Skocz do zawartości

Obserwujmy zaćmieniowe - Sheliak (Beta Lyrae)


Rekomendowane odpowiedzi

Coś dla miłośników gwiazd zaćmieniowych. Na wiejskim wieczornym ciepłym letnim niebem wysoko nad horyzontem możemy dostrzec gołym okiem ciekawą i dość popularną gwiazdę zmienną zaćmieniową, a mowa o Sheliak (beta Lyrae) to gwiazda zmienna zaćmieniowa znajdująca się w gwiazdozbiorze Lutni w odległości około 900 lat świetlnych. Zmienność gwiazdy odkrył w 1784 roku angielski miłośnik astronomii John Goodricke. Wizualnie w maksimum jasność Beta Lyr wynosi 3.30 mag,a minimum głównym jasność spada do 4.30 mag a średnia w minimum wtórnym do 3.80 magnitudo. Okres zmiany pulsacji blasku wynosi około 13 dni. Tak więc w maksimum jasności Beta Lyr jest przybliżona do Gamma Lyr,a w minimum głównym jasność ma bliską do Kappa Lyr i w średnim w minimum wtórnym jasność przybliżona jest do gwiazdy Omi Her. A o co w tym chodzi: Zaćmienie, podczas którego składnik o mniejszej jasności powierzchniowej zakrywa składnik o większej jasności powierzchniowej nazywamy zaćmieniem głównym, a odpowiadające mu minimum jasności nazywamy minimum głównym. Zaćmienie wtórne ma miejsce wtedy gdy składnik o większej jasności powierzchniowej zasłania składnik o mniejszej jasności powierzchniowej. Odpowiadające mu minimum jasności nazywa się minimum wtórnym, które jest płytsze od minimum głównego  :) 
 
A co wiemy o Beta Lyrae:
 
Gwiazda ta była drugim w kolejności odkrytym układem zaćmieniowym, stała się prototypem klasy gwiazd zaćmieniowych typu EB. Sheliak jest też prototypem gwiazd zmiennych typu beta Lyrae. Krzywa zmian blasku beta Lyrae charakteryzuje się wyraźnym minimum wtórnym oraz brakiem blasku stałego, czyli jasność tego układu zmienia się płynnie. Jest to skutkiem elipsoidalnego kształtu obu składników układu spowodowanego przez grawitacyjne oddziaływanie składników. Obie gwiazdy są położonymi blisko siebie zniekształconymi nadolbrzymami. Dodatkowo układ ten jest zanurzony we wspólnej otoczce materii, która wypływa z obu gwiazd. Skutkiem przepływu masy pomiędzy składnikami jest stałe wydłużanie okresu orbitalnego o około 20 sekund rocznie. Do układu beta Lyrae należy też trzecia gwiazda o jasności 7.8 magnitudo która jednak nie bierze udziału w zaćmieniach.
 
Dane z GCVS:
RA [J2000] RA:  18h50m04.8s  DEC [J2000]  DE:+33°21'46                                                
Amplituda: 3.25  - 4.36 mag (V); średnia (AAVSO): 3.3 ? 4.35 mag(V) 
To =2408247.950;  P = 12.913834 d     
Typ widmowy: B8II-IIIep 
 
Najbliższe zaćmienie główne:
 
     Data      --   Godzina
 
24-06-2014  --   04:19         Dane na podstawie: http://www.as.up.krakow.pl/ephem/  
 
Czas trwania zaćmienia wynosi 93 godziny.
 
Gwiazdę w trakcie zaćmienia głównego oceny jasności należy wykonywać co 330 minut.
 
Oceniaj gwiazdę raz na noc!
 
Swoje wyniki oceń prosimy przesyłać pod tym linkiem na stronę http://sogz-ptma.astronomia.pl na adres:  [email protected]
 
Poniższe mapki położenia Beta Lyr oraz mapka porównania z AAVSO. źródło: CdC (Sky Charts) i AAVSO.
 
Udanych obserwacji i pogodnej nocy  :D

post-643-0-38150700-1402945795_thumb.jpg

post-643-0-83448700-1402951321_thumb.jpg

post-643-0-36742100-1402951327_thumb.jpg

  • Like 7
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 3 tygodnie później...

Najbliższe zaćmienia główne:

 

     Data:                Godzina:

 

07-07-2014             02:54

 

20-07-2014             01:29

 

Czas trwania zaćmienia wynosi 93 godziny.
 
Gwiazdę w trakcie zaćmienia głównego oceny jasności należy wykonywać co 330 minut.
  • Like 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Witam,

Wczoraj wykonałem pierwszą ocenę B lyr.  Nawet trafiłem na zaćmienie główne, a nie miałem pojęcia, że będzie... :) Więc do sedna, według mojej oceny B Lyr miała jasność V= 3,68 mag, ocenę wykonałem ok. 01:15 

  • Like 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...
W miesiącu Sierpnia 2014 roku przypadnie aż trzy przewidywane środkowe zaćmienia główne  :)
 
Najbliższe zaćmienia główne:
 
     Data:                Godzina:
 
02-08-2014             00:04
 
14-08-2014             22:38
 
27-08-2014             21:13
 
Czas trwania zaćmienia wynosi 93 godziny.
 
Gwiazdę w trakcie zaćmienia głównego oceny jasności należy wykonywać co 330 minut.
  • Like 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 1 miesiąc później...

Już mamy po wakacjach,tak więc na Wrześniowym niebie możemy się spodziewać dwa zaćmienia Beta Lyr. 

 

Najbliższe zaćmienia główne:

 

      Data:                         Godzina:

 

09-09-2014                      19:48 

 

22-09-2014                      18:23

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 4 tygodnie później...

Na październikowym niebie będziemy mieć do czynienia aż trzy zaćmienia główne Bela Lyr,ponieważ gwiazdozbiór Lutnia jeszcze góruje wysoko nad horyzontem na jesiennym niebie,warto dalej skierować gołe oko na tą ciekawą gwiazdę zaćmieniową,choć wieczory są coraz dłuższe tak więc warunku dobre do obserwacji zmiennej  ;)

 

Najbliższe zaćmienia główne:

 

Data:                           Godzina:

 

05-10-2014                  16:57

 

18-10-2014                  15:32

 

31-10-2014                  13:07

 

 

  • Like 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 3 miesiące później...

O tej porze roku Beta Lyr przebywa co prawda dość nisko nad horyzontem, ale nad ranem można już się pokusić na jej ocenianie.

Poniżej przedstawiam  wykres podsumowujący cały ubiegły rok obserwacji beta Lyr. Wykonaliśmy dla niej w ubiegłym roku aż 208 ocen. Na poniższym wykresie fazowym wyraźnie zaznaczone są obydwa minima, zresztą praktycznie cały cykl bardzo pięknie wypunktowaliśmy ;)


 post-845-0-59409100-1420548963_thumb.gif

  • Like 7

Liczba obserwacji gwiazd zmiennych: SOGZ: >11 000   AAVSO: >9000

Messier: 110/110      H400I: 400/400

http://sogz-ptma.urania.edu.pl/

Bogdan Kubiak

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Bardzo ładnie wygląda ten wykres. A gwiazda wcale nie jest taka łatwa w ocenianiu. Kiedyś, w czasach, kiedy popularność obserwacji gwiazd zmiennych osiągnęła apogeum w naszym małym środowisku (oby te czasy wróciły!), pewnie byłoby w roku co najmniej dwa razy tyle pomiarów tej gwiazdy.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

. A gwiazda wcale nie jest taka łatwa w ocenianiu.

Zgadza się, ja za nią nie przepadam. Wydaje mi się, że bliskość jasnej Gamma Lyr trochę przeszkadza, a do tego między G.Lyr a resztą dogodnych gwiazd porównania jest "dziura" na około 0,5mag i więcej.

Celestron SkyMaster 15x70 + żuraw; dzida laserowa

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

W sumie tą gwiazdę oceniam od samego początku mojej przygody ze zmiennymi i przyznam, że dopiero w 2014 moje oceny układały się w miarę logiczną całość, tak to zawsze pojawiała się gdzieś jakaś ocena nie trafiona i psuło mi to bardzo wykres.

Jednakże jak dla mnie jest ona dość przyjemna w ocenianiu, tylko trzeba głowę przechylić by zmienna i gwiazda porównania były na jednej linii, wtedy ocena jest za równo łatwiejsza jak i dokładniejsza. Jeśli tylko ją widzę to staram się ją ocenić ;)

Liczba obserwacji gwiazd zmiennych: SOGZ: >11 000   AAVSO: >9000

Messier: 110/110      H400I: 400/400

http://sogz-ptma.urania.edu.pl/

Bogdan Kubiak

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Zdecydowanie od razu krzywa fazowa przy tych elementach lepiej wygląda. Dzięki wielkie ssvir :) Porównując obydwa wykresy wyraźnie widać przesunięcie się minim:

post-845-0-91278800-1420587327.txt

 

 

Zgadza się, ja za nią nie przepadam. Wydaje mi się, że bliskość jasnej Gamma Lyr trochę przeszkadza, a do tego między G.Lyr a resztą dogodnych gwiazd porównania jest "dziura" na około 0,5mag i więcej.

 

 

Tą dziurą się nie przejmuj, użyj jako gwiazdy porównania omi Her o jasności 3.8 mag i metody Pickeringa to obserwacja jest od razu przyjemniejsza. Wtedy gwiazdy porównania masz wg kolejności (w zaokrągleniu do 0.1) a=3.2 b=3.8 c=4.3, to w zupełności wystarczy :)

  • Like 3

Liczba obserwacji gwiazd zmiennych: SOGZ: >11 000   AAVSO: >9000

Messier: 110/110      H400I: 400/400

http://sogz-ptma.urania.edu.pl/

Bogdan Kubiak

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Tą dziurą się nie przejmuj, użyj jako gwiazdy porównania omi Her o jasności 3.8 mag i metody Pickeringa to obserwacja jest od razu przyjemniejsza. Wtedy gwiazdy porównania masz wg kolejności (w zaokrągleniu do 0.1) a=3.2 b=3.8 c=4.3, to w zupełności wystarczy :)

Używałem omi Her i trochę jaśniejszej od niej ksi Her (ta "dziura" na 0.5mag to właśnie różnica między ksi Her a gamma Lyr) i niekiedy metody Pickeringa, ale mimo to miałem odczucie, że coś jest nie tak i generuję szum, tak więc sobie trochę tę gwiazdkę odpuściłem ;-)

Celestron SkyMaster 15x70 + żuraw; dzida laserowa

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 3 miesiące później...
  • 1 rok później...

Już czas sezonowy na gwiazdę zmienną zaćmieniową Beta Lyr. Gwiazdę można już zaobserwować nad wschodnim horyzontem, po godzinie 22.00 już góruje co raz wyżej,mamy już wiosnę a potem lato to okazja na jej obserwacje i oceny. Na koniec Kwietnia jedno zaćmienie główne,a dwa zaćmienia główne przypadają nam w Maju i to warunkach nocnych,bo zaćmienia wtórne wypadają w dzień :5640dc6e20115_02Laugh:

Najbliższe minima główne - czas urzędowy:

Kwiecień

data: 27-04-2016 - godz. 02:27

Maj 

data: 10-05-2016 - godz.  01:01

data: 22-05-2016 - godz. 23:36

Poniższa roczna krzywa fazowa dla Beta Lyr,zaobserwowane przez polskich obserwatorów. 

Mapka. źródło Stellarium 0.14.3

Beta Lyr krzywa.JPG

Beta Lyr mapa.JPG

  • Like 4
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Dzisiejszej nocy około 23.00 UT,okazja do zaobserwowania gołym okiem minimum głównego Beta Lyr,można wtedy zauważyć że Beta Lyr będzie dużo ciemniejsza od Gamma Lyr (3.20 mag)  Jeśli pogoda na to pozwoli zapraszam do obserwacji,bo następne zaćmienie główne 22 Maja o godz. 21.36 UT :5640dc6e20115_02Laugh:

  • Like 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dzisiejszej nocy udało mi się zaobserwować gołym okiem minimum główne o godz. 01.01 (23.01 UT) i gwiazda przyciemniała na 4.30 mag według mojego oszacowania jasności :5640dc6e20115_02Laugh: Gwiazda zaćmieniowa była ciemniejsza od Omi Her (3.80 mag) a bliższa jasności Kappa Lyr (4.30 mag) Tak zmieniła jasność ledwo była widoczna gołym okiem,prawie mi zniknęła i musiałem  korzystać metodą zerkaniem. Było widać wyraźnie że jasność spadła,ponieważ Gamma Lyr (3.20 mag) była dużo jaśniejsza od Beta Lyr i jestem zadowolony z sesji obserwacyjnej. Zachęcam wszystkich od obserwacji tej gwiazdy zaćmieniowej. Astropozdrówka :5640dc6fa0398_07Cool:

  • Like 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Również ubiegłej nocy udało mi się zaobserwować beta Lyr. Około północy wydawała mi się delikatnie jaśniejsza od zeta Lyr, natomiast po godzinie drugiej obie gwiazdy miały mniej więcej taką samą jasność. Dobrze, że pogoda dopisała ;)

  • Like 1

Liczba obserwacji gwiazd zmiennych: SOGZ: >11 000   AAVSO: >9000

Messier: 110/110      H400I: 400/400

http://sogz-ptma.urania.edu.pl/

Bogdan Kubiak

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Poniżej wstawiam wykres z ostatniego minimum, które zostało zaobserwowane przez polskich obserwatorów. Aż dziwne, że pogoda była tak łaskawa ;)

 

betal.jpg

  • Like 2

Liczba obserwacji gwiazd zmiennych: SOGZ: >11 000   AAVSO: >9000

Messier: 110/110      H400I: 400/400

http://sogz-ptma.urania.edu.pl/

Bogdan Kubiak

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 4 lata później...

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić obrazków. Dodaj lub załącz obrazki z adresu URL.

  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    • Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.
×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.

© Robert Twarogal * forumastronomiczne.pl * (2010-2023)