Krótki wieczór z Syntą 12"

[Damian P.]

Mówi się ostatnio trochę o tym, że opisów obserwacji na forum niewiele i o tym, że wizual zanika, więc pomyślałem, że może wrzucę krótką relacyjkę tak "na szybko", z przed-przedwczoraj, ot kilka obiektów z teleskopu 12".

Bardziej doświadczeni zapewne wyczuliby o wiele wcześniej czającą się w powietrzu wilgoć, ale i ja, czując jakby podświadomie tą zmorę, przezornie nie zdejmowałem jeszcze zaślepki z szukacza, chcąc choć trochę opóźnić parowanie, i po omacku złapałem Saturna. Nacieszyłem chwilę oko, wyobrażając sobie, że widzę go w takiej skali bez teleskopu, będąc w pewnej odległości od planety. Następnie, podjąwszy nieco trudniejsze wyzwanie, machnąłem teleskopem niby to muskając zaślepiony celownik i w okularze zaraz odnalazłem jasne gwiazdy na końcu Strzały, a po Strzale to już jak po ścieżce, minąłem M71 grudkowatą, dotarłem do krańca, skręciłem ostro w prawo i tam zaraz Hantle były; jak zawsze piękne i wdzięczne. Bardzo lubię na nie patrzeć nawet w ponad 300-krotnym powiększeniu.

Po tym wstępie zdjąłem zaślepkę, bo trza było namierzyć NGC 6781, a nie było ani wygodnie, ani ciepło, żeby kontynuować zabawę bez szukacza, mimo że NGC 6781 zdaje się leżeć nie tak daleko od główniejszej trasy, bo jeśli złapie się jasnego Almizana, wystarczy skręcić w zachodnią aleję i zaraz na północ są dwa wąsy podobne do tych, jakie rosną nad Chichotami, a jak się pójdzie drugim orlim wąsem, to na końcu, zaraz po lewej, leży okrągła szara kula. Przyjemnie "miękka" to kula, a im większe powiększenia stosowałem, tym bardziej widać było, że świeci mocniej z jednej strony, upodabniając się tym samym do pędzącej kuli, choć czasem wyglądała po prostu, jakby w środku świetlista mgła przerzedzała się, pozostawiając go ciemniejszym w odróżnieniu od brzegów.

Później, pomiędzy Almizanem a Altairem złapałem jasną Mi Aql i zrobiłem krótki skok na północny zachód do Bety 976 siódmej wielkości, a tam już łatwo znalazłem NGC 6804, bowiem już w 60x obiekt pokazał się jako niegwiazdowy. Załadowałem 107, 214 i 319x, ale najlepiej było widać chyba w 214x, które dał Pentax 7mm. Trudno jednak było stwierdzić, czy to nieregularny kształt jakiś niby lotka, czy okrągły, ale zmylony nieco przez drobne gwiazdki, dość jednak, że był to widok całkiem interesujący.

Gwiazdy w szukaczu były mgliste i z wolna coraz mocniej pęczniały. Muszę zrobić nowy odrośnik. Tymczasem w pobliżu planetarki są cztery jaśniejsze słońca układające się w kształt nieco podobny do kosy, a pomiędzy dwoma ostatnimi znajduje się Parsamian 21. Obiekt nie ośmielił się ujawnić w powiększeniu 60-krotnym, ale być może był już w 107x, jednak dopiero 214x pozwoliło stwierdzić, gdzie dokładnie jest Parsamian. Ów jednak pozostał tyci nawet w 319 razach, choć było widać już, że jest nieco inny i bardziej mglisty niż bliskie słońca (na które swoją drogą trzeba uważać w mniejszych powiększeniach, aby nie wziąć którego z nich za szukany cel).

Przeskoczyłem nad trójkątny zarys Koziorożca (lub jak kto woli gatki bikini) by odszukać NGC 7009, mgławicę Saturn. Całkiem możliwe, że widziałem ją ostatnim razem 9 lat temu. Można więc powiedzieć, że czułem zupełnie nowe wrażenia, a zaskoczenie było niemałe, gdy ujrzałem planetarkę w 60x. Właściwie to nie obserwuje prawie nigdy na wprost, lecz tym razem, spostrzegłszy, że mgławica wcale nie znika, lecz zabarwia się na piękny zielony kolor, gapiłem się ciągle prosto na obiekt, a w głowie pobrzmiewały mi słowa, że dawno nie widziałem czegoś tak pięknego. A wydawałoby się, że to tylko kulista, zielona, nieostra kropa. W 107x też był kolor i trochę w 214x, ale w 319x już nie bardzo. Od czasu do czasu odnosiłem wrażenie, że w większych powiększeniach owal mgławicy wysuwa ze swych boków słabiuteńkie wypustki.

Najlepszą M72 pokazał Pentax 7mm generujący 214x, dając tym samym najlepszy kompromis pomiędzy widokiem ogólnym a rozbiciem gwiazd. W Esie 14mm było widać, że światło kulistej jest mocno nieregularne, ale ostatecznie trudno było mówić o rozbiciu. Zaś w ponad 300 razach gwiazdki w liczbie ubogiej się pojawiały, wyskakując z mglistego dysku gromady, obraz jednak był gorszy niż w 7mm.

Coraz trudniej było mi namierzać obiekty. Do tego niebo nisko na południu nie było dobre, szczególnie od południka na wschód jest mocno splamione sztucznym światłem od pobliskiego miasta, mimo to gromada kulista M30 ulegała rozbiciu w każdym powiększeniu, ponadto ukazała dwie odnogi gwiazd, co dawało jej pewną wyjątkowość.
Planując na szybko cele, byłem trochę podekscytowany tym, że spróbuję wreszcie złowić Palomara 12, który już raz kiedyś mi pokazał, że nie bez powodu zwie się Palomarem, jednakże szare niebo pozbawiło mnie złudzeń i zrozumiałem, że bez wyjazdu na jedną z moich miejscówek się nie obędzie. Wiedziałem także już wtedy, że nie ma co się czaić na galaktykę WLM, którą miałem ochotę poszukać około 23 w nocy (i z którą również mam zaliczoną jedną porażkę pod domem).

Następnie miała być galaktyka Barnarda i pobliska planetarka, ale jeśli idzie o galaktykę, trudno było cokolwiek tam wyzerkać przez kitowca 25mm, więc została jedynie jasna i przyjemna planetarka NGC 6818, nieco podobna do mgławicy Saturn, ale nie tak ładna i chyba okrąglejsza.

Później chciałem odnaleźć NGC 7134, którą roboczo nazwałem Gromadą Asteryzm, ponieważ wikipedia nie odpowiedziała mi jasno, czy jest to gromada czy asteryzm. Szukacz pokazywał gwiazdy przez silną zasłonę, a że nie miałem niczego pod ręką, uciekłem się do przetarcia jego optyki palcem. Jakoś udało mi się namierzyć gwiazdkę, która była przedostatnim przystankiem. Na miejscu okazało się, że jest to poważne wyzwanie obserwacyjne. Tylko na początku zdołałem jeszcze dostrzec w 214x może dwu towarzyszy obok jaśniejszej gwiazdki. Miało być ich jednak czworo, więc spróbowałem z Esem 4,7mm, ale nic a nic nie pomógł, a potem wszystko jakby zaczęło parować, zanikać i nawet nie mogłem rozdzielić tej bardziej oczywistej dwójki. Wracając do określeń i skojarzeń, z pewnością każdy obserwator, który zechce zmierzyć się z NGC 7134, nada mu własną nazwę. Osobiście, widzę tam (na zdjęciach, nie na żywo) nadjeżdżający z naprzeciwka pociąg, czy też nadciągającą z ciemności lokomotywę.

 NGC 7134

Źródło zdjęcia: Sternmuster von M-Z - Freunde der Nacht - visuelle Astronomie - BAfK - Deep Sky - Zeichnungen (freunde-der-nacht.net)

Jeszcze rzuciłem okiem na M57, Saturna, Jowisza i poszedłem do domu, rezygnując z Neptuna. Później co prawda wyszedłem znowu, chcąc między innymi upolować pewną asteroidę, lecz stwierdziłem, że niebo się popsuło, a w powietrzu jest zbyt dużo wilgoci i niewiele myśląc zwinąłem sprzęt.

Edytowane 20 Października 2023 przez Damian P.

[krzych]

Fajna relacja. W okolicy twojej miejscowości masz rewelacyjne niebo. Można pozazdrościć. Fajne tereny także krajobrazowo kusi by tam pojechać na któryś nów na weekend.

[midimariusz]

Dzięki za relację  fajnie się czyta.

Ja galaktyke Bernarda widzialem tylko dwa razy na siedem lat. Warunki i dobre niebo są tu najważniejsze  

[Ciekawska]

Właśnie ja z Galaktyką Barnarda mam niewyrównane rachunki, podchodziłam do niej z lornetą 25x100 po kilka razy w sierpniu 2019 i sierpniu 2020 roku, w obu przypadkach w Chorwacji pod niebem 4 klasy w skali Bortle'a i pięknym widokiem na południową część nieba (na południowym horyzoncie było głównie morze i nieszczególnie oświetlone wyspy), i chyba tylko jeden raz miałam wrażenie, że coś mi mignęło, ale to zdecydowanie za mało żeby obiekt uznać za zaliczony. 

Edytowane 14 Listopada 2023 przez Ciekawska