem dziś przeglądając materiał zebrany niedawno z kolejnym galaktycznym kadrem:

 

Niedaleko galaktyki NGC5002 (ucięta po prawej) zarejestrowało się kilka fotonów pochodzących z obiektu SDSS J131123.83+364140.4 - to kwazar. Pierwszy chyba jaki zidentyfikowałem na moich zdjęciach. Oczywiście kwazary to inna bajka - z obecnie posiadanej wiedzy wynika, że kwazary to jądra aktywnych galaktyk. Obiekty te mają ogromną jasność a przy okazji niewielkie (w skali kosmicznej) rozmiary, ponieważ znane są przypadki kwazarów zmieniających zauważalnie swoją jasność w czasie rzędu kilku dni. Pierwszym zidentyfikowanym kwazarem był 3C273 w gwiazdozbiorze Panny o jasności 12.9mag i odległy od nas o 2.4 miliarda lat świetlnych.

Ten zaznaczony przeze mnie piksel na zdjęciu to też kwazar, choć bardzo słabo świecący - jego jasność wizualna to 20.6 mag a przesunięcie ku czerwieni wynosi 2.8759 co oznacza, że to zarejestrowane światło biegło do nas przez około 11.5 miliarda lat. Czyli zostało wyemitowane na długo przed narodzinami Układu Słonecznego. Tak spore przesunięcie ku czerwieni oznacza na przykład, że gdybyśmy byli w stanie w tym obiekcie odnaleźć jakieś mgławice promieniujące w popularnej linii Oiii (ok. 500nm) to musielibyśmy tego światła szukać w zakresie podczerwieni (przy około 2?m). Z drugiej strony ciężko powiedzieć co się działo w takich obiektach 11.5 miliardów lat temu, może tam wcale nie było jeszcze takich mgławic :)

Technikalia: newton 150/740, Atik383, 48x5 minut L, niebo podmiejskie.

[wessel]

Swietny pomysł! Wartość dodana do kolorowych pocztówek - coraz wiecej osób ujawnia takie swoje zainteresowania ! Gratuluję zawziętości w poszukiwaniu dalekich światów!

[jolo]

Dzięki :)  To jeszcze jedne wyłowione z szumów i artefaktów dalekie światy. Tym razem w okolicy Sowy i M108 znajdziemy takie cuda:

 

W prawej części jest opis obiektów - krzyżyki oznaczają galaktyki jaśniejsze niż 21mag (w filtrze zielonym SDSS). Większość galaktyk w tym obszarze dla których wyznaczono przesunięcie ku czerwieni ma tą wielkość w zakresie 0.058-0.067 co się przekłada na odległość 800-900 milionów lat świetlnych. Najprawdopodobniej część tych całkiem słabych jest położona dalej, ale też nie znalazłem danych o odległości dla tych maleństw. 

W tym samym kadrze ale jakieś 15' na północny wschód od poprzedniego wycinka znajdziemy takie obiekty:

 

Jasna galaktyka po prawej odległa jest od nas o około 500 milionów lat świetlnych. Grupa galaktyk w lewej górnej części ma przesunięcie ku czerwieni również 0.058, czyli odległość około 800 milionów lat świetlnych, czyli podobną do tej z poprzedniego fragmentu. Może to wskazywać na istnienie w tym rejonie jakiejś większej supergromady, albo kawałka galaktycznej ściany. Zmierzone wartości przesunięcia ku czerwieni dla kilku obiektów w grupie w prawej, dolnej części wynoszą około 0.14, co się przekłada na odległość około 1.9 miliarda lat świetlnych, a więc znacznie dalej.

Na niebiesko zaznaczyłem kolejny kwazar zidentyfikowany przeze mnie - to [VV2006] J111654.8+553117 o jasności wizualnej około 20mag i przesunięciu ku czerwieni 3.27676 czyli około 11.9 miliarda lat świetlnych. Zarejestrowane światło zostało wyemitowane z tego obiektu, kiedy wszechświat miał mniej niż 2 miliardy lat, ciekawe jak wyglądało wtedy nasze najbliższe otoczenie...

 

Technikalia: newton 150/740, Atik383L+, 60x5 minut L CCD, niebo podmiejskie. Pierwsze zdjęcie skala 1:1, drugie to powiększenie 150% (odpowiednio 1.5 oraz 1.0"/px).

[szdom1]

Mało kto przesiaduje nad swoimi fotkami i szuka na nich odległych obiektów. Mnie osobiście taka idea się podoba i sam nieraz analizuje swoje fotki.

 

Pomysł na wątek - fajny.

 

pzdr.

[jolo]

Na początku szukałem tego trochę na piechotę, później robiłem to używając zaawansowanego trybu wyszukiwania na http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR gdzie np w katalogu SDSS wybieram wszystkie obiekty o jasności do 21mag z danego obszaru RA i Dec i sprawdzam w wynikach które obiekty mają jakie przesunięcie ku czerwieni. A teraz to samo robi Pix w skrypcie Annotate Image - generuje zapytanie do wybranego katalogu, ale źródło pozostało to samo.

[Gość]

Kilka lat temu lubiłem wyszukiwać drobiny na zdjęciach, przyglądać się pojedynczym pikselom i je opisywać. Dwa, a w zasadzie trzy razy poświęciłem sto lub więcej godzin na takie ręczne opisy widocznych obiektów (raz opisałem gromady widoczne na zdjęciu LMC - znalazłem ich chyba ponad 800). Lecz oczywiście robiłem to na nie swoich zdjęciach i z czasem doszedłem do wniosku, że stosunek włożonej pracy do otrzymanej satysfakcji jest zbyt mały. To nie to samo, co pracowanie na własnym materiale. Chociaż kilka miesięcy temu za coś jednak się zabrałem i obiecałem komuś, że to zrobię, ale prawdę mówiąc nie spodziewałem się aż takich komplikacji na jakie natrafiłem...

 

Mniejsza z tym. W każdym razie potrafię docenić, kiedy ktoś wchodzi głębiej w materiał i nie poprzestaje na estetyce. Od astrofotografii bardziej cenię obserwacje fotograficzne, a kiedy jedno i drugie jest połączone to cud, miód i malina :)

 

 

Wojtek

[Destiny]

Witam . 

Z braku pogody przeszukiwałem stare zdjęcie w poszukiwaniu bardzo odległych światów i natrafiłem na materiał z marca kiedy to fotografowałem Sowę i M108.

Przeszukiwanie materiału zajęło mi sporo czasu ale wreszcie udało się wyciągnąć z szumu brylancik , który po identyfikacji jest oddalony od nas o 2,25 miliarda lat świetlnych   :D Oczywiście załapały się też inne obiekty takie jak :

 

NGC 3631 - 50 Milionów lat świetlnych , 10,1 MAG

NGC 3549 - 130 Milionów lat świetlnych , 12,1 MAG

M108 - 45 Milionów lat świetlnych , 10 MAG

NGC 3619 - 72 Milionów lat świetlnych ,11,5 MAG

NGC 3613 - 101,5 Milionów lat świetlnych , 10,8 MAG

NGC 3625 -87 Milionów lat świetlnych , 13,1 MAG

NGC 3669 - 87 Milionów lat świetlnych , 12,4 MAG

NGC 3674 - 101,5 Milionów lat świetlnych 12,2 MAG

 

I rekordzista : SDSS J112036.43+575530.6  oddalony od o 2,25 Miliarda lat świetlnych , ok 18 Mag na zdjęciu zaznaczony czerwonymi wskaźnikami .

 

Na tym zdjęciu  ze wskaźnikami na czerwono widnieją dwie galaktyki oddalone  od nas o 743,7 Milionów Lat świetlnych. Pierwszą najbardziej wyraźną  galaktyką jest  SDSS  J112207.40+580604.3 o jasności 16.3 MAG , A druga galaktyka to  SDSS J112227.55+580614.2 o jasności 17,6 Mag i oddalona o  743,7 Milionów Lat świetlnych .

 

[jolo]

Pewnie część z Was przymierza albo będzie przymierzała się do fotografowania M13. Niedaleko od tej gromady (pozornie niedaleko oczywiście :) ) znajdziecie kwazar o jasności mV=18.55, a więc dość jasny i całkiem możliwe, że udało się Wam również go uchwycić na zdjęciu:

http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=%402885975&Name=%5bVV2006%5d%20J164052.8%2b364114&submit=submit

http://skyserver.sdss3.org/dr9/en/tools/explore/obj.asp?id=1237659330853798002

Kwazar ma przesunięcie ku czerwieni 2.6441 co odpowiada odległości 11.37 miliarda lat świetlnych. A tuż obok niego znana kulka M13, teraz wydaje się być już całkiem blisko :)

PS - technikalia: newton 150/740, Atik383L+, L 35x5 min

[jolo]

Przy okazji fotografowania "bardzo okazałej" galaktyki Draco Dwarf znalazło się w pobliżu na kadrze kilka odległych światów. Jeden z nich to kwazar [VV2006] J172257.0+581110 o jasności mV=19.76 http://skyserver.sdss.org/dr9/en/tools/explore/obj.asp?id=1237659895636427067 . Jego przesunięcie ku czerwieni to 2.016 co odpowiada wiekowi 10.6 miliarda lat świetlnych:

 

Newton 200/800, Atik383L+, 50x5 minut bin2

[jolo]

Na pewno wielu z Was ma w swojej bibliotece zdjęć fotografię galaktyki M101 - to stosunkowo bliski nas kompan, oddalona od nas jest o około 24 miliony lat świetlnych. Ale pozornie niedaleko niej czai się kwazar SDSS J140443.44+543222.5 (http://skyserver.sdss.org/dr9/en/tools/explore/obj.asp?id=1237661387067359311) o przesunięciu ku czerwieni z=1.09, a więc oddalony od nas o ponad 8 miliardów lat świetlnych,  a przy okazji o jasności większej niż 20mag. A więc jest szansa, że załapał się na zdjęciu, o w tym miejscu:

 

Zdjęcie powyższe to 200 minut kamerą Atik314L przez teleskop 150/750.

[sp3occ]

Twój Atik383 z Carbonowym potworkiem jeszcze niejednego kwazara wypatrzy :) :) :)

Rozdzielczosć układu sporo większa...

[jolo]

Moja obsesja na punkcie odległych światów nie dała mi dziś zasnąć i przejrzałem ostatnie zdjęcie spomiędzy Północnego i Południowego Osła http://www.forumastronomiczne.pl/index.php?/topic/6973-pomiedzy-polnocnym-i-poludniowym-oslem/ pod kątem dalekich obiektów. Rekord nie został pobity, ale jest tam zarejestrowane sporo fotonów, które przemierzały kosmos grubo ponad miliard lat:

 

 - kwazar SDSS J084122.42+200354.5 z=1.82, czyli 10.2 miliarda lat świetlnych

 - kwazar SDSS J084128.20+200157.5 z=1.15, czyli 8.5 miliarda lat świetlnych

 - w ramce grupka galaktyk zaznaczona też na zdjęciu z SDSS, odległa o 2 miliardy lat świetlnych

Na zdjęciu zarejestrowały się gwiazdy nieco słabsze niż 20mag, przy naświetlaniu 160 minut pod niebem około 5mag.

[jolo]

Jakiś czas temu nazbierałem z mojego podwórka (zasięg około 5mag) ponad 8h luminancji okolic trójki galaktyk M105 przez newtona 8". Nawet pod tak stosunkowo kiepskim niebem udało się zejść z zasięgiem w okolice 22mag. I w końcu zasiadłem do materiału i po złożeniu klatek znalazłem potencjalnego kandydata do jednego z najodleglejszych zarejestrowanych przeze mnie światów:

 

Wstawiony fragment nieba to okolice dwójki jasnych gwiazd przy górnej krawędzi zdjęcia. Zaznaczony kwazar ma jasność 21mag i przesunięcie ku czerwieni z=3.41, co odpowiada odległości 12 miliardów lat świetlnych i wiekowi Wszechświata 1.8 miliarda lat. Skala obrazu na wstawce to 1.38"/px .

 

http://skyserver.sdss.org/dr9/en/tools/explore/obj.asp?id=1237661068716474941

http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-coo?Coord=10+47+18.2+%2B13+03+18.6&Radius=1.0&Radius.unit=arcmin&CooFrame=FK5&CooEqui=2000&CooEpoch=2000

 

[francklepitko]

Na pewno wielu z Was ma w swojej bibliotece zdjęć fotografię galaktyki M101 - to stosunkowo bliski nas kompan, oddalona od nas jest o około 24 miliony lat świetlnych. Ale pozornie niedaleko niej czai się kwazar SDSS J140443.44+543222.5 (http://skyserver.sdss.org/dr9/en/tools/explore/obj.asp?id=1237661387067359311) o przesunięciu ku czerwieni z=1.09, a więc oddalony od nas o ponad 8 miliardów lat świetlnych,  a przy okazji o jasności większej niż 20mag. A więc jest szansa, że załapał się na zdjęciu, o w tym miejscu:

m101-distant-quasar.jpg

 

Zdjęcie powyższe to 200 minut kamerą Atik314L przez teleskop 150/750.

U mnie się załapał

[Rafał 123]

Witam

Też wam chciałem pokazać jakie paproszki udało mi się znaleźć na moich (trochę niewyraźnych) zdjęciach.

Żadnego kwazara nie znalazłem. Najdalszy obiekt jaki udało mi się zarejestrować jest na zdjęciu (1).

To Galaktyka Seiferta (1) SDSS J111350.04+550338.5 z przesunięciem ku czerwieni o wartości

z = 0.0707 czyli znajdująca się w odległości od nas o około 868 mln lat świetlnych, ma Mag około 17.

 

Może wyszukiwanie paproszków, określanie ich numerów katalogowych i odległości nie jest spektakularne,

ale też ma swój urok. Można zobaczyć światło wyemitowane, gdy jeszcze człowieka nie było na Ziemi lub

w ogóle jeszcze Ziemia nie istniała.

 

Gdyby ktoś z Was chciał sobie przed zaśnięciem na poduszce podumać o przesunięciu ku czerwieni,

to proponuję ten artykuł:

 

http://lordlucasen.w.interia.pl/arp.htm

 

Pozdrawiam

(zdjęcia ustawiłem w pionie aby lepiej zgadzały się z orientacja na stronie SIMBAD)

 

 

[Rafał 123]

Witam

Chciałem dodać jeszcze jedni zdjęcie.

Wydaje mi się, że uchwyciłem kwazar  [VV2006] J140112.8+543020  obok M101.

Jego przesunięcie ku czerwieni wynosi z=1.18343 ,co daje odległość około 8.35 mld l.y.    Jego Magnitudo to około 18.5.

 

(do podejrzenia na stronie SIMBAD:   http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-fid

 

wpisując w wyszukiwarkę jego symbole podane wyżej.

 

Na moim zdjęciu coś tam migoce. Ucieszyłbym się, gdyby ktoś z was przyznał mi rację.

 

Pozdrawiam

[Alien]

Takich obiektów na granicy widoczności najlepiej szukać na zdjęciach opracowanych jak poniżej. Zawodowi astronomowie nie szukają obiektów na normalnych kolorowych zdjęciach. A majaczy, majaczy.

 

[jolo]

W pobliżu M81 też są dwa zidentyfikowane w SDSS odległe kwazary (które się załapały na mojej fotce):

 

Ten jaśniejszy ma 17.6mag i oddalony jest o około 9 miliardów lat świetlnych http://skyserver.sdss.org/dr9/en/tools/explore/obj.asp?id=1237663917349273644

Ten słabszy ma jasność 19.8mag i oddalony jest o około 12 miliardów lat świetlnych http://skyserver.sdss.org/dr9/en/tools/explore/obj.asp?id=1237663787964825716

 

Materiał to 5h luminancji, newton 200/800, Atik383 z Zatomia, zasięg około 23mag, skala 1.4"/px.

[jolo]

W Psach Gończych galaktyk jak wiadomo zatrzęsienie, ale taka na przykład NGC4395 to rzadko fotografowany twór, bo choć dość spora i ciekawa, to ma małą jasność powierzchniową. A pozornie niedaleko niej znalazł się odległy kwazar :)

 

To obiekt SDSS J122645.33+332800.9 o jasności wizualnej mV=20.57 - http://skyserver.sdss.org/dr9/en/tools/explore/obj.asp?id=1237665331463586161 odległy o 11.9 miliarda lat świetlnych.

Newton 200/800, Atik383L+, skala 1.38"/px,  40x10 minut L, niebo podmiejskie ok. 5mag. 21-22.04.2015

[jolo]

Tym razem jedynie na 15 minutowej klatce z Atika383 i refraktora 130mm udało się zarejestrować kwazar [VV2006] J074145.5+390433 o jasności 18.62 magV http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=%5BVV2006%5D+J074145.5%2B390433&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id . Położony jest niedaleko galaktyki NGC2424 w konstelacji Rysia, a jego przesunięcie ku czerwieni to 2.101, co odpowiada 10.7 miliarda lat.

Oto nieboraczek:

A tutaj pełna klatka z opisem (polecam kliknięcie w Pełny rozmiar):

[jolo]

Magia Zatomia zadziałała i tym razem - znowu udało mi się "przy okazji" pobić rekord. Całość akcji rozegrała się w pobliżu M51 - na kadrze zarejestrował się kwazar SDSS J133255.61+471400.4 o przesunięciu ku czerwieni z=3.902, co odpowiada 12.25 miliardom lat świetlnych http://skyserver.sdss.org/dr12/en/tools/explore/Summary.aspx?id=1237661435924382024 .

Oto cały surowy kadr z TS130/910 0.79x, Atik383, 3h luminancji:

a wybrany fragment z zaznaczonym kwazarem poniżej:

Dodatkowo nieco na lewo od środka wyciętego fragmentu odległa o dwa miliardy lat świetlnych bezimienna grupka galaktyk. W całym kadrze jest jeszcze kilka takich odległych gromad.

 

[Jacek E.]

11 minut temu, jolo napisał:

Dodatkowo nieco na lewo od środka wyciętego fragmentu odległa o dwa miliardy lat świetlnych bezimienna grupka galaktyk. W całym kadrze jest jeszcze kilka takich odległych gromad.

Czas bezimienne ochrzcić :)

[jolo]

Taki zaszczyt chyba tylko odkrywcom się należy 

[Gość]

Jak to bezimienna? Przecież to [SPD2011] 16769 !

[Gość]

Przy całej mojej niewiedzy i ignorancji, fascynuje mnie fakt, że te wszystkie kwazary, mimo sporego przesunięcia ku czerwieni, na kolorowych przeglądowych zdjęciach są zaskakująco niebieskie. Co najwyżej lekko żółte.

Bardzo mi się podoba to, jak dobrze widać nieregularną galaktykę PGC (LEDA) 28759 przy M81 w poście nr 20. Widzę, że w SIMBADzie przypisują jej nazwę "Arp Loop", co jest trochę mylące.
W obrębie Twojego zdjęcia jest skatalogowanych około dziewięćdziesięciu gromad kulistych, a np. taka [PR95] 50388 o jasności prawie 20 Vm, jest doskonale widoczna na tle (albo i nawet w tle) ramienia M81. Większość więc powinna być zarejestrowana, może poza tymi trzymającymi się wizualnie bliżej jądra galaktyki (a jest ich trochę).

Co prawda nie są to odległe światy w skali jaką tutaj prezentujesz, ale powiedzmy, że są to odległe lokalne światy. :)

[prestoneq]

Super temat,zaczyna mnie wciągać analiza tych drobiazgów na zdjęciach, okazuje się że na moim zdjęciu M51 znalazłem 2 kwazary:

[VV2006] J133004.8+472301  (vmag 20.28,redshift: 2.856)

http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=[VV2006]+J133004.8%2B472301&NbIdent=1

[VV2006] J132938.5+471854 ( vmag 20.45,redshift: 1.026)

http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=[VV2006]+J132938.5%2B471854&NbIdent=1

 

zdjęcie 10x 200 sekund EQ-8, GSO R-C 256/2000(1360mm).

Edit:

Dodaje pojedyńcze ujecie bo na nim też widać te kwazarki :).

Wszystkie zdjęcia robię w obserwatorium w borach tucholskich pod ciemnym niebem, niewiele gorszym niż w Zatomiu.

Montaż EQ-8, R-C 10 cali z wynikową ogniskową 1360mm, kamera atik 414ex, pojedyńcze zdjęcie 200 sekund.

 

Edytowane 17 Kwietnia 2016 przez prestoneq
dodanie pojedynczej klatki

[jolo]

"Gdzieś jest, lecz nie wiadomo gdzie..." Leo II, galaktyka karłowata, to ledwo widoczne coś w centrum kadru. Położona całkiem niedaleko od nas, bo około 690 tysięcy lat świetlnych. Ale oczywiście złapało się też kilka odległych kwazarów o przesunięciu ku czerwieni z przedziału 1 do 2, a rekordzista ma 2.434 http://skyserver.sdss.org/dr12/en/tools/explore/Summary.aspx?id=1237667782828228632  i jest dość jasny (cały kadr to tylko 40 minut materiału z TS130/910 i Atika 383). Takie przesunięcie odpowiada odległości około 11 miliardów lat świetlnych.

[jolo]

Przydybany niedaleko Wieloryba kwazar SDSS J124039.72+323913.5 http://skyserver.sdss.org/dr12/en/tools/explore/Summary.aspx?id=1237665227307352157  z=3.131, czyli jakieś 11.8 miliarda lat  
TS130/910 0.79x, Atik383, EQ6, Baader L 250 minut, niebo podmiejskie. Zasięg gwiazdowy około 21mag przy SNR=3. 

I cały wyciągnięty kadr surowej luminancji w pełnej rozdzielczości - tam naprawdę jest więcej galaktyk niż gwiazd Drogi Mlecznej