Demotywująca obserwacja

[tlok303]

Cześć Wam, od kilku miesięcy mam teleskop GSO Dobson 8" Deluxe. Trochę popatrzyłem w gwiazdy, księżyc i dzisiaj słońce przez filtr. Słońce mnie ciut sfrustrowało ponieważ najpierw nie mogłem go namierzyć.. potem zwiewało z okularu i znowu nie mogłem go namierzyć:) coś chyba niedokońca mam z teleskopem ustawione bo też odchodzę żeby dziecko mogło popatrzeć, a tam obiektu obserwacji już nie ma. Bardzo to demotywuje. Spodziewałem się, że będę sobie spokojnie patrzył w gwiazdy, a tu taki kabaret, że słońca nie mogę znaleźć na niebie.. no wtf:) jak można to ułatwić? Okulary mam póki co podstawowe z zestawu tzn 30mm i 9mm.

[Rysz]

Znalazłeś największą wadę montażu Dobsona, czyli utrudnione podążanie za obiektami w dużych powiększeniach. Mimo wszystko Twój opis wydaje mi się lekko przesadzony, więc może coś jest nie tak.

Parę pytań:
Czy masz filtr słoneczny również na szukaczu? Jeśli tak, to czy masz szukacz odpowiednio ustawiony względem teleskopu? Wtedy namierzenie powinno być łatwe.
Jeśli nie masz filtra na szukaczu, to jak namierzasz Słońce? Na cień (całkiem dobra metoda)? W takiej sytuacji może być warto sprawdzić kolimację, bo widziałem już Newtony tak rozkolimowane, że 'patrzyły' wyraźnie w bok względem osi tuby💡
Są też dedykowane szukacze słoneczne.
Czy ruch w obu osiach odbywa się z odpowiednim oporem? Jeśli teleskop chodzi bardzo luźno (widziałem takie), to namierzenie obiektów jest utrudnione i minimalne trącenie powoduje ich zgubienie.

Obiekty zawsze będą 'uciekać' z okularu. Tym szybciej, im powiększenie większe, bo to zmniejsza pole widzenia. Słońce przesuwa się o swoją średnicę na niebie w około 2 minuty. Nie wiem, czy to pokrywa się z tempem, które obserwowałeś, bo powinno to dać dość czasu, żeby pokazać obiekt komuś innemu. 
Jedynym rozwiązaniem jest dodanie prowadzenia za ruchem nieba. W przypadku montażu Dobsona najłatwiej dokupić lub zbudować platformę paralaktczną, ale to niemały i niezbyt tani dodatkowy element.

[polaris]

9 minut temu, Rysz napisał:

Są też dedykowane szukacze słoneczne.

 

[Charon_X]

Bez szukacza można ustawić patrząc na cień rzucany przez teleskop - ustawiamy aby był jak najmniejszy. Jak nie masz filtra na szukacz, mozna przyłożyć dłoń w pewnej odległości za okularem szukacza i ustawiamy aby "zajączek" był na środku cienia szukacza - po ustawieniu lepiej założyć zaślepkę na szukacz, aby w odruchu przez niego nie spojrzeć. 

[tlok303]

Nie, na szukaczu nie mam filtra i właśnie szukałem na oko z okularem 30mm bo wydało mi się, że słońca nie znaleźć w ten sposób nie sposób:) 

[tlok303]

A te automatyczne szukacze? Kurde podokręcałem śruby na teleskopie, ale dalej trochę opada, no i jak się tylko trochę szturchnie to obiekt ucieka z okularu tak, że dziecko nie poogląda. Z szukaczem i księżycem miałem tak, że zanim obszedłem teleskop po namierzeniu to już w okularze było co innego. Szukacz raczej dobrze kalibruje, ale teleskop chyba coś luźno chodzi.

[Rysz]

9 minut temu, tlok303 napisał:

Kurde podokręcałem śruby na teleskopie, ale dalej trochę opada,

W takiej sytuacji problemem może być wyważenie.
Twój teleskop ma możliwość regulacji położenia osi obrotu względem tuby i to może rozwiązać problem opadania. Jeśli opada przód teleskopu, to tubę należy przesunąć do tyłu.

[Polarkowy]

A tuba nie opada w osi wertykalnej tj pionowej? Jeśli gałki od hamulców nie są dokręcone tj zablokowane, a tuba jest w mocnym przechyle (a będzie bo słońce coraz niżej) to może być tak że co odchodzisz od okularu to teleskop samoczynnie zaczyna lekko opadać. Chodzi o te pokrętła >>>

Wystarczy niewielki przechył tuby i tarcza Słońca zniknie z pola widzenia. Patrząc w okular w sposób ergonomiczny (czyli ciało lekko ukośnie do osi teleskopu) będzie Ci się wydawać że obraz ucieka po skosie. 
 

Co do ucieczki innych obiektów z pola widzenia to niestety jest tak jak napisał Rysz. Trzeba nauczyć się szybko pokazywać obiekty zainteresowanym amatorom, a samemu też co parę chwil delikatnie korygować ustawienia tuby

[polaris]

Jeśli ruch w azymucie jest luźny po dokręceniu śruby dociskowej to na 99% są źle złożone okrągłe płyty dobsona. To częsty błąd.

[Czadras]

Miałem podobny "problem", który rozwiązało właśnie poprawienie złożenia płyt. Tylko biorąc pod uwagę emocjonalność wpisu zastanawiam się, czy na pewno o to chodzi. Na jak długo odchodzisz od okularu, gdy masz go wycelowanego w Słońce czy inny obiekt? Czy nie jest po prostu tak, że to Słońce znika Ci z okularu, a Ty denerwujesz się tym, że musisz szukać go raz jeszcze? Jeśli tak, pomyśl o jakimś systemie wspomagającym, choćby StarSense. Zabierze Ci dużo frajdy z odkrywania nieba na własną rękę, ale większość obiektów (chyba jednak nadal poza Słońcem) będziesz odnajdywał bardzo szybko.

[Grzegorz Czernecki]

6 godzin temu, tlok303 napisał:

A te automatyczne szukacze? Kurde podokręcałem śruby na teleskopie, ale dalej trochę opada, no i jak się tylko trochę szturchnie to obiekt ucieka z okularu tak, że dziecko nie poogląda. Z szukaczem i księżycem miałem tak, że zanim obszedłem teleskop po namierzeniu to już w okularze było co innego. Szukacz raczej dobrze kalibruje, ale teleskop chyba coś luźno chodzi.

Jak żle wypoziomujesz montaż to sam Ci będzie opadał

 

[tlok303]

No nic jak narazie właśnie przesunąłem go trochę do tyłu i może już nie będzie tak opadał. Co do słońca dzisiaj to patrzyłem przez okular, odsunąłem oko i córka stojąca obok jak przyłożyła swoje to słońca już nie było więc to trochę frustrujące jest. Potem patrzę, szukam, nie mogę namierzyć no masakra jakaś. 

[Czadras]

Jeśli pomiędzy patrzeniem przez Ciebie a córkę teleskop znów opadł, to wykorzystaj wszystkie powyższe rady Kolegów. Jeśli natomiast chodzi Ci po prostu o to, że Słońce "ucieka" z pola widzenia okularu (tylko czy przy planetach i gwiazdach tego "problemu" nie zauważyłeś?), no to mogiła. Jedynie Kopernik potrafił to Słońce wstrzymać, ale nie wiem, czy nawet on dałby radę na 8-calowym Dobsonie. 

[tlok303]

Hehe no nie, to że to się wszystko generalnie rusza to wiem:) ale 2 minuty to trochę czasu jest.  Zastanawiam się czy może mam wąski kąt w okularze też, że jak się zgubi obiekt to tak trudno go z powrotem znaleźć. Podokręcałem wszystko jeszcze raz. Akurat pogoda się popsuła to będę to badał jeszcze później.

[wojt0000]

@tlok303a którym okularem obserwujesz? Bo jak 9mm to może uciekać szybko 🙂 Choć zakładam że raczej 30mm 🙂 

Pozostaje tylko kupić montaż z prowadzeniem, innej rady nie ma 😉 

[tlok303]

Najpierw 30mm, a potem patrzyłem na 9mm. W obu miałem kłopot znaleźć jak zgubiłem:) ale przecież nawet podczas obserwacji rusza się teleskopem żeby popatrzeć na całość to ruszy się za mocno i już się zgubi:) może kwestia wprawy. Po prostu nie spodziewałem się takich problemów przy obiekcie tak wielkim jak Słońce. Planet jeszcze nie obserwowałem to dopiero będzie impreza.

[wojt0000]

1 godzinę temu, tlok303 napisał:

Najpierw 30mm, a potem patrzyłem na 9mm. W obu miałem kłopot znaleźć jak zgubiłem:) ale przecież nawet podczas obserwacji rusza się teleskopem żeby popatrzeć na całość to ruszy się za mocno i już się zgubi:) może kwestia wprawy. Po prostu nie spodziewałem się takich problemów przy obiekcie tak wielkim jak Słońce. Planet jeszcze nie obserwowałem to dopiero będzie impreza.

Kwestia wprawy. Przy planetach masz szukacz gdzie łatwo o korektę w dużym polu (ja używam dwóch, optycznego i red-dot), ale żeby już komuś pokazać to już będzie problem, bo planety szybko uciekają z pola.

[Polarkowy]

 

3 godziny temu, tlok303 napisał:

Najpierw 30mm, a potem patrzyłem na 9mm. W obu miałem kłopot znaleźć jak zgubiłem:) ale przecież nawet podczas obserwacji rusza się teleskopem żeby popatrzeć na całość to ruszy się za mocno i już się zgubi:) może kwestia wprawy. Po prostu nie spodziewałem się takich problemów przy obiekcie tak wielkim jak Słońce. Planet jeszcze nie obserwowałem to dopiero będzie impreza.

Podczas obserwowania z zasady nie dotykasz teleskopu. Najpierw celujesz w obiekt szukaczem, potem zerkasz w okular. Następnie ostrzysz (o ile obraz jest rozmyty) i na tym kończysz dotykanie teleskopu. Możesz ewentualnie dokręcić pokrętła od montażu aby go trochę przyblokować. Co do zasady nie trzymasz ręką za okular, nie dociskasz do niego oczodołu na siłe itp, bo to praktycznie w każdym przypadku sprawi że obraz zacznie latać na boki albo drgać. Jedynie delikatnie przysuwasz oko do muszli okularu i obserwujesz dopóki obiekt jest w jego zasięgu. Jak "dojeżdża" do krawędzi to korygujesz położenie tuby, tak aby obiekt  z powrotem znalazł się w komfortowym miejscu pola widzenia

Edytowane Poniedziałek o 12:00 przez Polarkowy

[Rysz]

5 godzin temu, wojt0000 napisał:

Kwestia wprawy. Przy planetach masz szukacz gdzie łatwo o korektę w dużym polu (ja używam dwóch, optycznego i red-dot), ale żeby już komuś pokazać to już będzie problem, bo planety szybko uciekają z pola.

Wszystko się da.
Raptem parę tygodni temu pokazywałem Saturna 8" Newtonem na Dobsonie przy powiększeniu 250x i polu okularu 50°. Wystarczy popatrzeć, w którym kierunku obiekt 'ucieka', ustawić po przeciwnej stronie tak, żeby zbliżał się do środka pola widzenia i oderwać się z sygnałem "teraz patrz!" 😉

[wojt0000]

21 godzin temu, Rysz napisał:

Wszystko się da.
Raptem parę tygodni temu pokazywałem Saturna 8" Newtonem na Dobsonie przy powiększeniu 250x i polu okularu 50°. Wystarczy popatrzeć, w którym kierunku obiekt 'ucieka', ustawić po przeciwnej stronie tak, żeby zbliżał się do środka pola widzenia i oderwać się z sygnałem "teraz patrz!" 😉

Pewnie że się da 🙂 tylko  będą to sekundy. Jeżeli miałbym komuś pokazywać wolałbym np esa 6,7mm który da powiększenie 180x i pole 82* niż 250x i pole 50* 🙂. Czas "wzrośnie" 😉 .

[Leon]

W dniu 2.11.2025 o 19:48, tlok303 napisał:

No nic jak narazie właśnie przesunąłem go trochę do tyłu i może już nie będzie tak opadał. Co do słońca dzisiaj to patrzyłem przez okular, odsunąłem oko i córka stojąca obok jak przyłożyła swoje to słońca już nie było więc to trochę frustrujące jest. Potem patrzę, szukam, nie mogę namierzyć no masakra jakaś. 

Jak chcesz oglądać Słońce razem z córką to spróbuj metody projekcyjnej, okular w tej metodzie powinien być metalowy, najlepiej typu Hugensa od mikroskopu   

[Rysz]

3 godziny temu, wojt0000 napisał:

Pewnie że się da 🙂 tylko  będą to sekundy. Jeżeli miałbym komuś pokazywać wolałbym np esa 6,7mm który da powiększenie 180x i pole 82* niż 250x i pole 50* 🙂. Czas "wzrośnie" 😉 .

Mój to 200/1000, więc 6.7 mm by dało ~150x

Co więcej tamtej nocy to mi brakowało krótszego okularu, bo warunki byly idealnie. Oczywiście okular szerokokątny byłby lepszy, tylko trzeba go mieć 😉

Edytowane Wtorek o 17:22 przez Rysz