Wyznaczenie kierunków na tarczy Słońca. metodą projekcji na ekran.

[tafig]

Równik słoneczny i południk centralny wyznaczymy podczas obserwacji metodą projekcji, polegającą na rzutowaniu obrazu tarczy słonecznej na ekran. Ekran ustawiamy w pewnej odległości od okularu. Odległość ta zależy od średnicy lustra i od średnicy tarczy, jaką chcemy otrzymać. Takie ustawienie obrazuje nam poniższe zdjęcie.

W moim przypadku odległość ekranu od okularu wynosi 30 cm, a średnica tarczy Słońca to 150mm. Z przodu tubusu dla uwydatnienia i zwiększenia kontrastu plam zakładam diafragmę, która dla średnicy lustra 200mm wynosi 120mm. Otwór diafragmy jest umiejscowiony powyżej środka wlotu do teleskopu. Poniżej dekielek tubusu z wyciętą diafragmą.

Przejdziemy teraz do wyznaczenia kierunków na naszej tarczy z obrazem Słońca.

Podczas prowadzenia obserwacji zaznaczamy najlepiej widoczną plamę punktem ( A ) i po upływie kilkudziesięciu sekund w wyniku jej pozornego przesunięcia zaznaczamy drugie położenie tej samej plamy punktem ( B ) i prowadzimy linię przechodzącą przez oba zaznaczone punkty A i B.

Tak jak na poniższym rysunku.

Następnie rysujemy drugą linię prostą równoległa do linii AB ale przechodzącą przez środek koła naszego szkicu. Kolejnym krokiem będzie narysowanie linii prostej prostopadłej również przechodzącej przez środek naszego narysowanego na szkicu koła.

Teraz wchodzimy na naszą stronę i korzystając z generatora efemeryd odczytujemy kąt P dla danej daty i czas w UT.

Jeśli kąt jest ze znakiem ( + ) to odchylamy go zgodnie ze wskazówkami zegara a jeśli ( ? ) to w przeciwnym kierunku. Kreślimy linię przechodzącą przez środek.

W ten sposób wyznaczyliśmy kierunki na Słońcu i możemy policzyć grupy północne i południowe, a także pokusić się o wyznaczenie współrzędnych plam. Jak to zrobić pokażę w następnym artykule.

Opracował:

Tadeusz Figiel

[planetka22]

Świetna robota. Bardzo mi się to podoba. Minłęo trochę czasu. Natknąłem się na ten temat gdyż poszukuję dekielku do synty 12" aby tak samo oprawić sobe filtr słoneczny. Pozdrawiam

[tafig]

Właśnie taki dekielek sprawia, że filtr nam nie wypadnie podczas obserwacji.