Skocz do zawartości

"Cosmic Challenge" i lornetka 10x42


Gość Paweł Trybus

Rekomendowane odpowiedzi

Gość Paweł Trybus
     W swojej znanej książce "Cosmic Challenge" Phil S. Harrington proponuje do obserwacji lornetką 25 celów o różnym stopniu trudności. Są to po kolei:
 
- na niebie wiosennym: M82, M84 i M86, M104, NGC5128, Trio w Lwie (M65, M66, NGC3628), M101
- na niebie letnim: gwiazdy podwójne w Smoku (16+17 Dra, Ni Dra, Psi Dra), M20, "Trójkąt Houston" (M57-M11-M27), Mgławica "E" (Barnard 142-143), Veil, Pelikan
- na niebie jesiennym: NGC7293 ("Ślimak"), M32 i M110, NGC247 i NGC253, NGC288, jesienne podwójne (Psi-1 Psc, Zeta Psc, Lambda Ari, 30 Ari), M74
- na niebie zimowym: NGC1499 ("Kalifornia"), M1, M78, NGC2158, NGC2237, NGC2403
- całoroczne: miejsca lądowań Apollo 11,12,14,15,16,17 na Księżycu
 
Na czas rodzinnego wyjazdu nad morze z powodów logistycznych nie byłem z stanie zabrać teleskopu, ale lornetka 10x42 (Zen-Ray Summit) zmieściła się bez kłopotu. Zabrałem również wspomnianą książkę i w trakcie lektury wpadłem na pomysł, by zmierzyć się z niektórymi z powyższych celów, które będą aktualnie dostępne na niebie. 
Pogoda dopisała wieczorami 18-go i 20-go sierpnia, obserwowałem w sumie około półtorej godziny sprzed domku wypoczynkowego w Darłówku. Warunki na niebie były bardzo dobre, świetna przejrzystość, zasięg w zenicie około 6.7 mag (gwiazdkę w głowie Smoka widziałem na wprost), trochę przeszkadzał silny wiatr. 
Co i jak widać?
 
- M82:  galaktyka widoczna bez trudu na wprost, obok M81, malutka kreska delikatnie grubsza w środku, łatwa
- M101: jak wyżej, blade kółeczko o równomiernej jasności widoczne na wprost
- 16+17 Dra (5.5+5.6 mag; 84"): ładna para jednakowych gwiazd, szeroka i łatwa
- Ni Dra (4.9:4.9 mag; 60"): ciasniejsza, ale też łatwo rozdzielona, dwie śliczne "bliźniaczki"
- Psi Dra (4.6_5.8 mag; 30"): trudno rozbić tę ciaśniejszą parkę, pomogło oparcie rąk o dach samochodu, wyraźna różnica jasności składników
- "Trójkąt Houston": M11 i M27 widoczne bez trudu i bardzo ładne na ciemnym tle nieba, z M57 jest więcej kłopotu. Co prawda jest w zasięgu lornetki (jasność ok. 8.8 mag), ale w powiększeniu 10x przypomina po prostu słabą gwiazdkę. Tylko którą?... Phil Harrington podaje łatwy sposób, by ją zidentyfikować. Otóż obok Sheliaka (beta Lyr) widać cztery słabe gwiazdki układające się w ukośną linię. M57 jest piątą "gwiazdką" dopełniającą tę linię, mniej więcej w połowie między Beta a Gamma Lyr. 
- mgławica "E" (Barnard 142-143): widoczna bez problemu obok Altaira, tu potrzebne jest przejrzyste niebo, na lekko zamglonym byłoby trudniej
- "Veil": na przejrzystym niebie wschodnia część Veila ("Palec Boży") widoczna bez problemu na wprost, jako delikatny półokrąg na usianym gwiazdmi niebie. Zachodnia część ("Miotła Wiedźmy") w pobliżu 52 Cyg jest o wiele trudniejsza, mignęła mi tylko zerkaniem, na granicy widoczności. 
- "Pelikan": mgławica bardzo trudna, ale zaliczona na 100%. Świecąca obok "Ameryka Północna" dla odmiany jasna i wyraźna, natomiast "Pelikana" widziałem tylko zerkaniem jako bladą plamę światła otaczającą gwiazdę 56 Cyg, kilka razy dostrzegłem odcinającą się od dołu "Pelikana" ciemną "grdykę" w pobliżu "Florydy" (część "Ameryki Północnej"). Pomaga mapka w książce, pokazująca dokładnie, gdzie wypatrywać mgławicy. 
- "Ślimak" (NGC7293): zaliczony tylko drugiej nocy, z wielkim trudem, bo na rozjaśnionym nieco niebie. Widoczny jako duże, bardzo ulotne kółko bez żadnych detali. Gdyby niebo w tym miejscu było ciemniejsze... 
- M32 i M110: zaliczone bez problemu, pomogło oparcie rąk o dach samochodu. M32 dość jasna i gwiazdopodobna, zatopiona w halo M31. M110 powyżej, blady owal o jednorodnej jasności. Przy okazji mogłem nacieszyć oko piękną M31 i bardzo wyraźnie widoczną M33.
 
Poza wspomnianymi obiektami obserwowałem jeszcze sporo innych, z pamięci wymienię: M2, M13, M15, M92, M39, ciemną mgławicę Barnard 168, M45 (po raz pierwszy od kilku miesięcy, miły przedsmak zimy), Chichotki. A drugiej nocy bez trudu namierzyłem kometę C/2014 E2 (Jacques), świecącą tuż obok gwiazdki 7.8 mag (HD15069), jako okrągła mgiełka z jasnym jądrem, o jasności około 6.5 mag. Nie dopatrzyłem się warkocza. 
 
Lornetka 10x42 to wg powszechnej opinii instrument do obserwacji dziennych - do obserwacji ptaków, krajobrazów, podglądania sąsiadek. Tymczasem i na niebie sporo może pokazać, zwłaszcza, jeżeli dopiszą warunki. Miałem mnóstwo frajdy polując na znane i lubiane obiekty tym "maleństwem" :-)
 
Czystego nieba!
 
Paweł 
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 1 rok później...

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić obrazków. Dodaj lub załącz obrazki z adresu URL.

  • Ostatnio przeglądający   0 użytkowników

    • Brak zarejestrowanych użytkowników przeglądających tę stronę.
×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.

© Robert Twarogal * forumastronomiczne.pl * (2010-2023)