Obserwujmy zaćmieniowe - U Cep

[astrodamian27]

Zachęcam do obserwacji gwiazdy zmiennej zaćmieniowej jaką jest mowa o U Cephei w gwiazdozbiorze Cefeusz. U Cephei składa się z dwóch gwiazd które okrążają się na wzajem w ciągu 2,5 dnia i jasność wacha się w średnicy w maksimum 6,70 mag i  w minimum 9,20 mag. U Cephei jest gwiazdą zaćmieniową typu (EA) które charakteryzują się krzywą blasku  stałą lub prawie stałą jasnością między zaćmieniami oraz obecnością dwóch wyraźnych minimów jasności o różnej z reguły głębokości. Układy tego typu nazywamy też Algolami od prototypu tej grupy Algola (Beta Persei). U Cep jest bardzo dogodna do obserwacji gdyż jest gwiazdą okołobiegunową i jest cały czas dostatecznie wysoko na niebie. Gwiazdę U Cep znajdziesz ją przemieszczając się od Gwiazdy Polarnej w kierunku gwiazdy gamma Cep,czyli ogólnie U Cep znajduje się między gwiazdą polarną a gamma Cep. W Ostatnich dniach obserwuje U Cep i jest łatwa do zlokalizowania w szukaczu 9x50  :) Czas trwania zaćmienia wynosi 9 godzin a gwiazdę obserwuj w czasie zaćmienia głównego co 10 minut. Najbliższe zaćmienie już dziś od godz. 21.00  8)

Najbliższe zaćmienia główne - czas urzędowy:

        początek                  środek                      koniec

---------------------------------------------------------------------------

24.07.2013 21:00    25.07.2013 01:48    25.07.2013 06:36

29.07.2013 20:40    30.07.2013 01:28    30.07.2013 06:16

03.08.2013 20:20    04.08.2013 01:08    04.08.2013 05:56

08.08.2013 20:00    09.08.2013 00:48    09.08.2013 05:36

13.08.2013 19:41    14.08.2013 00:29    14.08.2013 05:17

Poniższe mapki dojścia do U Cep z Stellarium i mapka do wygerowania z tej stronki do porównania oceny  gwiazdy http://www.aavso.org/vsp

[tranox]

Gdybym tylko umiał oceniać jasność :(  Powodzenia :)

[Alien]

Gdybym tylko umiał oceniać jasność :(  Powodzenia :)

Proszę lektura http://sswdob.republika.pl/glowna.htm

[tranox]

Alien, ja to znam... Po prostu moje oko nie potrafi wybrać minimalnie jaśniejszej gwiazdy :(

[Alien]

Alien, ja to znam... Po prostu moje oko nie potrafi wybrać minimalnie jaśniejszej gwiazdy :(

To trenuje się latami ;)

[Krzysztof_K]

Tranox, wybierz 3 gwiazdy stałe o znanych jasnościach, położone blisko siebie. Najjaśniejszą i najsłabszą potraktuj jako gwiazdy porównania, średnią jako gwiazdę, której jasność chcesz ocenić. Starając się nie myśleć o ich wartościach liczbowych jasności spróbuj wykonać ocenę, a potem wylicz jasność i porównaj ją z jasnością katalogową.

Wykonaj takie ćwiczenie dla kilku innych zestawów gwiazd... reszta sama przyjdzie :)

Powodzenia

KK

[tranox]

No to nie pozostaje mi nic innego jak spróbować tak na serio. Jak tylko będzie pogoda to spróbuje :) Dziękuję za zachętę, zobaczymy co z tego wyjdzie :]

[rybi]

Jeżeli chcesz wyznaczać jasności gwiazd zmiennych z dokładnością 2-3% do polecam fotometrię DSLR lub CCD (przy wizualu ta dokładność jest rzędu 10%) i nie musisz wierzyć własnym oczom :) Poklikasz trochę w komputerze i samo wychodzi ... :) Na forum prawie wyłącznie o tym piszę.

[tranox]

Rybi, pamiętam, jakiś czas temu o tym rozmawialiśmy na PW :) jak dorobie się montażu to kto wie :]

[rybi]

jak dorobie się montażu to kto wie :]

Fotometrię DSLR możesz robić nawet bezz montażu - wystarczy zwykły statyw z głowicą foto do której przykręcasz lustrzankę z obiektywem o ogniskowej najlepiej w zakresie 50-200mm (stałka!, chociaż zumami też da się robić). Wtedy robi serię minimum 10 zdjęć o czasach naświetlania kilku sekund, stackujesz i obraz wynikowy wychodzi prawie jakbyś miał montaż :) ...

[astrodamian27]

rybi, ja tam wole wizuala,to dobra zabawa  ;) Przed chwilką spojrzałem na U Cep i coś mi już gwiazda przygasła bo dwie gwiazdki o tej samej jasności 6,70 mag zauważyłem róznice jasności U Cep czyli przygasza zaćmienie trwa hi hi :D

[kisiel]

Mnie kusi fotometria DSLR czy CCD, ale muszę dorobić się sprzętu, a jeszcze wcześniej posesji na której mógłbym go rozkładać - taki jest plan gry ;)

Wizualna ocena jasności ma właściwości uzależniające i to jest fakt. Nadal nie umiem tego robić, ale idzie mi lepiej niż na początku. Przy pierwszych próbach oceny strasznie łzawiły mi oczy, co chyba miało podłoże psychiczne bo po kilku miesiącach łzawienie zupełnie ustąpiło, jak i frustracja odczuwana po każdej nieudanej sesji. W ogóle psychika i uprzedzenia to największe przekleństwo przy wizualnej ocenie, a z moim charakterem to po prostu masakra :P

[Krzysztof_K]

Kisiel dlaczego Twoje sesje uznałeś za nieudane?  Czy oceny aż tak bardzo odbiegały od uzyskanych przez innych obserwatorów?

Siła wizualnych ocen leży przede wszystkim w ich ?masowości?. Z danego dnia dla jednej gwiazdy oceny poszczególnych obserwatorów mogą się różnic nawet dość znacząco, ale jeśli jest ich więcej, uśrednia się je i wychodzi całkiem przyzwoity wynik :) Tym bardziej, że często chodzi o określenie dokładnego momentu a nie wysokości maksimum czy minimum.

Zwróć uwagę na szerokość przykładowego wykresu poniżej, na którym średnia różnica skrajnych ocen dla różnych obserwatorów wynosi około 0,3 mag, a w okolicy maksimum dochodzi nawet do 0,5 mag.

Poza tym duże znaczenie ma też umiejętność doboru odpowiednich gwiazd porównania, bo oczywistym jest, że dużo mniejszy błąd popełnimy jesli różnica jasności pomiędzy dwiema gwiazdami porównania będzie wynosiła 0,5 mag niż gdyby wynosiła 1,0 mag.

Jest taki fajny artykuł o błędach w obserwacjach gwiazd zmiennych, atorstwa ś.p. Ryszarda Cnoty:

http://www.sswdob.republika.pl/artykuly/rcnotaart1.htm

[kisiel]

Wiesz, raz jest lepiej, raz gorzej. W kwietniu np miałem parszywą sesję, gdzie zdecydowana większość ocen wyszła jakoś dziko, w tym ponad połowa tak na oko 0,4-0,5 w górę w stosunku do "średniej" na dany moment (wg krzywych ze strony aavso). Prawidłowość zastanawiająca. Być może błąd położenia (nie zawsze da się idealnie ustawić głowę przy obserwacji lornetką na żurawiu  ::) ), ale staram się go unikać. Analizowałem to sobie później, gwiazdy porównania właściwie wszędzie miały podobną barwę (poza jednym przypadkiem, ale tam ocena poszła idealnie). Gwiazdy porównania dobierałem najbliższe jasnością jak się dało (przynajmniej tak mi się wydaje).

Może fakt, ze byłem po ciężkim dniu i pomogłem sobie butlą energizera żeby nie paść na twarz? Podobno nawet kawa robi źle, co dopiero taki kret do rur...

Faktycznie kilka z tych gwiazd była wtedy w pobliżu maksimum.

Generalnie prawdą chyba jest co napisał Alien, trening czyni mistrza.

Przy okazji - wyczytałem w jakiejś archiwalnej Uranii, że oceniać należy jednym okiem. Ale ja tak nie robię, dwoma widzę lepiej. Poza przypadkami kiedy konieczność odpowiedniego wykręcenia szyi (dla uniknięcia błedu położenia) wyklucza patrzenie w oba okulary lornetki jednocześnie :P

[Krzysztof_K]

Zmęczenie mogło mieć duży wpływ na dokładność Twoich ocen, wiem to po sobie. Ale w takie dni po prostu lepiej odpuścić.

Kilka lat temu, przy okazji obserwacji nowej V475 SCT przeszkoliłem do takich ocen swoją żonę, choć nie jest miłośniczką astronomii. Technikę załapała szybko, tylko musiałem jej wskazywać z którymi gwiazdami ma porównywać zmienną. Resztę pozostawiałem jej. Różnice między naszymi ocenami o dziwo nie były duże, z tego co pamiętam nawet bardzo zbliżone, a czasem wręcz identyczne. Z tym, że jej bardziej pasuje metoda Pickeringa. Być może wpływ na tę dobrą zbieżność miała możliwość konfrontacji naszych ocen podczas wcześniejszych ćwiczeń. Warto więc moim zdaniem na jakimś zlocie poćwiczyć oceny z kimś kto to potrafi robić i porównać  je ze swoimi, łatwiej wtedy dojść w czym tkwi problem :)

[kisiel]

A no właśnie... z tym, że w nadchodzących latach na zloty się raczej nie wybieram. Zresztą "zmiennicy" ogólnie chyba jakoś mało zlotowi? ;)

Nic to, alleluja i do przodu. "Gołooczne" idą mi lepiej niż lornetkowe, pewnie to też kwestia oswojenia ze sprzętem.

[kisiel]

Wiesz, raz jest lepiej, raz gorzej.

niech to będzie ilustracja ;)

[Krzysztof_K]

Nie jest źle... trend jest dobry, potrzebny trening :)

[astrodamian27]

Wczorajsza udana obserwacja około 23.00  gwiazdę U Cep oceniłem na 6.75 mag z gwiazdami porównania a stałej jasności 6.70 mag  i 6.80 mag.  :)

[Krzysztof_K]

Damianie, wykonałeś tylko 1 ocenę? czy obserwowałeś może całe zaćmienie?

KK

[astrodamian27]

Damianie, wykonałeś tylko 1 ocenę? czy obserwowałeś może całe zaćmienie?

KK

No niestety nie Krzysztofie,musiałbym wyciągać cały teleskop na swoje podwórko,a po drugie to późno słońce zachodzi po  abym mógł ocenić całość zaćmienia  :)

[astrodamian27]

Najbliższe zaćmienia główne - czas urzędowy:

  początek                        środek                        koniec

----------------------------------------------------------------------------

18.08.2013 19:21    19.08.2013 00:09    19.08.2013 04:57

23.08.2013 19:01    23.08.2013 23:49    24.08.2013 04:37

28.08.2013 18:41    28.08.2013 23:29    29.08.2013 04:17

02.09.2013 18:21    02.09.2013 23:09    03.09.2013 03:57

Gwiazdę obserwuj w czasie zaćmienia głównego co 10 minut.

[astrodamian27]

Najbliższe zaćmienia główne - czas urzędowy:

  początek                         środek                     koniec
-----------------------------------------------------------------------------
07.09.2013  18:02      07.09.2013  22:50   08.09.2013 03:38

12.09.2013  17:42     12.09.2013 22:30    13.09.2013 03:18

17.09.2013  17:22     17.09.2013 22:10    18.09.2013 02:58

22.09.2013  17:02     22.09.2013 21:50    23.09.2013 02:38

27.09.2013  16:42     27.09.2013 21:30    28.09.2013 02:18

 

Gwiazdę obserwuj w czasie zaćmienia głównego co 10 minut.  :)

[cxb]

Udało mi się zabserwować fragment wyjścia z miniumum, 28.08. Wczoraj również czaiłem się by poobserwować, niestety cirrostratus skutecznie to uniemożliwił.

Gwiazdę obserwuje się bardzo przyjemnie, łatwa w odnalezieniu.

Niestety nie potrafię wstawić wykresu, forum odrzuca adres url

[Krzysztof_K]

Niestety po zmianie silnika dziwne rzeczy się dzieją z naszymi wykresami, ale z jpg nie powinno być problemów.

Ewentualnie wrzuć jpg-a jako załącznik.

[cxb]

Dzięki. Pokombinuje jak ciutek więcej obserwacji pozbieram, na razie w samo miniumum tylko 7 ocen wykonałem.

A tak swoją drogą to jak załadować ten załącznik?

[Krzysztof_K]

Obok przycisku ?Napisz? jest ?Więcej opcji?, a tam masz funkcję ?Dodaj pliki? :)

[astrodamian27]

Mam teraz dłuższe wieczory,więc obserwujmy tą gwiazdę zaćmieniową   :)

 

Najbliższe zaćmienia główne - czas urzędowy:

 początek                       środek                       koniec
-------------------------------------------------------------------------
07.10.2013 16:03   07.10.2013 20:51     08.10.2013 01:39

12.10.2013 15:43   12.10.2013 20:31     13.10.2013 01:19

17.10.2013 15:23   17.10.2013 20:11     18.10.2013 00:59

22.10.2013 15:03   22.10.2013 19:51     23.10.2013 00:39

27.10.2013 13:44   27.10.2013 18:32     27.10.2013 23:20

 

Gwiazdę obserwuj w czasie zaćmienia głównego co 10 minut.