Pierwsze światło OIII

[Damian P.]

Niebo w sobotę przyszło o godzinie 22, więc było za późno na 12P/Pons-Brooks w 12 calach, a Orion pokazał mi już tylko... plecy. Jednak Hydra dopiero przetaczała się przez południk, co jak wiadomo, zajmuje jej trochę czasu.

Rozstawiłem się za domem i skierowałem Syntę na gromady Woźnicy. Zrazu odkryłem, że z nową redukcją okulary ostrzą dopiero poza wyciągiem i zrezygnowany ruszyłem do domu, kiedy nagle mnie olśniło. Po chwili wracałem już ze starą redukcją, a właściwie przedłużką 2", do której nie wkręcał się filtr. W niedostatecznej ciemności umieściłem w wyciągu najpierw starą, a potem nową, ustawiłem M38 i oto gwiazdy skurczyły się w stado punkcików. Była tam NGC 1907. Szybkie spojrzenie na M36, M37, i ruszyłem po dwie planetarki Bliźniąt.

Eskimos pokazywał tarczę już w 60x. Na wprost właściwie znikała, ale za to bardzo dobrze widać było gwiazdę centralną. Zwiększanie powiększenia przez 107x, następnie 214x, aż do 319x skutkowało tym, że mgławica coraz lepiej widoczna była także na wprost, co brałem za skutek jej rosnącej twarzy; patrząc na gwiazdę centralną, NGC 2392 była już na tyle duża, że tarczę niejako widziałem odrobinę zerkaniem i rzeczywiście bezpośrednio patrząc, najwyraźniej było ją widać w 319x. A już zerkając dalej od mgławicy, widziałem, że Eskimos miał na sobie dwa ubranka; wewnętrzne i zewnętrzne.

Drugą planetarką była NGC 2371, mgławica Cukierek, która w 60-krotnym powiększeniu przedstawiała się trochę jak dwa malutkie, pełne ogniwa łańcuszka. Duże powiększenia pokazały wyraźnie dwa oddzielne fragmenty, z których jeden był zauważalnie jaśniejszy, drugi z kolei chyba bardziej rozległy. Po pewnym czasie zorientowałem się, że pomiędzy nimi świeci coś jeszcze, co było zapewne gwiazdą centralną.

Sięgnąłem do kieszeni i wyjąłem małe pudełko. W środku tkwił krążek, od którego odbijały się gwiazdy, niczym w lustrze jeziora. Astronomik OIII jest w zasadzie moim pierwszym jakimkolwiek filtrem (nie licząc księżycowego). Niestety pierwszy cel, NGC 2371, okazał się chyba nietrafiony, bo sprawdziwszy wszystkie powiększenia, uznałem, że mgławica jest widoczna słabiej niż bez filtra.

Lecz Eskimos nie przygasł, właściwie to szybko odniosłem wrażenie, że jest nawet jaśniejszy. Większe powiększenia potwierdziły tylko, że coś tu zaczęło działać, ponieważ zewnętrzna gruba szczecina wydawała się teraz bardziej kontrastowa i wyraźniejsza, odniosłem ponadto wrażenie, że w środkowej części pojawiały się jakieś nieregularności.

Co pewien czas oglądałem się na południe, jednak nim ruszyłem w stronę Hydry, skorzystałem z wkręconego filtra i namierzyłem mgławicę Sowę (M97), która przechodziła w okolicy zenitu. Jasna była to Sowa, a powiększenie 107x zdradzało już dość pewnie, że w środku czają się jakieś nieregularne kształty, zaś obrzeża mgławicy zachowywały się dziwacznie, jak gdyby rozchodziły się, to znowu nakładały na siebie, niby dwa obrazy, które nie mogą złączyć się w jeden. Samą mgławicę mocno przygasił dopiero okular 7mm. Przy M97 zwróciłem także szczególną uwagę, że gwiazdy z filtrem, gdy patrzeć na wprost, są intensywnie zielonkawe. Wykręciłem filtr i zaraz schodziłem na coraz niższe powiększenia, lecz niemal od razu zauważyłem, że Sowa jest słabsza i ciemniejsza.

Ponownie obejrzałem się na południe i uznałem, że już czas. Chciałem odnaleźć w Hydrze pewną okrągłą bańkę, która miała mi ostatecznie odpowiedzieć na pytanie, co kupiłem? Najpierw zaczaiłem się w miejscu mgławicy Abell 33 bez filtra. Powiększenia 60x i 107x nie ujawniły nic, ale winienem wspomnieć, iż odniosłem wrażenie, że tło w tym miejscu nieznacznie się rozjaśnia, jednak było to tak ulotne, że trudno zaprzeczyć autosugestii. Wkręciłem filtr, wsadziłem okular 25mm i od razu wiedziałem o co chodzi. Wytrzymałem tylko chwilkę, a potem oderwałem oko od okularu i wykrzyknąłem przekleństwo radości w ciemność zachodniego nieba, gdzieś nad małym laskiem. Tuż przy gwieździe pojawiło się szare kółko. Czasem niemal pełne, wypełnione w środku światłem, innym razem bardziej zarys koła. Jednak nie było absolutnie żadnych wątpliwości, że patrzę na okrągłą bańkę Abella 33. Powiększenie 107x okazało się zdecydowanie gorsze. Co prawda mgławica była dostrzegalna, ale gdybym nie wiedział, że tam jest, raczej bym ją przeoczył. Wróciłem do 25mm, w którym była oczywista.
To był pierwszy, naprawdę interesujący mnie test i jestem bardzo pozytywnie zaskoczony, jak łatwe to było zadanie z OIII.  
Dopiero podczas pisania relacji odkryłem, że już kiedyś próbowałem dostrzec Abella 33 (bez filtra), podobno pod lepszym niebem (zakładając zbliżoną przejrzystość), lecz i tak nie byłem pewien obecności mgławicy.

Mając jeszcze filtr w wyciągu, skierowałem się na M101. Dawno tam nie byłem i gdyby nie to, że galaktyka była widoczna dość łatwo w szukaczu, chyba szybko odpuściłbym poszukiwania. W okularze zorientowałem się, gdzie jest centrum, a po chwili dostrzegłem kilka pojaśnień w pobliżu, jednak po wyjęciu filtra różnica była drastyczna, obraz mocno się rozjaśnił, jądro rozrosło, a regiony HII okazały jakby również nieco łatwiej dostrzegalne (musiałbym to jednak porównać dokładniej).

Schowałem filtr i namierzyłem M51, która już w szukaczu zapowiadała dobry widok. I taki był, M51 pięknie pokazała, dlaczego nazywa się Wir. Przyjemnie było ją oglądać tej nocy szczególnie w 214-krotnym powiększeniu.
Triplet Lwa zaś jeszcze bardziej przypomniał mi, że oprócz filtra także i Pentax ciągle ma swoje pierwsze światło, bo widziałem przez niego jeszcze tyle co nic. A słynne lwie galaktyki, za którymi jakoś nieszczególnie przepadałem, wyglądały wspaniale w tym okularze, który dał najlepszy widok i najlepsza jasność tła (czy może kontrast).
NGC 4565 prezentowała się bardzo dobrze, choć z mojego podwórka powinienem ją obserwować nieco później, kiedy jest "dalej od miasta".
Przez chwilę szukałem Herkulesa, w końcu zobaczyłem, że ukrywa się za orzechem, więc namierzyłem M3, która była odsłonięta. Potem wycelowałem w Woźnicę, nisko nad drzewami lasku, bo dobre tam było niebo, i pokręciłem się trochę po gromadzie NGC 1893 oraz przy IC 417.

Chciałem się zwijać, ale mój wzrok padł na Regulusa. Ile to już prób? No dobra, tylko zerknę. Ku zaskoczeniu, tym razem byłem niemal pewien, że odnalazłem okrągławe, sporych rozmiarów pojaśnienie, które nie było duchem Alfy Leo. Zapamiętałem to miejsce i dość dobrze zgadza się ono ze zdjęciami. Tylko jakoś brak jeszcze kropki nad i, ale coś mi się wydaje, że nareszcie ustrzeliłem celnie tę galaktykę i pozostało ją dobić. Tylko następnym razem muszę być ostrożniejszy i zrobić nalot tak, żeby Regulus nie zdążył nadpsuć adaptacji wzroku.

Wracając do testu filtra, obiekt, jaki spontanicznie wybrałem, potwierdził bardzo szybko, że powinienem był już dawno kupić OIII. Obserwując mgławicę Abell 33, przypomniało mi się, że jest to podobno jeden z łatwiejszych celów w tym katalogu. Co prawda była oczywista i łatwa, ale wciąż nie grzeszyła jasnością, w skutek czego niemal przełknąłem ślinę na myśl o innych z listy Abella, ukrytych w kosmosie bańkach.

Edytowane 6 Marca przez Damian P.

[lukost]

Damian, olałbym galaktyki. 😉 Abelle 21 i 31 proszą o pilne spotkanie. 😉

[Damian P.]

O, chętnie je sprawdzę przy najbliższej okazji, a być może uda się już jutro. Numer 21 nawet brałem pod uwagę w sobotę, ale zająłem się chyba zbyt mocno pilnowaniem radarów chmur niż samym planowaniem😄

[Koszy89]

Hej Damian dzieki za raport z pierwszego światła. 

Tez mam nadzieje w najblizszych dniach dokonam jakis testów Svbony O III 7nm i Optolonga L-enhance.

Ciekawa sprawa te Abelle, odrzucalem do tej pory myslenie o takich egzotykach jako zbyt trudnych na 10 cali pod moim niebem ale moze trzeba spróbować. 

 

 

[Erik68]

Na niebie wiosennym polecam jeszcze :Abell35(Hya) i 36(Vir),obserwowałem i szkicowałem 2 lata temu. Power 26x+Lumicon OIII 3.gen.ref. 152/760.W Abell 35 widziałem wyraźnie gwiazdę centralną,i jaśniejszą część,mgławicy,była to połowa pierścienia pod gwiazdą.Niebo Bartuś4.

Edytowane 7 Marca przez Erik68

[Damian P.]

W dniu 6.03.2024 o 19:49, lukost napisał:

Abelle 21 i 31 proszą o pilne spotkanie. 😉

Spotkanie właśnie się odbyło, a właściwie już kilka godzin temu. Wielkie dzięki za przypomnienie szczególnie o Abellu 21 – zrobił na mnie bardzo duże wrażenie, o czym wspomnę w relacji, a jak nie uda się nic skleić, to w wątku obiektu tygodnia. Jeśli chodzi o Abella 31, dostrzeżony z łatwością, ucieszył oko, choć tutaj już było ciężko dopatrzeć się jakichś szczegółów.

W dniu 6.03.2024 o 22:15, Koszy89 napisał:

Hej Damian dzieki za raport z pierwszego światła. 

Ciekawa sprawa te Abelle, odrzucalem do tej pory myslenie o takich egzotykach jako zbyt trudnych na 10 cali pod moim niebem ale moze trzeba spróbować. 

Jak uda mi się za bardzo nie rozpisywać, to wrzucę kolejne wrażenia😉

Co do Abelli, ja z uwagi na brak filtra nie brałem się za bardzo za ten katalog wcześniej, ale niektóre są stosunkowo łatwe i udało mi się kiedyś zobaczyć bez filtra w mojej dwunastce np. Abella 2, 82 i 4. O ile dwójka była chyba w miarę łatwa, to już 82 i 4 nie dały sobie tak od razu pojechać i musiałem podchodzić ze trzy razy do każdego, ale numer 4 za ostatnim podejściem okazał się bardzo łaskawy, choć mam zapisane, że przejrzystość była wtedy bardzo dobra. Z kolei 82 stawiał mocny opór.

13 godzin temu, Erik68 napisał:

Na niebie wiosennym polecam jeszcze :Abell35(Hya) i 36(Vir)

Zapisałem oba na listę, ale zdążyłem zaplanować tylko Abella 35. Mimo że byłem na miejscówce już od 19, udało mi się doczekać do wzejścia mgławicy na dogodną wysokość, niestety nie mogę powiedzieć, że ją zaliczyłem. Coś tam może było, ale obserwacja mocno niepewna. Nie przygotowałem się też dostatecznie i w domu dopiero zobaczyłem, że mgławica przede wszystkim jest większa niż wpisany w nią częściowo trójkąt gwiazd, a ja skupiłem się wyłącznie na tym trójkącie. I jeżeli coś widziałem, to było to dokładnie w nim, czyli tam, gdzie Abell ma na zdjęciach takie jakby dwie smugi.