Znajdź zawartość

Mgławica Półksiężyc jest dzieckiem dwóch odrębnych cykli życia gwiazdy WR136 - gwiazdy Wolfa-Rayeta. Jest to jeden z najbardziej ekstremalnych rodzajów gwiazd. WR136 jest niezwykle młoda- powstała 4.5 miliona lat temu. Nasze Słońce jest 1000 razy starsze. WR136 nie pożyje jednak długo. Za około milion lat prawdopodobnie wybuchnie jako ogromna supernowa. Obecnie świeci tak jasno jak 600 tysięcy słońc a jej masa przekracza dwudziestokrotność masy naszej gwiazdy. Jej powierzchnia ma temperaturę około 70 000 stopni Celsjusza, podczas gdy powierzchnia naszego Słońca zaledwie 5500. Mgławica powstała, gdy WR136 zmieniła się z czerwonego nadolbrzyma, odrzucając powłokę gazu o masie około 5 naszych słońc i stała się gwiazdą Wolfa-Rayeta, która charakteryzuje się bardzo silnym wiatrem słonecznym oraz emituje ogromne ilości promieniowania UV. Wiatr gwiazdy WR136 zderza się teraz z jej poprzednią powłoką, mieszając się z nią i wraz z promieniowaniem UV, jonizuje i ogrzewa ją. Stąd też niezwykle turbulentny wygląd. Jest to bańka rozdmuchiwana od wewnątrz. NGC6888 to bardzo młoda mgławica- ma mniej niż 200 000 lat i znajduje się około 5000 lat świetlnych od Ziemi. Nie wiem, dlaczego została nazwana Mgławicą Półksiężyc- wygląda jak zagubiony mózg Pana Spocka (wtajemniczeni zrozumieją ;-). [Podmiana głównego zdjęcia - poprawione jasne części mgławicy w Ha dodatkowym HDR] Ha: OIII: Akwizycja: Świętokrzyska wieś, Bortle 4, kilka ciepłych, czerwcowych nocy. Czasy: 1. Ha- 33 x 300s (miałem 107, większość poszła do kosza z powodu okropnego seeingu; lepszy stack wyszedł z małej ilości najlepszych subów). 2. OIII- 74 x 300s (część przy bardzo kiepskim seeingu, więc potencjał tej ogniskowej do uzyskania detalu w paśmie OIII nie jest zrealizowany). Graty: Teleskop: SkyWatcher Maksutov-Newtonian MN190, 190/1000 mm Kamera: ASI1600MMP, Filtry: Baader Ha 7nm, Antlia OIII 3nm, Montaż: SkyWatcher EQ6PRO Guider: SvBony 240mm, ASI120MM mini, Akcesoria: ZWO EFW, ZWO EAF, ASIAir V1 Kilka słów o obróbce: Moje pierwsze HOO. Ta mgławica sprawiła mi mnóstwo problemów. Borykałem się od kilku dni z próbą sensownego kolorystycznie złożenia kanałów w PIX ale rezultaty estetycznie i technicznie były złe. Ogromne problemy sprawiało mi sporządzenie rozsądnej warstwy luminancji, która pozwoliłaby wyeksponować obydwa pasma emisji. Postanowiłem więc podejść zupełnie inaczej, rezygnując z luminancji na rzecz dopracowania detali w kanałach Ha oraz OIII i mieszając je w PS. Obróbka Ha i OIII w PIX jak poniżej: 1. DynamicCrop 2. DBE 3. NoiseXterminator 4. Wygenerowanie PSF dla Ha i OIII, 5. StarXterminator, 6. Dekonwolucja z RangeMask, 7. MMT na Ha z RangeMask, 8. GeneralizedHyperbolicStretch, 9. HDRMultiscaleTransform. Dalsza część w PS: 1. Wrzuciłem do PS i pokoloryzowałem Ha i OIII narzędziem Gradient Map z opcją Multiply na około 90%. Gradienty proste- od czarnego do czerwonego i niebieskiego. Tak to wyglądało: 2. Nałożyłem warstwę OIII na Ha poprzez "Difference" na 75%. 3. Levels aby nieco bardziej rozciągnąć. 4. Selective color bez maski, aby nieco zmodyfikować niebieski. 5. Selective color z maską na samej mgławicy, aby zmodyfikować Ha wewnątrz. Po zmieszaniu kanałów Ha miał intensywnie różowo-magentową barwę, która kompletnie mi nie odpowiadała. Zdecydowałem więc zmienić kolor na bardziej syntetyczny, ale lepiej komponujący się z niebieskim tlenem. Ogólne uwagi z obróbki: Najjaśniejsze krańce mgławicy są bardzo trudne w obróbce, nawet po rozsądnym użyciu HDRMultiscaleTransform. Na prawym skraju mgławicy niestety zgubiłem nieco subtelności i nie do końca wiem, jak temu zapobiec. Gwiazdy z Ha dodane w PS. Ucierpiały z powodu tubusu nienadążającego stygnąć podczas ciepłych nocy, kiepskiego seeingu oraz pyłu w atmosferze. Mimo wąskiego filtra OIII gwiazdy były bardzo spuchnięte i zostawiły po ich usunięciu ślady. Nie potrafię jeszcze retuszować ręcznie w PS, więc trochę to kłuje w oczy. Ogólnie, zdjęcie jest gorsze niż potencjalnie by mogło być z powodu przeciętnej jakości materiałów oraz oczywiście mojej doświadczalnej obróbki. Kompletny projekt do pobrania tutaj (link aktywny do końca wakacji): KLIK!

Zespół astronomów kierowany przez Avishay Gal-Yam (Weizmann Institute of Science, Izrael) zaobserwował prawdopodobnego progenitora supernowej SN 2013cu zaledwie 15 godzin po wybuchu. Przy tym została wykorzystana nowa technika tzw. "flash spectroscopy", która pozwoliła wykonać widmo gwiazdy w galaktyce UGC 9379 (gwiazdozbiór Wolarza), która znajduje się w odległości aż 360 milionów lat świetlnych od nas. Informacja na ten temat został opublikowana 22 maja 2014r. w uznawanym na całym świecie czasopiśmie "Nature" - nr 509, str.471-474. Niestety nie mam wolnych 30Euro :), aby w całości zapoznać się z tym artykułem. Ale są tam dostępne rysunki, z których można się wiele dowiedzieć: http://www.nature.com/nature/journal/v509/n7501/full/nature13304.html http://www.nature.com/nature/journal/v509/n7501/fig_tab/nature13304_F1.html http://www.nature.com/nature/journal/v509/n7501/fig_tab/nature13304_F2.html http://www.nature.com/nature/journal/v509/n7501/fig_tab/nature13304_SF1.html http://www.nature.com/nature/journal/v509/n7501/fig_tab/nature13304_SF2.html http://www.readcube.com/articles/10.1038/nature13304 Lewy rysunek : zdjęcie galaktyki UGC 9739 (gwiazdozbiór Wolarza) wykonane teleskopem SDSS przed wybuchem supernowej. Prawy rysunek: jasna niebieska plama - ekspolzja supernowej SN 2013cu. Rysunek z Nature nr 509 str. 471: rysunek a) wczesne widmo SN 2013cu (czarna linia) w porównaniu z teoretycznymi widmami gwiazd Wolfa-Rayeta typu WNL (linie czerwone i szare). Widać znaczne podobieństwo w widmie ciągłym (kontinuum) i liniach (silne He, N i H-serii Balmera wskazują na typ widmowy WN6). Dla porównania umieszczono widmo rzeczywistej gwiazdy WR, czyli HD 192163 (niebieska linia). rysunek b ) Zmiana w liniach emisyjnych w ciągu 1-go tygodnia. Pierwsze widmo (czerwone) w porównaniu z późniejszymi widmami. Do trzeciego dnia (widma koloru niebieskiego i cyan) znikają cechy widma gwiazdy W-R. Co ciekawe strumień energii w H-alfa w tym czasie ma stałą wartość. Na szósty dzień (widmo koloru magenta) jest prawie pozbawione szczegółów z wyjątkiem słabszej emisji w H-alfa mniej niż 1/10 w porównaniu do trzeciego dnia - prawdopodobnie ponieważ obszar powstawania linii widmowych został wyczyszczony przez rozszerzającą się otoczkę supernowej. rysunek c) Supernowa SN 2013cu jest typu IIb. Widmo supernowej wykonane 69 dzień po wybuchu (kolor czarny) pokazano w porównaniu do widm wzorcowych supernowych IIb SN1993J (60-ty dzień po wybuchu, kolor widma czerwony) i SN2011dh (43 dzień, kolor zielony). Pokazano również przykład supernowej II-P SN200tet (45 dzień, kolor niebieski). I jeszcze luźno tłumaczone opinie astronomów zajmujących się supernowymi w tym temacie: Gal-Yam (Weizmann Institut, Izrael): "Nowe techniki obserwacyjne stworzyły nam możliwości badania wybuchających gwiazd w sposób, o którym tylko mogliśmy kiedyś marzyć. Zmierzamy w kierunku obserwacji supernowych w czasie rzeczywistym." Peter Nugent (Berkeley Lab?s Computational Cosmology Center): "Po raz pierwszy bezpośrednio możemy wskazać na obserwację i powiedzieć, że ten typ gwiazdy Wolfa-Rayeta prowadzi do takiego rodzaju supernowej IIb ... Gdy gwiazda WR zmierza ku supernowej, wybuch zwykle wyprzedza wiatr gwiazdowy i cała informacja o progenitorze jest tracona. Mieliśmy szczęście w przypadku supernowej SN 2013cu, że złapaliśmy ją zanim wyprzedziła wiatr. Krótko po wybuchu gwiazdy, błysk promieniowania ultrafioletowego z fali uderzeniowej rozgrzał i oświetlił wiatr progenitora. Obserwowane warunki w tym momencie były bardzo zbliżone do tego co było tam przed wybuchem supernowej... To odkrycie było totalnie szokujące i otwiera zupełnie nowy obszar badawczy dla nas. Z największymi teleskopami mieliśmy do tej pory szansę wykonania widma gwiazdy Wolfa-Rayeta w galaktykach bliskich naszej Drodze Mlecznej - być może 4 miliony lat świetlnych od nas. SN 2013cu jest 360 milionów lat świetlnych dalej (100 razy dalej)... Wszystkie nasze poprawki w procedurach obróbki danych obserwacyjnych spowodowały, że teraz wysyłamy wysokiej jakości alerty dotychące supernownych do astronomów na całym świecie w ciągu mniej niż 40 minut od uzyskania zdjęcia w Obserwatorium Mt.Palomar. W przypadku SN 2013cu to wszystko zadziałało." Alex Filippenko (U Berkeley): "Gdy zidentyfikowałem pierwszy przykład supernowej IIb w 1987 roku, marzyłem, że pewnego dnia będę miał bezpośrednie dowody jakiego rodzaju gwiazda wybuchła. To jest wspaniałe, że możemy powiedzieć, że gwiazdy typu Wolfa-Rayeta są odpowiedzialne za to - przynajmniej w niektórych przypadkach." I na końcu przykład takiego przepięknego otoczenia gwiazdy Wolfa-Rayeta widać w pełnym rozkwicie na poniższym rysunku (polecam na tapetę monitora!!! Tutaj można pobrać wersję tego rysunku odpowiednią dla danego monitora :) ). Jest to mgławica w kształcie kotła/garnka (po angielsku cauldron bubble) oznaczona S308 wokół różowej gwiazdy HD 50896 w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. WR-ka jest odległa o około 5000 lat świetlnych od nas, a mgławica ma około 60 lat świetlnych rozciągłości. Jest to kolaż zdjęć w zakresie promieniowania X oraz optycznego dostępny na stronie Livescience. Na zdjęciu widać kolor zielony pochodzący od zielonej linii wzbronionego tlenu [O III] 5007A oraz czerwony od H-alfa. Kolor niebieski - promieniowanie X. Linki popularno-naukowe w j. ang. na temat SN 2013cu: http://scitechdaily.com/first-direct-confirmation-of-a-wolf-rayet-star-self-destructing-in-a-type-iib-supernova/ http://www.iflscience.com/space/astronomers-capture-rare-wolf-rayet-star-just-hours-after-it-dramatically-explodes http://www.universetoday.com/112021/new-supernova-likely-arose-from-massive-wolf-rayet-star/ http://www.sci-news.com/astronomy/science-wolf-rayet-star-sn2013cu-supernova-01937.html http://www.dailygalaxy.com/my_weblog/2014/05/wolf-rayet-supernova-observed-its-flash-ionized-its-immediate-surroundings-followed-by-powerful-blas.html Materiał źródłowy o SN 2013cu w Nature: http://www.nature.com/nature/journal/v509/n7501/full/nature13304.html