Wilk i "Ciołek" ;)

[lukost]

Wszystkie prognozy zgodnie twierdziły, że noc z 22 z 23 kwietnia będzie jedną z TYCH wiosennych nocy ? ciepłą, przejrzystą i co najważniejsze ? bezchmurną. W planach miałem wiosenne galaktyczki (na pęczki) i kilka nisko położonych gromad kulistych. Zarezerwowałem zatem urkop na czwartek (chciałem odespać sesję obserwacyjną, ale zamiast tego piszę relację ? to już chyba jakaś jednostka chorobowa jest?), spakowałem graty do auta i pojechałem na Przełęcz Trybską. Miejscówka ta ma jedną niezaprzeczalną zaletę ? odsłonięty i w miarę ciemny południowy horyzont, obcięty jedynie zaśnieżonymi (jeszcze) szczytami Tatr. Owe szczyty muskane były przez gwiazdy przynależne konstelacjom Centaura i Wilka, ale o tym za moment.
Obserwowałem z użyciem nowego nabytku ? dwunastocalowego Taurusa, nazwanego (nieco kontrowersyjnie i z wrodzonej przekory)
"Ciołkiem" oraz dwóch lornet ? Delty 15x70 i TS-a 10.5x70.
Sierp młodego Księżyca, z pięknie widocznym światłem popielatym nie przeszkadzał jeszcze w galaktycznych łowach. "Kłaczków" i klasyków (jak "Antenki" ? NGC 4038/4039 czy "Bliźnięta Syjamskie" ? NGC 4567/4568) padło całkiem sporo i nie ma sensu wszystkich wymieniać - tym bardziej, że część celów pokrywała się z opisanymi niedawno przez P. Guzika w TEJ relacji, niemniej kilka zasługuje na wzmiankę:

• NGC 5263 (13.4mag, rozmiar 1.6'x0.4') ? galaktyka spiralna widziana "z boku" (taka igiełka) w Psach Gończych; bardzo łatwo ją namierzyć, bo przyczaiła się tuż obok M 3; wymaga sporego lustra i dużych powiększeń,
• NGC 3991/3994/3995 ? bardzo ładna, zwarta grupka, złożona z dwóch galaktyk spiralnych i jednej nieregularnej, układajaca się w kształt trójkąta, zlokalizowana w Wielkim Misiu (obok gwiazdki HD 103928 o jasności 6.42mag); jasności galaktyk mieszczą się w przedziale od 12.1 do 13mag,
• NGC 5363 (10.5mag, mniejsza) i NGC 5364 (11.2mag, większa, rozmyta) ? dwie galaktyki spiralne w Pannie, wraz z położonymi nieco na zachód galaktycznymi "igłami" ? NGC 5348 i NGC 5356; świetna sprawa - cały patent polega na zróżnicowaniu ich kształtów.

W jaki sposób zabawiałem się z lornetkami ? na razie nie powiem (rąbka tajemnicy uchylę w jednym z najbliższych odcinków "Obiektu tygodnia"), natomiast chcę, a w zasadzie muszę ;)  pochwalić się trzema kulkami: dwie zostały wydarte z gardeł Hydry i Wilka, a jedna czekała złożona na szalkach Wagi.
Zacznijmy od najniżej położonej NGC 5824 (deklinacja -33°). Poszukiwania zacząłem z najwyższą powagą ? uważnie przeskanowałem obszar nieba, w którym powinna się znajdować Taurusem, z Delosem 10 mm na pokładzie. Nagle - jest: wyraźna, zwarta (I klasa), jasna, choć niezbyt duża (według NSOG-a ok. 6'). Pomyślałem sobie, że powinna wyskoczyć też w lornecie 15x70 ? i nie myliłem się. Była obiektem dość oczywistym, a uroku dodawał jej fakt "zawieszenia" kilka stopni nad odcinającymi się delikatnie od tła nieba, białymi szczytami słowackich Tatr. Coś pięknego!
Druga z wyłapanych kulek czaiła się nieco wyżej, w konstelacji, którą Angole określają jako "żeńskiego węża wodnego" (Female Water Snake). :D  Mowa oczywiście o Hydrze i gromadzie NGC 5694 ? mniejszej (3,6') i nieco słabszej od "engieca" numer 5824. O dziwo, ona również dość ochoczo wyskoczyła w lornecie 15x70. Jako ciekawostkę dodam, że ukradliśmy ją którejś z karłowatych galaktyk satelickich.
Ostatnia z wyłapanych tej nocy gromad kulistych (NGC 5897) była zupełnie odmienna ? duża (ponad 12'), luźna (XI klasa koncentracji) i blada, choć oczywista. Dostrzegłem ją w obu lornetach, zaś użycie teleskopu skutkowało możliwością jej rozbicia i wyzerkania pojedyńczych gwiazd (Delos 10 mm, pow. 150x).
Na koniec wpadło kilka gromad w Skorpionie, wciąż całkiem jasny Lovejoy, no i zrobiłem szybki skan wznoszącej się, letniej Drogi Mlecznej. 

Fajnie było...

[lukost]

Ależ było wczoraj niesamowite niebo (i w zasadzie nadal jest). Gdyby nie Łysy tuż po pełni, pewnie zrealizowałbym wszystkie moje plany obserwacyjne, obejmujące nisko położone skarby Skorpiona. Szczególnie zależało mi na złapaniu planetarnego "Robala", skatalogowanego jako NGC 6302.
Ale do rzeczy; to była sesja tarasowa, jako że Ksieżyc wschodził wcześnie i nie opłacało się jechać w teren. Wieczorny landszaft wyglądał tak:

Przed zapadnięciem zmroku zerknąłem na Jowisza (widok taki sobie, bo seeing marny) oraz Wenus (ładnie widoczna faza). Ciemno zrobiło się dopiero ok. 22.30. Pół godziny pozostałe do wschodu Muńka postanowiłem wykorzystać na namierzenie dwóch mgławic planetarnych: NGC 6026 w Wilku (deklinacja ?34° 32') i pobliskiej NGC 6072 w Skorpionie (dekl. ?36° 13'). Niestety, choć bezproblemowo wstrzeliłem się w miejsca, w których powinny się znajdować, to w obu przypadkch poniosłem porażkę. Mimo dwunastu cali lustra i użycia filtra OIII w okularze nic nie zobaczyłem. Mówi się trudno - i tak najlepsze miało dopiero nadejść.
Czekając na górowanie engieca numer 6302 zabijałem czas, tłukąc jasne, kuliste emki (padły numery 3, 4, 5, 10, 12, 19, 62, 80 i 92) i podziwiając Saturna. Wreszcie, około godziny pierwszej, zobaczyłem blisko położone gwiazdy: Shaulę (? Sco) i Lesath (? Sco), tworzące żądło Skorpiona. Widok niesamowity - obie "szorowały" po szczytach Tatr, oświetlonych blaskiem Księżyca. Coś pięknego.
A co z "Robalem"? Z dużym trudem, ale go wyzerkałem. Gdyby nie rozjaśnione niebo, byłby zapewne całkiem łatwym obiektem. Oczywiście nie dostrzegłem charakterystycznego, tak dobrze znanego ze zdjęć kształtu mgławicy, a jedynie jej najjaśniejszą, centralną cześć. Z użyciem Delosa 10 mm (pow. 150x) obiekt jawił się jako bladziutki placek, o z grubsza prostokątnym kształcie.


żródło: Wikipedia, HST
Pod ciemnym, południowym niebem musi prezentować się niesamowicie - ja miałem do czynienia tylko z namiastką tego, co może zaoferować obserwatorowi. Mimo to satysfakcja z dostrzeżenia tak egzotycznej mgławiczki z terenu Polski jest ogromna. Swoją drogą ciekawe, ile osób widziało ją z naszych szerokości geograficznych.
Na deser zostawiłem sobie M 6 i M 7, no i popełniłem fotę największej przeszkadzajki. Jak na zdjęcie cyknięte komórką w projekcji okularowej wyszło nawet nieźle.  :P

Ech, trzeba zacząć odkładać kasę na wyjazd do Namibii...

[Alice]

Coraz bardziej rozumiem tych wszystkich ludzi, którzy chcą Cię zabić ;)

[lukost]

E, nie przesadzaj. Na razie wiem tylko o jednym osobniku, który mnie nienawidzi - zresztą z wzajemnością ;)

[polaris]

Przyjdzie czas. W połowie miesiąca mam zamiar zapolować na Skorpiona. Oczywiście 6302 będzie za nisko, ale M6 i M7 mi nie uciekną.

[Panasmaras]

Kurczę, jasność Robala to 9,6^mag. Ciekawe, czy z Polski jest do wyłapania przez średnie lornety dozbrojone w O-III.

Będziesz próbował w lepszych warunkach?

 

PS

no i popełniłem fotę największej przeszkadzajki. Jak na zdjęcie cyknięte komórką w projekcji okularowej wyszło nawet nieźle.   :P

Da się? Da się! :D :P

 

PPS

 

E, nie przesadzaj. Na razie wiem tylko o jednym osobniku, który mnie nienawidzi - zresztą z wzajemnością  ;)

Tiaaa... całe otoczenie Gąsienocowej widoczne z tarasu... a potem się dziwi, że go nienawidzą :P

 

[Janko]

...

 

Tiaaa... całe otoczenie Gąsienocowej widoczne z tarasu... a potem się dziwi, że go nienawidzą :P

 

 

Najgorsi są tacy, co to nic nie mówią, tylko czekają na okazję. Zaczają się gdzieś na Przełęczy Knurowskiej z Prętem Zbrojeniowym, wyskoczą z krzaków i bęc, bęc, po tubusach, po lustrach, po lornetach! Jeszcze  gwoździem po karoserii przejadą i tyleś ich widział!

O:-) >:D O0

[Janko]

Wyżej napisane nie odnosi się, oczywiście, do niżej podpisanego ani też do tych życzliwych kolegów, którzy tak skwapliwie postawili plusy ;)

Niżej podpisany też obserwował w długi weekend.  Najpierw w piątek udał się na śródleśne pólko a właściwie łąkę. Resztką sił woli opanował chęć niesienia statywu, nomen omen Goliat oraz największej lornety. Zabrał jedynie leżak i torbę pomniejszych lornetek, co okazało się decyzją ze wszech miar słuszną wobec sporej odległości i umiarkowanej widoczności. Było po prostu zbyt widno. Przy słońcu zachodzącym po 21.00 i Księżycu wschodzącym przed. 24.00 nocy nie było, bo być nie mogło.

Pomimo tego, gdy tylko rozłożyłem leżak na świeżo skoszonej trawie (wszystkie wonie Arabii nie odejmą tego zapachu), pomacałem lwiej słabizny. Galaktyczny tryplet nie był jednak uchwytny w tych warunkach, tym bardziej, że Lew nurkował już na zachodzie głową w dół. Wdzięki Panny też były dla mnie niedostępne. W Warkoczu popatrzyłem jednak na wielką i jasną gromadę Melotte 111 (Gromada Warkocza), rozpoznając w niej opisywane pewien czas temu mini-asteryzmy.

Z galaktyk poddała się jedynie niezawodna M 51 (Wir). Czy to ja mam do niej takie jakieś szczęście, czy rzeczywiście jest ona zawsze dostępna - nie wiem, dla mnie jest.

Skorpion ładnie rysujący się gołym okiem był jednak równie chytry jak Panna i przez lornetki mogłem popodziwiać jedynie subtelny trójkącik ? Oph - górny skraj wachlarzyka obok i ponad pomarańczowym Antaresem. Kulki M 4 ani widu, ani słychu. Jednak wzniesiony już wysoko Herkules świecił swoimi kulkami M 13 i M 92 całkiem wyraźnie.

Niezależnie od warunków obserwacyjnych, magia nocy leśnej działała na całego. Gdyby jeszcze te wiejskie kundle tak na mnie nie ujadały w drodze powrotnej, wróciłbym całkiem odurzony. Tym bardziej, że gdy Księżyc  już wylazł sponad linii lasu, rozłożyłem  wiernie czekającego Goliata na podwórku w zaciemnionej wsi i przyjrzałem się okaleczonej od wschodu tarczy z zębatą granią górską na samym terminatorze (wschodnia krawędź Mare Tranquilitatis).

Następnego wieczoru już nigdzie nie wędrowałem. Popodziwiałem sobie Saturna (co ja mam zrobić, kiedy w Kowie 12x56 przebłyskuje mi kulka z pierścionkiem - wiem, wiem, nie pić piwa przed obserwacjami :)) ). Potem przez wszystkie lornetki wpatrywałem się w okazałą gromadę IC 4665 w Wężowniku a na koniec wypatrzyłem jeszcze z przydomowego ganku (taras to nie jest, ale fajny) parkę Gromady Podwójnej (Hichotki) rysującą się nisko na wciąż rozjaśnionej północy.

Więc jednak i na Mazowszu coś można było zobaczyć, choć do prawdziwych górali nam daleko.

 

Tylko co to ma wspólnego z Wilkiem i Ciołkiem? Ano nic, chyba, że Wilkiem nazwiemy pewnego górskiego wyjadacza  ;)

[lukost]

 

Kurczę, jasność Robala to 9,6^mag. Ciekawe, czy z Polski jest do wyłapania przez średnie lornety dozbrojone w O-III.

Będziesz próbował w lepszych warunkach?

 

Otóż to  - Robal jest zwarty i całkiem jasny.

Jak już wspomniałem w innym wątku, zamierzamy wjechać, a w ostateczności wejść na Ćwilin. W zależności od sposobu dotarcia na szczyt, nisko położone obiekty będą czesane lornetą (15x70 lub 20x80) bądź refraktorem 150/750. W każdym przypadku zamierzam schować do kieszeni filtr(y) OIII. :)