Pozaosiowa przysłona eliptyczna w Newtonie 12" i jej test na trzech planetach

[Mareg]

Od jakiegoś czasu eksperymentuję sobie z pozaosiową przysłoną o średnicy 110 mm na Newtona 300/1500 z trójramiennym pająkiem.
Z taką przysłoną jak na poniższym zdjęciu Newton f/5 z obstrukcją 24% staje się bezobstrukcyjnym teleskopem f/13.6.
Mniejsze apertura i światłosiła pokazały swoje zalety przy słabszym seeingu, zwłaszcza na jasnych obiektach, gdzie apertura nie jest najważniejsza.
Najfajniej tu wypadały gwiazdy podwójne. Parę razy porównywałem 110 mm f/13.6 do EDka 80 mm f/7.5 i nie pamiętam, żeby EDek kiedykolwiek wygrał.
Zachęcony takimi rezultatami zacząłem kombinować, jakby tu zwiększyć te 110 mm.

 

Pierwszą próbą było zrobienie TRZECH apertur 110 mm "? la maska Hartmanna", co nieco zostało obdyskutowane na sąsiednim Forum [1].
I rzeczywiście, światła było więcej i fajnie się ogniskowało, nakładając trzy obrazy w jeden, ale tu zalety się kończyły.
Niestety, każda z tych apertur żyła sobie swoim własnym życiem seeingowym i nie zauważyłem żadnej poprawy odporności na seeing  w stodunku do pełnej apertury.
A światła było mniej, więc taka przysłona nie ma żadnych "seeingowych" zalet w stosunku do pełnej apertury.
Natomiast na pewno nie żałuję czasu na zrobienie takiej maski, bo widok trzech obrazów dyfrakcyjnych gwiazdy, każdy gotujący się inaczej i drgający względem pozostałych jest doskonałą demonstracją wpływu atmosfery i jej seeingowych komórek turbulencyjnych [2].

No i tak dotarłem do przysłony eliptycznej 110 mm na 185 mm, bo taka mieści się pomiędzy obrysy lustra głównego, wtórnego i dwóch ramion pająka, plus parumilimetrowe marginesy.
Na Taurusie taka przysłona eliptyczna wygląda tak jak na poniższym zdjęciu.

 

Pole takiej elipsy jest równe kołu o średnicy około 143 mm, co daje z ogniskową 1500 mm światosiłę f/10.5.
Oczywiście zanim zrobiłem sobie porządną przysłonę eliptyczną, sprawdziłem internety, czy takie coś już było używane.
I okazuje się, że było, i to nawet w prawdziwych badaniach naukowych [3].

Oczywiście taka przysłona eliptyczna powoduje, że rozdzielczość dyfrakcyjna teleskopu jest inna w obu osiach elipsy.
Fajnie to widać na klasycznym teście gwiazdowym. Przy sporym rozogniskowaniu widzimy elipsę przysłony. Jak dochodzimy do ogniska, to w pewnym momencie w osi gdzie był większy obraz, staje się on mniejszy.
W ognisku prążki dyfrakcyjne są znów eliptyczne, ale krótsza oś odpowiada dłuższej osi przysłony.

O moich zabawach z przysłonami zdecydowałem się napisać dopiero po testach na planetach, które w końcu udało mi się zrobić wczoraj nad ranem na Saturnie, Jowiszu i Marsie.
Przed zabraniem się za planety sprawdziłem seeing na Wedze w zenicie i był taki sobie: prążki bardzo żywe, ale wyraźnie zdefiniowane i bez przerw.
Ale właśnie taki średni seeing był mi potrzebny na zabawę trzema aperturami w tym samym teleskopie i przy tym samym okularze.
Obserwowałem z półtorej godziny, pomiędzy 3-cią a 4:30. Zmieniałem tylko apertury a w wyciągu był cały czas Pentax XW 3.5, co daje powiększenie 430.
Telep stał na platformie, która bardzo dobrze utrzymywała mi obraz w 10-minutowym polu widzenia.
Z kołową przysłoną 110 mm źrenica wyjściowa była tylko 0.25 mm. Pomimo tego właśnie z tą przysłoną widziałem najlepszego Marsa: czapa polarna była bardzo wyraźna i dało się wypatrzeć nieregularne pociemnienie w centrum tarczy Marsa obciętej fazą 87 %.
Szczerze mówiąc taki wyraźny obraz Marsa, który ma teraz tylko niecałe 7 sekund i był nad horyzontem maksymalnie 20 stopni, bardzo pozytywnie mnie zaskoczył.
Z przysłoną eliptyczną obraz był mniej stabilny, bardziej rozmazany przez aberkę atmosferyczną, ale czapa dalej jakoś tam się przebijała.
W pełnej aperturze była tylko kolorowa, trzęsąca się plama.

Najfajniejsze obrazy dawał Saturn, mimo tego, że Jowisz był nawet wyżej. Mieszając przysłonami można było sobie wybrać, czy chcemy bardzo stabilnie i ciemno, jasno i trzęsąco czy coś pośrodku.
W zależności od tego, jak Saturn piął się ponad horyzont i zmieniał się seeing, optymalna konfiguracja się zmieniała, ale pełna apertura nie była chyba nigdy najlepsza.
Były momenty, że Cassioni był pięknie i stabilnie widoczny 100 % czasu. Super też wyglądał na planecie czarny cień pierścieni, który wg mnie jest atrakcją tego sezonu.

Jowisz był jedynym obiektem, który pod koniec obserwacji najlepiej wyglądał w pełnej aperturze.
Przez największą jasność obrazu pokazały się cieniutkie pasy "w strefach umiarkowanych" i pojawiały się jakieś szczegóły na pasach równikowych.
Momentami było widać piękny brunatny kolor tych pasów i ich "postrzępienie".
Z przysłonami obraz był ciemniejszy, niektóre szczegóły ginęły w mrokach malutkiej źrenicy wyjściowej, ale obraz był stabilniejszy a księżyce Jowisza bardziej punktowe.
Do testu przysłon koniecznie chciałem używać tego samego okularu, ale generalnie obraz można było rozjaśnić używając okularów o dłuższej ogniskowej.

Kilka uwag co do samych przysłon:

• Z uwagi na offset, najwięcej miejsca na przysłonę jest na wprost wyciągu, dlatego przysłony umieszczam właśnie tam.
• Aby zachować precyzję mocowania, kartonowe przysłony są osadzone na wydrukowanych obręczach, a obręcze są "spasowane" do górnej klatki na kawałkach weluru.
  Takie mocowanie jest też bardzo praktyczne przy wielokrotnych zakładaniach i ściąganiach przysłon podczas obserwacji.
• Otwory przysłon są wycięte w kartonach z 5-milimetrowym zapasem.
  Dokładne wymiary przysłon są zrobione w czarnym brystolu.
• "Od środka" przysłony są wyczernione.

Piszę o tych przysłonach tutaj po pierwsze dlatego, że nieładnie jest mieć samemu dobrą zabawę i nie podzielić się tym z innymi, którzy może też chcieliby się pobawić.
Po drugie, chciałbym poczytać, jak takie przysłony eliptyczne działają w innych aperturach.
I nie chodzi mi tylko o 16", ale chętnie poczytałbym co wnoszą przysłony eliptyczna i kołowa do obserwacji klasyczną Syntą 8".

 

[1]   Dlaczego potrójna pozaosiowa przysłona na Newtona nie poprawia kontrastu ?
[2]   Astronomical seeing
[3]   Optical vortex coronagraphy with an elliptical aperture
 

Edytowane 13 Czerwca 2022 przez Mareg

[midimariusz]

Kiedyś chciałem, aby ktoś wykonal dla mnie taki testowy zestaw do Synty 12" z różnymi średnicami otworu na wejściu, tak abym mógł sobie dostosować światlosiłę w  w zależności od warunków. 

Ale nie znalazłem chętnego.

 

Dość ciekawy pomysł w tym owalem. Myślałem, że tylko koła się robi na wlocie. 

[Piotrek K.]

Sam z powodzeniem od kilku lat na planety i Łysego stosuję tego typu przyslonę w swoim 300/1500, jednak mam otwór centralnie, o srednicy 230 mm. Nie zmniejsza tak drastycznie swiatłosiły, ale najwazniejsze jest to, ze już tak "niewielkie" przycięcie apertury daje dobre rezultaty i wyraźnie poprawia widoki planetek. Dzięki @Mareg za ten post, zmobilizowaleś mnie do zrobienia w najblizszym czasie takich przyslon z mniejszymi otworami pomiędzy ramionami pająka do 12" i 16" ? 

 

Edytowane 13 Czerwca 2022 przez Piotrek K.

[Mareg]

16 minut temu, Piotrek K. napisał:

Sam z powodzeniem od kilku lat na planety i Łysego stosuję tego typu przyslonę w swoim 300/1500, jednak mam otwór centralnie, o srednicy 230 mm. Nie zmniejsza tak drastycznie swiatłosiły, ale najwazniejsze jest to, ze już tak "niewielkie" przycięcie apertury daje dobre rezultaty i wyraźnie poprawia widoki planetek.
(...)

Zaletą przysłony pozaosiowej jest to, że pozbywamy się obstrukcji centralnej i obraz robi się "refraktorowy", z większym kontrastem.
Wadą takich przysłon jest konieczność drastycznego obcięcia apertury, żeby się zmieściła pomiędzy obrysy luster i ramiona pająka.
Jednak jak pokazuje praktyka, często nawet takie zupełnie mniejsze apertury są już i tak ograniczone warunkami seeingowymi, więc warto walczyć o kontrast zamiast ilość światła.

Będę czekał na wieści jak działają przysłony pozaosiowe w 16".
 

[SZKLARZ]

2 godziny temu, Mareg napisał:

Zaletą przysłony pozaosiowej jest to, że pozbywamy się obstrukcji centralnej i obraz robi się "refraktorowy", z większym kontrastem.
Wadą takich przysłon jest konieczność drastycznego obcięcia apertury, żeby się zmieściła pomiędzy obrysy luster i ramiona pająka.
Jednak jak pokazuje praktyka, często nawet takie zupełnie mniejsze apertury są już i tak ograniczone warunkami seeingowymi, więc warto walczyć o kontrast zamiast ilość światła.

Będę czekał na wieści jak działają przysłony pozaosiowe w 16".
 

Swego czasu też kombinowałem z przysłonami,można zrobić jedną z kilkoma otworami.zobacz temat obrotowa przysłona,ATM str.8.

[Mareg]

Dziś obserwowałem pozaosiowym Newtonem 110 mm f/13.2 i EDkiem 80 mm f/7.5 ustawionymi obok siebie:

 

Na elipsę dziś był za słaby seeing i także chciałem się skupić najpierw na prostszym przypadku.
Z posiadanego szkła udało mi się zrobić dwie podobne konfiguracje, gdzie oba teleskopy miały zbliżone źrenice wyjściowe i powiększenia:

1. EDek: XW 5 + Barlow TV 2x -> x240, źr. 0.33
   PONK (PozaOsiowy Newton z przysłoną Kołową): BCO 6 -> x250, źr. 0.44
2. EDek: BCO + Barlow TV 2x -> x200, źr. 0.4
   PONK: XW 5 -> x300, źr. 0.36

Bardzo chciałem uniknąć sytuacji, gdzie z jednym okularem biegam od jednego teleskopu do drugiego.
Tak mogłem patrzeć przez oba jeden po drugim i raz na czas zamieniałem okulary.
Niestety moje okulary nie są optymalizowane na f/13.2 i stąd skończyło się na malutkich źrenicach nie dlatego że tak chciałem, ale dlatego że tak wyszło.
Z drugiej strony może takie skrajne parametry obserwacji są dobre do porównań.

Najpierw zająłem się tematem kolorów, podniesionym na sąsiednim Forum.
Tę fundamentalną sprawę badałem najpierw na Izarze i Albireo, a jak wylazły planety, to na Saturnie, Jowiszu i Marsie.
Moje wnioski są takie, że to raczej EDek zażółca a obrazy z PONKa są bliższe klasycznym kolorom widywanym na zdjęciach.
I szczerze to bardziej podobają mi się kolory z PONKa, nawet niezależnie które są bardziej prawdziwe, i dotyczy to nawet Księżyca.
Także EDek o wiele bardziej cierpiał na aberację atmosferyczną, w PONKu była dostrzegalna tylko jak planety były nisko nad horyzontem.
Zgaduję, że tu przewagę daje mniejsza światłosiła.

Co ciekawe, w PONKu zawsze tło wydawało mi się sporo jaśniejsze pomimo dość zbliżonych źrenic wyjściowych.

Także detal i odporność na seeing były po stronie PONKa na wszystkich celach.
Najfajniejszy test był na Jowiszu, bo trafił mi się tranzyt Ganimedesa.
Czarna kropeczka była widoczna w obu teleskopach, ale w PONKu była wyraźniejsza i stabilniejsza.
Pod koniec obserwacji, gdzieś już koło 4:30, jak Jowisz był już wysoko na niebie, to pokazało się wiele pasów, a te brunatne przybiegunowe były już fajnie postrzępione i ładnie kontrastowały z najszerszym białym.
W porywach lepszego seeingu były przebłyski jakichś większych owali.

Jakby ktoś znalazł EDKa 80 na śmietniku, to może to być ten mój.

Także zająłem się sprawą astygmatyzmu od pochylonej płaszczyzny ostrości.
Ten astygmatyzm było widać na obrazie interferencyjnym Wegi jako wydłużenie krążka Airy'ego przed i za ogniskiem, przy czym wydłużenia były do siebie prostopadłe.
Dokładnie tak opisał to Sacek.
Wydłużenie było widoczne tylko w bliskim sąsiedztwie ogniska, bo dalszym odjechaniu prążki były okrągłe.
Przy bardzo dobrym seeingu astygmatyzm będzie powiększał krążek Airy'ego, więc spróbuję się tego astygmatyzmu pozbyć.

Rozrysowując sobie PONKa wyznaczyłem to pochylenie płaszczyzny ostrości a 3.3 stopnia i tak będę próbował przerobić adapter 2/1.25".
Pomysł jest taki, że zewnętrzną średnicę adaptera przetoczy się na 38 mm i do tego wydrukuję cylinder 2" z pochylonym otworem środkowym, bo wytoczenie czegoś takiego byłoby chyba bardzo karkołomne.
Jak plastikowy prototyp znacząco poprawi jakość obrazu to będę się wtedy zastanawiał nad wersją metalową.

Pochylenie płaszczyzny ostrości widziałem też obserwacyjnie jako przesuwanie się obrazu w polu widzenia przy kręceniu wyciągiem.
Wykorzystując to, zrobiłem zdjęcia i zmierzyłem ile przesuwa mi się obraz Księżyca rzucony na półprzezroczystą zatyczkę 1.25" przejeżdżając cały zakres wyciągu:

 

Używając suwmiarki i licząc piksele na zdjęciach wyszedł mi kąt 2.6 stopnia, co na taką prymitywną technikę dla mnie bardzo dobrze zgadza się z rysunkami.
Przy okazji rzutowania obrazu Księżyca dowiedziałem się, że płaszczyzna ogniska jest odsunięta od czoła całkowicie wsuniętego wyciągu o 20 mm, co pozwoliło mi dokładniej określić ogniskową lustra na 1455 mm, czyli jest ono f/4.85 a nie f/5.0.
Dzięki temu uściśliłem rysunki całego teleskopu.
 

Edytowane 20 Czerwca 2022 przez Mareg

[Erik68]

Wszytko ładnie i może się czepiam ale 80mm apertury ,to nie 110mm. To jak porównywać okulary 8mm z 11mm.....

Sorry .ale dla mnie , nie jest to miarodajne

Edytowane 20 Czerwca 2022 przez Erik68

[megrez23]

Jak widać Newton to teleskop w pełni uniwersalny, który możemy konfigurować w zależności od potrzeb. Jedyną jego wadą jest to, że nie mieści się na każdym balkonie. Wyposażony w platformę paralaktyczną to już full - wypas. Jak już kiedyś wspominałam to przejaw prawdziwego geniuszu genialnego naukowca.

Pozdrawiam Jarek

PS. Jeśli to ma być w miarę uniwersalne to minimum 12 cali plus dodatki.

[Mareg]

18 minut temu, Erik68 napisał:

Wszytko ładnie i może się czepiam ale 80mm apertury ,to nie 110mm. To jak porównywać okulary 8mm z 11mm.....

Sorry .ale dla mnie .to nie jest to miarodajne

 

Zupełnie się z Tobą zgadzam !
Ale jak dla mnie nawet przybliżone porównanie czy pomiar jest lepsze niż nic albo i super dokładne teoretyzowanie.
To że 110 mm pokaże więcej niż 80 mm raczej nie dziwi, ale to że jest przy tym bardziej odporne na seeing to już jest dość ciekawe.
I to jest chyba najważniejszy wniosek z tego porównania.
 

[Erik68]

5 minut temu, Mareg napisał:

Ale jak dla mnie nawet przybliżone porównanie czy pomiar jest lepsze niż nic albo i super dokładne teoretyzowanie.

Uważam zupełnie tak samo....

Odporność na seeing może wynikać z bardzo małej światłosiły f/13.2,oczywiście zupełnie teoretycznie..być może się mylę.....

[Piotrek K.]

U mnie przysłony do 16"  już wycięte, teraz są malowane i lakierowane. Z większym otworem centralnym da ok f/7,2 (otwór 250 mm, ale spora OC), natomiast pozaosiowa da f/12, otwór 150 mm ?

[Mareg]

Uaktualniam temat, a nuż ktoś zechce dołączyć się do zabawy z przysłonami pozaosiowymi.

1.
Dodrukowałem przysłonę eliptyczną 110 x 185 mm i kołową 110 mm w wersji wchodzącej do odrośnika, z którym praktycznie zawsze obserwuję.
Wcześniej przed założeniem przysłon musiałem odrośnik ściągać i wpuszczać do teleskopu dodatkowe światlo, którego niestety pod domem trochę mam.
Tu zdjęcie Taurusa 300/1500 z odrośnikiem:

a tu przysłona 110 mm w odrośniku:

Dolny "bafel" odrośnika ma wycięcie, w które wchodzi wypustka przysłony, tak, że przysłona zawsze ma taką samą pozycję względem pająka.

2.
Aby zmniejszyć rozpraszanie światła wewnątrz teleskopu, zrobiłem dodatkową eliptyczną przysłonę zaraz nad lustrem głównym:

Otwór jest trochę większy niż "górna" przysłona eliptyczna.
Tej "dolnej" przysłony używam także z "górną" przysłoną kołową.
Niestety jeszcze nie wiem jak bardzo ta dolna przysłona zmniejsza rozpraszanie światła i poprawia kontrast.
Testy w toku.

3.
Przy obserwacjach pozaosiowych światło wpada do okularu zawsze pod pewnym kątem, co powoduje astygmatyzm, którego obserwacje opisałem wcześniej w tym wątku.
Można temu częściowo zaradzić pochylając okular, co opisuje Sacek.
Dlatego zrobiłem sobie taki specjalny adapter 2"/1.25" aby pochylać okulary 1.25" o 3.3 stopnia:

Adapter zrobiony jest przez sklejenie wydruku 3D i przetoczonego adaptera GSO:

Szczegółowe test adaptera dopiero będą.

Tak więc temat przysłon pozaosiowych nadal ciągnę na ile pogoda i czas pozwala.
Ostatnio więcej czasu w temacie spędziłem na dłubaniu niż na obserwacjach, pewnie trochę też dlatego, że jak warunki są dobre, to szkoda mi czasu na zabawę z przysłonami, którą mogę robić przy gorszym seeingu.
W ubiegłym tygodniu miałem taki kiepski seeing, że nawet 110 mm było za dużo, więc zamierzam jeszcze wydrukować przysłonę 80 mm, która da światłosiłę f/18.7 na testy przy szczególnie słabych warunkach.
Taka przysłona pozwoli też na ciekawe porównania do EDka 80 f/7.5.
 

Edytowane 18 Października 2023 przez Mareg

[Mareg]

Z soboty na niedzielę udała się pogoda całą noc, z dobrą widocznością, ale słabym seeigiem.
Po przeglądnięciu paru galaktycznych klasyków w małym powiększeniu postanowiłem wykorzystać ten słabszy seeing do powrotu do zabawy z obserwacjami pozaosiowymi.
Seeing był tak słaby, że Izar w pełnej aperturze 300 mm nie był nawet bałwankiem. Po przysłonięciu do kołowej apertury 110 mm oba składniki były rozdzielone, było widać bladoniebieski kolor składnika B, ale obraz dyfrakcyjny był nadal niestabilny.
Dlatego postanowiłem resztę nocy poświęcić na porównania w takich warunkach Taurusa z ogniskową 1500 mm z pozaosiową przysłoną 80 mm, czyli ~ f/19 i EDka 80 mm f/7.5, co było planowane od miesięcy.

 

Porównania zacząłem od gwiazd podwójnych, więc aby dobrze było widać obrazy dyfrakcyjne, w wyciągu EDka siedział Tak TOE 2.5 mm, co dawało powiększenie 240 razy (czyli 3xD) i źrenicę wyjściową 1/3 mm.
W Taurusie był Tak Abbe 6 mm, dający powiększenie 250 (~3.1xD) razy i źrenicę 0.32 mm.
Żadne inne moje okulary nie pozwalały na tak podobne parametry, dlatego te okulary używałem do wszystkich porównań, dobierając cele, które dało się tak obserwować.
Wielokrotne porównania na gwiazdach robiłem najpierw na Arkturze i Izarze, a w drugiej części nocy na Wedze i Epsylonach Lutni.
Resztę obiektów stanowiły sprawdzone cele, których byłem pewien, że dobrze będą widoczne w źrenicy ~ 1/3 mm:

• Księżyc (tylko ~10° nad horyzontem)
• M13 (prawie w zenicie)
• planetarki o bardzo dużej jasności powierzchniowej Kocie Oko (NGC 6543), Mrugająca (NGC 6826), NGC 7027.

 

Najważniejsze różnice w obrazach:

1. Na Księżycu było najlepiej widać, jaką przewagę ma f/19 nad f/7.5 w odporności dawanych obrazów na seeing. Oba obrazy bardzo falowały, ale Mój Mały Kraterek Referencyjny w mniejszej światłosile nie tracił całkowicie ostrości, podczas gdy w f/7.5 był już nierozpoznawalny. Czym większy detal, tym różnica w obrazach była mniejsza, aby dla dużych struktur całkowicie zniknąć. Natomiast mniejsze detale niż ten analizowany kraterek w obu teleskopach przy tym seeingu były już nierozpoznawalne. Kolorystyka i kontrast obrazów były bardzo podobne.
2. Na innych obiektach większa odporność f/19 na seeing nie była już tak spektakularna:
   - obrazy dyfrakcyjne gwiazd były trochę bardziej stabilne
   - "kanciasty" kształt NGC 7027 i różnica jasności obu połówek były łatwiejsze do uchwycenia
   - rozbicie na mnóstwo malusieńkich gwiazdeczek w M13 było pełniejsze
3. Obrazy dyfrakcyjne w reflektorze były całkowicie wolne od jakichkolwiek kolorowej skazy, wszystko jedno czy w ognisku czy poza nim. W refraktorze w ognisku pierwszy pierścień dyfrakcyjny był najczęściej czerwony, natomiast poza ogniskiem pierścienie miały (piękne!) różowe i fioletowe obwódki.
4. W ognisku pierwszy pierścień dyfrakcyjny w reflektorze był tak z 3 - 4 razy cieńszy, co jest chyba dla mnie najważniejszą obserwacją.
5. Pojaśnienia - chmurki wokół jasnych obiektów w reflektorze były sporo mniejsze i bledsze. Było to widoczne tylko z przysłoną na wejściu teleskopu.
   Do tych testów niestety zapomniałem o drugiej przysłonie nad samo lustro główne, o której już tu pisałem. Nie wystawiłem jej do wychłodzenia i potem już nie mogłem jej użyć, aby nie zaburzyć adaptacji termicznej teleskopu. Z tą drugą przysłoną rozpraszanie światła i czerń tła wokół jasnych obiektów może byłyby jeszcze lepsze. Koniecznie to muszę kiedyś przetestować. Natomiast tło z dala od jasnych obiektów w obu teleskopach było pięknie czarne, na bardzo podobnym poziome, tak że na pokazanie się diafragmy musiałem chwilę czekać na adaptację oka po przyłożeniu go do okularu (głowa i okular przykryte ręcznikiem).
   W tej sprawie ważne jest też to, że EDek miał kątówkę pryzmatyczną BBHS, dodatkowy flokowany odrośnik i porządnie wyczerniony wyciąg.
6. Kolory Izara A i B w obu teleskopach były podobne.

 

Dwie nowe dla mnie „ciekawostki fizjologiczne”:

• Obrazom dyfrakcyjnym z Newtona musiałem się dobrze przyglądać aby się upewnić, że nie ma tam kolorowych zafarbów, bo po pierwszym spojrzeniu w okular wydawało mi się, że coś tam kolorowego majaczy. To wyglądało tak jakby mój mózg niejako takiego zafarbu się tam spodziewał.
• M13 w źrenicy ~1/3 mm jest naprawdę ciemne i na drobniuteńkie punkciki gwiazdek trzeba było chwilę poczekać, pewnie też na lepsze chwile seeingu. Tę drobnicę łatwiej widziałem prawym okiem, które w życiu codziennym mam sporo gorsze i którym normalnie nie obserwuję, bo lewym widzę o wiele ostrzej. Piszę „łatwiej widziałem”, bo przy odpowiednio długim patrzeniu szczegóły obrazów z obu oczu były podobne.

 

Podczas testów sprawdzałem też korekcję kąta stożka światła od przysłony pozaosiowej, adapterem opisanym wyżej:

 

W światłosile f/19 i warunkach które miałem adapter nie zmieniał zauważalnie obrazów gdy go obracałem w wyciągu, a to powodowało, że kąt był w najlepszym razie korygowany, a w najgorszym pogarszany dwa razy.
Koniecznie muszę powtórzyć test z największą przysłoną i bardzo dobrych warunkach.

 

Planuję zrobić podobne testy na planetach. Wtedy Newton będzie już na pewno miał drugą przysłonę nad lustrem głównym a Edkiem będę obserwował „na wprost”, bez kątówki, żeby wyeliminować uzasadnione pytania o aberkę od pryzmatu.
Planety pomogą zająć się też tematem kolorów z lustra i soczewek.

Na koniec chciałbym prosić, żeby ewentualna dyskusja nie zaczęła się od tego, że przecież okulary w obu teleskopach były różne, więc te porównania są w ogóle bez sensu.
Prawda jest taka, że niestety nie da się mieć takich samych okularów w teleskopach których światłosiły różnią się o dwa i pół raza.
Jeśli ktoś już koniecznie chce zająć się tą kwestią, bardzo proszę o konstruktywną krytykę, to znaczy proszę zaproponować, jak to można zrobić lepiej niż zrobiłem.

Nadal nie ukrywam, że głównym powodem tej pisaniny jest próba zachęty, aby może ktoś dołączył się do zabawy i niezależnie sprawdził to co tu opisuję na innym sprzęcie, w innych warunkach i na innych obiektach.
Optyka użytego Newtona jest bardzo dobra (lustro główne Strehl 0.991), natomiast na pewno są dużo lepsze refraktory i bardzo ciekawiłoby mnie, jaką grubość pierwszych prążków dyfrakcyjnych i pojaśnień wokół jasnych obiektów one dają, oczywiście najlepiej w porównaniu do pozaosiowego Newtona o takiej samej aperturze, stojącego obok.

 

Edytowane 29 Kwietnia przez Mareg