Ranking użytkowników

Pod taką datą nie mogłem napisać o czymś innym. Temat miałem dawno wymyślony, lecz spóźniłem się z rezerwacją terminu dla niego. Tak, tak, działamy w zmowie, lecz spisek pod kryptonimem ?Obiekt tygodnia? jest otwarty dla wszystkich. Miły kolega ustąpił mi jednak miejsca i Choinka może pojawić się we właściwym czasie. Któż nie zna zdjęć gromady otwartej NGC 2264 z otaczającymi mgławicami? NGC 2264; autor zdjęcia: Marcin Paciorek Do Choinki łatwo dotrzemy schodząc 3° na południe od jasnej, białej Alheny ? ? Gem do biało-pomarańczowej pary ? i 30 Gem. Kompleks Choinki znajduje się dalsze 2,5° poniżej tej pary (na południowy zachód). Dodatkowym drogowskazem może być asteryzm Różdżka złożony z 4 gwiazd zbliżonej jasności formujących literę Y, sąsiadujący z Choinką od północnego zachodu. Okolice NGC 2264; mapę wytworzył kol. Rokita przy pomocy CdC ver. 3.11 Niezaadaptowany wzrok na miejskim niebie początkowo ukazuje tylko najjaśniejszą gwiazdę gromady, jednak nawet w takich warunkach, po osłonięciu od bezpośrednich świateł i przyzwyczajeniu wzroku, mamy szanse dostrzec także słabsze składniki. Pod wiejskim niebem dwadzieścia białych gwiazd gromady NGC 2264 na tle delikatnej poświaty kilkudziesięciu słabszych rzeczywiście układa się w trójkątny kształt świątecznego drzewka wierzchołkiem zwróconego na południe, z najjaśniejszą gwiazdą S Mon (15 Mon) w ?pieńku?. Ma ona jasność zmienną w zakresie 4,2 -4,6 mag i jest układem spektroskopowo podwójnym, zaś niektóre źródła mówią nawet o ośmiu składnikach układu. Stabilne widmo S Mon jest używane jako punkt odniesienia przy klasyfikacji innych gwiazd. Gromada nie jest liczna, różne źródła określają jej liczebność na 40-50 składników. Świecą one łącznym blaskiem 4,1 mag, niektóre źródła podają nawet 3,9 mag. Wielkość na nieboskłonie określana jest najczęściej na 30-40 minut łuku a odległość od Ziemi na 2600 - 2700 lat świetlnych. Gromada z mgławicą NGC 2264; mapę wytworzył kol. Rokita przy pomocy CdC ver. 3.11 Dla obserwatora lornetowego drzewko jest odwrócone ?do góry nogami?, jednak wyobraźnia pomoże je postawić prawidłowo. Patrzmy zerkaniem a ?lampki? Choinki okażą się całkiem liczne. Przez średnią lornetkę możemy ich zobaczyć około 20. Będąc pod wiejskim niebem powinniśmy także zauważyć niewidzialną z miasta poświatę bezpośrednio wokół gromady a być może także na zachód i północ od niej (po prawo i ponad). Może nam się to łatwiej udać w momencie najeżdżania lornetką lub teleskopem na obiekt. Wysokiej klasy optyka i bardzo dobre warunki obserwacyjne rozciągną dla wprawnego obserwatora obraz mgławicy, zwiększając powierzchnię poświaty nawet kilkukrotnie. Pomocne w tym mogą być także filtry UHC lub O-III. Obszar mgławicy jest nadal miejscem narodzin młodych gwiazd. Gromada liczy sobie tylko 3,2 miliona lat. Promieniowanie gwiazd rozświetla i jonizuje pozostałości macierzystego gazu i pyłu, jednak wiatry gwiazdowe nie zdążyły ich jeszcze rozproszyć. Cały powierzchnia gromady świeci więc jako mgławica emisyjno-reflesyjna wdzierająca się w obszar otaczających ją lub przysłaniających ciemnych mgławic. Nad południowym skrajem gromady, czyli wierzchołkiem Choinki, znajduje się trójkątne, wydłużone, ciemne pasmo ? mgławica Stożek lub Szyszka (Cone). Jest to obiekt niewielki i trudny do dostrzeżenia nawet przez spory sprzęt, jednak świetnie prezentuje się na fotografiach wraz ze zwieńczającą Choinkę białą gwiazdą ok. 7,5 mag. Ciemna mgławica Stożek; źródło zdjęcia: Wikimedia Mgławicy Stożek nad wierzchołkiem Choinki nie udało mi się dotychczas zobaczyć. Nie zamierzam jednak rezygnować z dalszych prób. Zachęcam do tego także czytelników. Najbardziej urozmaicona część mgławicy otaczającej gromadę znajduje się tuż po prawo (na południowy zachód) od S Mon. Ma ciekawą strukturę widoczną na fotografiach i została nazwana Futro z Lisa (Fox Fur). Rozjaśnienie lisiego futerka daje się niekiedy dostrzec przez lornetkę, zwłaszcza jeśli poruszamy nią delikatnie w trakcie obserwacji. Mgławica Futro z Lisa; źródło zdjęcia: APOD Nie leń się więc w okolicach świąt i Nowego Roku. Jeśli tylko Niebo pozwoli, wypatruj pierwszej gwiazdki a potem świątecznego drzewka. Ile gwiazd widzisz? Czy otacza je poświata mgławicy? A może zdołałeś dostrzec Lisią Skórkę lub Stożek-Szyszkę? Spróbuj i daj znać, jak poszło!

Galaktyka spiralna NGC7331 została odkryta jak wiele innych obiektów przez Williama Herschela 5 września 1784 roku. Jest najjaśniejszym członkiem Grupy NGC7331 - jej jasność obserwowana to 9.5mag, a rozmiary kątowe 10'x4', a więc całkiem sporo. Oddalona jest od nas o około 50 milionów lat świetlnych. W skład Grupy NGC7331 wchodzą sąsiednie obiekty NGC 7340, 7337, 7335 i 7336 - ich jasności zawierają się w przedziale 15-15.5 mag. Grupa ta w literaturze angielskiej zwana jest Deer Lick Group. Poniżej i na prawo od NGC7331 na zdjęciu znalazła się grupa galakytk zwana Kwintetem Stephana (Arp 319, Hickson 92). To zwarta grupa galaktyk powiązana ze sobą grawitacyjnie. Została odkryta w 1877 roku przez Édouarda Stephana. Wizualnie do tej grupy należy pięć galaktyk, ale tylko cztery z nich powiązane są wzajemnymi oddziaływaniami - NGC7320 jest galaktyką intruzem widoczną na pierwszym planie. Badania przesunięcia ku czerwieni NGC7320 wykazały, że oddalona jest od nas o około 40 milionów lat świetlnych (przesunięcie ku czerwieni 790km/s), podczas gdy pozostałe galaktyki tej grupy dzieli od nas odległośc około 280 milionów lat świetlnych (przesunięcie 6600km/s). Jednak zdaniem niektórych astronomów pomiędzy NGC7320 i pozostałymi galaktykami występują smugi materii, co by wskazywało na bardzo dużą prędkość tej galaktyki względem sąsiadek. Atik 383L+, newton 150/740, Baader CCD L, 24x10 minut, słaby seeing, słaba przejrzystość. Już nie dopalę koloru w tym roku, może w przyszłym się uda ... ^-^ Poniżej zdjęcie z opisem - każdy krzyżyk oznacza galaktykę jaśniejszą od 20mag.

Nie za bardzo wiedziałem gdzie to wrzucić... sami zobaczcie :D NASA niech się uczy! https://www.youtube.com/watch?v=wL8Pv2J4HbE

Również ode mnie wszystkiego co najlepsze na te Święta, dobrze spędzonego czasu z rodziną, coraz lepszego sprzętu Astro i oczywiście jak najwięcej pogodnych nocy! Naszła mnie wena, więc jest i wierszyk mojego autorstwa :D Myślę, że na czasie... Przyszła zima, śniegu ni ma, Gwiazd nie widać też, Już niedługo, z tą szarugą, chmury pójdą precz! Bo my chcemy Mikołaju czyste niebo mieć! Tyle sprzyntu, tyle chęci a na niebie kupa, Na konkursie mało prac, bo nieboskłon dupa. ATeeMy każdy rzeźbi, bo co robić mamy? Na pogodę psią i brzydką codziennie bluzgamy. Tak więc drogi Mikołaju, odpalaj swe sanie, I spowoduj nam kochany, chmurek tych cofanie! Będziesz za to miał bez liku, fotek całą masę, Aż ze szczęścia zaczniesz machać, swym od sań zawiasem. Gwiazdkę z nieba też prosimy, od czasu do czasu, Nigdy mało nam takiego, pięknego wypasu. To już koniec tego wiersza, morał z niego jest taki, Dawaj gwiazdy nam czym prędzej, bo wyciągniem Cię za kłaki! 8) 8)

Kiedyś to ludzie byli zdeterminowani. Jurij Gagarin całe życie nie pił i nie palił, by chociaż na 108 minut wyrwać się z ZSRR.

A tak wygląda moja interpretacja sprzed lat. Jedno z pierwszych zdjęć setupem ST 2000 XM i FSQ 106 N na Takahash EM-11. Ech łezka się w oku kręci... te czasy romantyzmu i reumatyzmu... marznięcia przy setupie...

Kurcze, na pierwszy rzut oka JacekE!

dla miłośników danych w tabelkach - Rocznik Astronomiczny na 2015: http://www.igik.edu.pl/pl/geodezja-i-geodynamika-rocznik-astronomiczny

Jak co roku, tak i tym razem, powstał Astrokalendarz na 2015r. . Zdjęcia kosmosu to jedynie jeden z elementów każdego wydania. Najważniejsza część to efemerydy zjawisk astronomicznych. Te zostały w stosunku do lat poprzednich wzbogacone o zjawiska zakryciowe i wydarzenia związane z lotami kosmicznymi. Staramy się tez pamiętać o tych, którzy oddali życie za postęp kosmiczny czy poświęcili najlepsze lata swojego życia dla odkrywania tajemnic Wszechświata. Źródłem danych były: Almanach Zjawisk Astronomicznych Tomasza Ściężora, wydanie Poradnika Miłośnika Astronomii, CalSky, HORIZONS Web-Interface (NASA) czy Wikipedia z wydarzeniami historycznymi. Fotografie pochodzą z różnych źródeł na licencji publicznej czy udostępnione nam przez miłośników astronomii z całego świata. Niestety w tym roku jego nakład będzie wręcz znikomy. A to z powodu zmian w naszej instytucji, która pociągnęła za sobą zmiany w budżecie i niemożność zrealizowania wydania we wcześniejszych miesiącach pomimo przygotowania kalendarza w całości. Tegoroczny nakład będzie całkowicie sfinansowany ze źródeł własnych ? wpłaty członków sekcji. Być może uda się wydać go jeszcze w ilości pozwalającej na przekazanie egzemplarzy dla naszych szkół ? taka zawsze była idea wszystkich wydań. Na szczęście w wielu miejscach naszego kraju miłośnicy podjęli się wydania własnych projektów. To wspaniała inicjatywa. Warto wspomnieć o tych którzy rozpoczęli ten projekt ? Jacek Pala wraz ze swoimi przyjaciółmi podjęli się tego tematu w 2009 roku po raz ostatni. Rozprowadzali go bezpłatnie za pomocą licznych wolontariuszy z całego kraju. Niestety przez różne kłopoty z naszymi urzędami zrezygnowali z tego przedsięwzięcia. Ale idea nie umarła. I to jest najważniejsze. Poniżej kilka stron tegorocznego wydania.

Eee, gdzie tam, musiałby mieć szorty, T-shirt i obowiązkowo klapki na nogach :D

Trochę karkołomnie to wyglądało ale chciałem to zrobić jak najszybciej i tym samym już dziś ogłaszam: ZWYCIĘZCĄ KONKURSU WIEDZY ASTRONOMICZNEJ ZOSTAŁ DAMPU DRUGIE MIEJSCE OSIĄGNĄŁ KUBA_MAR TRZECI STOPIEŃ PODIUM UZYSKAŁ MRVINQUER Jeśli coś się nie zgadza, pisać, wrzeszczeć, reklamacje składać! :) Wszelkie przemyślenia, podziękowania dla osób, które pomogły w jakikolwiek sposób napiszę na spokojnie pewnie w weekend. Teraz muszę ustalić na privie z laureatami podział nagród.

Szykuje się nowa premiera na D SC - zapiszcie sobie w przypominaczach :) 04 stycznia godzina 21:00 ,,Niezwykły kosmos" - Tajemnice czarnej dziury ,,Z pomocą nowatorskich technik animacji komputerowej odkrywamy nieznane wnętrza planet, gwiazd i komet. Fascynująca wyprawa do wnętrza wszechświata!"

Ja już jestem elektronicznie dzięki Astronomii w 2015 roku - Dziękuję Szanowna Redakcjo za wspaniałe treści, fotografie, mapy i.... 8) Samych sukcesów w zbliżającym się 2015 roku serdecznie życzę. Czytelnik Jacek :)

Po co się odwlekać ? :D

Może te świetne zdjęcie przywoła trochę pogody :D

Mogę Ci pożyczyć 2" IDASka, a na aurę niestety... może za Bugiem coś można kupić... ::) Jakiś kontakt.. jakaś zrzuta ??? ;)

Myślę cały dzień na życzeniami dla Was, ale nic ważniejszego od zdrowia i pogody nie przychodzi mi do głowy... No i jeszcze zasadniczo astro prezentów pod choinką :) I czasu dla siebie i pomysłów na jego wykorzystanie.

Zaje Fajne 8) 8)

Daj Szymek spokój jeszcze 2 komentarze w kierunku JackaE i mnie tu pogonią . Pozostanie mi tylko mój blog hi ;)

Ja również życzę Wam wszystkim wesołych Świąt Bożego Narodzenia, żeby się spełniły wszystkie wasze marzenia, oraz wielu pogodnych nocek w nadchodzącym roku :)

Wszystkim forumowiczom zdrowych,pogodnych i Wesołych Świąt życzę. Pogody ducha,sprzętu najlepszego i wielu okazji do focenia i gapienia się w niebo. Pozdrawiam. SZKLARZ,Bawidamek lub po prostu Michał.

Ogromne podziękowania i słowa uznania dla Daniela za pomysł, organizację i świetną zabawę związaną z tym konkursem! Mnóstwo rzeczy udało mi się przy okazji nauczyć, dowiedzieć wiele ciekawostek, a przy okazji odświeżyć kilka wzorów i sposobów obliczania np. jasności obiektów. Ostatni etap zupełnie mnie zaskoczył (pewnie taki był jego cel )! Spodziewałem się, że będzie mega trudny albo z elementami humorystycznymi, a tutaj trzeba było się wysilić żeby nie popełnić jeszcze raz tych samych błędów co w poprzednich etapach! Podziękowania dla wszystkich uczestniczących w konkursie za nutkę rywalizacji i gratulacje dla najlepszych kuba_mar kolejny raz pokazał swoją wielką wiedzę! Jeszcze raz dziękuję wszystkim za super zabawę przez cały rok i życzę Wesołych Świąt Pozdrawiam, Damian

Hampel zwiastował nam dobrą nowinę. 8)

Również gratuluję wszystkim uczestnikom i chylę czoła złotemu i srebrnemu medaliście. Dziękuję współzawodnikom i organizatorom konkursu za świetną zabawę :D

Gratulacje dla Mistrzów :)

Serdecznie GRATULUJĘ Uczestnikom i Zwycięzcą (pudlarze) Wykazaliście się ogromną wiedzą - jeszcze raz GRATULACJE 8) 8) 8)

Słupszczaki - a może świąteczny wypad ::) ??? nadzieja :)

Próbuj go też wymacać ze swojej drobnej dwururki. Na przełęczach różne dziwne rzeczy są możliwe :blink:

Kochani! Wszystkiego najlepszego, wszelkiej pomyślności i przełamania złej passy astronomicznej. Wróble już ćwierkają, że w święta pogoda się poprawi. Szykujmy więc nasze szkiełka. Na poprawę humoru przygotowałem dla Was już dzisiaj prezent gwiazdkowy - Obiekt Tygodnia 24.12.2014. Ciekawe, co to może być :D ?

Życzę Wam, aby wszystkie dni w roku były tak piękne i szczęśliwe jak ten jeden wigilijny wieczór... a pod choinkę bogatego Gwiazdora :D (też jestem z poznańskiego).

Trzeba iść z duchem czasu i dostosować kartki świąteczne do zmieniającego się klimatu ;)

Ja również życzę Wam wesołych Świąt Bożego Narodzenia spędzonych w gronie najbliższych oraz by nadchodzący rok przyniósł wiele pięknych i czystych jak kryształ nocy :)

Widzę kochani, że w statusach się zaczęło a tam zginą :( Tu mamy przecież Świąteczno-Noworoczny temat :) 2014 Dlatego tu życzę Wam wszystkim Zdrowych, Wesołych, Ciepłych, Rodzinnych i Spokojnych Świąt oraz prezentów większych od poniższej Choinki :) A nadchodzący 2015 Rok aby był lepszy od poprzedniego i dał co najmniej 300 pogodnych wizualnych i fotograficznych nocy i dni 8)

Nowa i najpotężniejsza z rosyjskich rakiet kosmicznych szykuje się do startu Piotr Cieśliński To Angara-5, rakieta nowej generacji, jedna z najcięższych na świecie. Stoi już na platformie startowej na wojskowym kosmodromie Plesieck, 900 km na północ od Moskwy. Planowo ma wystartować jutro rano - informuje agencja ITAR-TASS. To pierwszy start najcięższej wersji tej rakiety, która ma udźwig porównywalny do najmocniejszych amerykańskich rakiet Atlas-5, Delta-4 czy Falcon-9. Jest efektem 22-letnich prac rozwojowych, które - według rosyjskiej agencji prasowej - kosztowały blisko 3 mld dol. Rosjanie zabrali się do konstrukcji nowej rakiety krótko po rozpadzie ZSRR, gdy część zakładów kosmicznych byłego imperium znalazła się poza granicami kraju, m.in. na Ukrainie. Angara ma zastąpić starzejące się rakiety Proton, Rokot i Zenit (a być może też Sojuzy) i przenieść rosyjski przemysł kosmiczny w XXI wiek. Będzie startować z kosmodromu Plesieck, co sprawi, że Rosja ograniczy swoją zależność od leżącego w Kazachstanie Bajkonuru. Jeśli testy Angary się powiodą, wkrótce Rosjanie będą mogli wynieść w kosmos dowolnego satelitę z własnego terytorium. Rakieta ma budowę modułową - w zależności od potrzeb jej pierwszy stopień może składać się tylko z jednego modułu z silnikiem RD-191 albo kilku (trzech lub pięciu). W lipcu po raz pierwszy wystartowała z Plesiecka do lotu suborbitalnego najlżejsza wersja - jednomodułowa. Rodzina rakiet Angara (makiety): Teraz zostanie odpalona ciężka wersja Angary, która składa się z pięciu modułów. Na starcie waży 852 tony, jej paliwem jest nafta, a utleniaczem - ciekły tlen. Może wynieść ładunek 24,5 tony na niską wokółziemską orbitę albo 5,4 tony na orbitę geostacjonarną (36 tys. km nad powierzchnią). Rosja nie miała tak mocnej rakiety od czasu, gdy karierę zakończyła potężna rakieta Energia, która w końcu lat 80. zeszłego wieku wynosiła rosyjski prom kosmiczny Buran. W tym pierwszym locie Angara-5 niesie tylko makietę satelity. Rosjanie nie poinformowali, na jaką orbitę ma ją wynieść, ale eksperci przypuszczają, że najpewniej będzie to orbita geostacjonarna. http://wyborcza.pl/1,75476,17171117,Nowa_i_najpotezniejsza_z_rosyjskich_rakiet_kosmicznych.html

Daniel F. Styer Teoria względności dla dociekliwych Pełne, a przy tym zwięzłe wprowadzenie do jednej z najważniejszych teorii naukowych. Daniel F. Styer w klarowny sposób przedstawia problemy czyhające na wszystkich, którzy pragną poznać teorię względności i zrozumieć, jak najprostsze pytania prowadziły Einsteina do niezwykłych odpowiedzi. Styer zaczyna od podstaw i starannie wyjaśnia pojęcia, na których bazuje teoria względności. Posługując się prostymi równaniami i nieskomplikowanymi, czytelnymi diagramami, pokazuje, jak teorię tę należy stosować w różnych praktycznych sytuacjach. ?Z miasta A do miasta B wyrusza pociąg jadący z prędkością?? ? któż z nas nie spotkał się z tego typu zadaniami? A gdyby ów pociąg poruszał się z prędkością bliską prędkości światła? Gdyby w jednym z wagonów, zamiast grubasów jedzących tłuste kiełbasy, znajdowała się bomba ze sprytnym zapalnikiem uruchamianym sygnałem świetlnym? Robi się ciekawie, prawda? Daniel F. Styer wprowadza czytelnika w świat rakietowych sań, superszybkich pociągów, niebezpiecznych bomb czy wypraw do odległych gwiazd i udowadnia, że obiegowa opinia na temat teorii Einsteina nie myli się tylko w jednym ? jest to teoria prowadząca do zadziwiających wniosków. Daniel F. Styer jest profesorem fizyki w Oberlin College (USA, stan Ohio).Czytaj więcej ? Wyświetl pełny artykuł

NASA wysłała na orbitę klucz nasadowy... e-mailem Piotr Cieśliński Astronauci na stacji orbitalnej użyli drukarki 3D, aby wydrukować klucz do nakrętek, którego wzór dostali e-mailem z Ziemi. Po raz pierwszy sprzęt potrzebny do pracy na orbicie został przesłany w ten sposób. O zapadkowy klucz nasadowy poprosił Barry Wilmore, amerykański astronauta, który we wrześniu rozpoczął swój drugi pobyt na stacji. Wcześniej taka prośba mogła być spełniona dopiero po tygodniach, a nawet miesiącach. Astronauci musieli czekać na statek towarowy z dostawą zapasów. Mike Chen, założyciel firmy, która wykonała dla NASA drukarkę, mówi: - Doszło do nas, że Barry Wilmore wspominał przez radio, że potrzebuje takiego klucza, więc zaprojektowaliśmy go za pomocą oprogramowania CAD i natychmiast posłaliśmy. Drukarka 3D została zainstalowana na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej 17 listopada. 25 listopada została użyta po raz pierwszy do wydrukowania jednej z części do drukarki, a potem całej serii kilkudziesięciu elementów, ale wszystkie zostały zaplanowane i zaprojektowane jeszcze przed dostarczeniem maszyny na orbitę. Teraz po raz pierwszy użyto jej do wydrukowania całkiem nowej rzeczy. NASA twierdzi, że tego typu drukarki uniezależnią astronautów od Ziemi, szczególnie w dłuższych i dalszych lotach. Już teraz planuje wysłanie na stację większej drukarki, aby możliwe było drukowanie komponentów o większych rozmiarach. W futurystycznych planach drukarki 3D mają "drukować" elementy, z których powstaną przyszłe bazy na Księżycu lub Marsie. A wykorzystają do tego surowce dostępne na miejscu. Zobacz, jak wygląda drukarka 3D astronautów i jej instalacja na stacji kosmicznej: Źródło: NASA http://wyborcza.pl/1,75476,17168638,NASA_wyslala_na_orbite_klucz_nasadowy____e_mailem.html

Niebo w czwartym tygodniu grudnia 2014 roku Animacja pokazuje położenie Księżyca, Marsa, Neptuna, Urana i Wenus w czwartym tygodniu grudnia 2014 roku Animację wykonano w GIMP-ie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com). Dodał: Ariel Majcher Źródło: StarryNight Choć widok za oknem słabo na to wskazuje, przed chwilą zaczęła się astronomiczna zima. A jej początek w tym roku jest istotnie imponujący: nieco przed jej początkiem zaczął się sezon obserwacyjny Saturna, zaś w tym tygodniu na wieczornym niebie zacznie pojawiać się Wenus oraz cienki sierp Księżyca. Oczywiście w trakcie nocy można jeszcze obserwować kolejne cztery planety Układu Słonecznego: Marsa, Neptuna, Urana i Jowisza, a w przyszłym tygodniu do Wenus dołączy Merkury. Wraz z początkiem zimy na nocnym niebie pojawi się dość jasna Kometa Lovejoya (C/2014 Q2), natomiast w poniedziałek maksimum swojej aktywności mają meteory z roju Ursydów. Astronomiczna zima na półkuli północnej i jednocześnie lato na półkuli południowej zaczęło się 3 minuty po północy, czyli tuż przed tym, jak zacząłem pisać ten tekst. Niestety za oknem mało mająca z zimą wspólnego plucha, więc prawdopodobnie tego, o czym właśnie piszę nie da się zobaczyć z terenu Polski, bo wszystko zasłonią chmury. Choć według niektórych prognoz w drugiej części tygodnia pogoda ma się poprawić i chmury mają się przerzedzić, więc może nie wszystko stracone. Jak już pisałem we wstępie, w najbliższych dniach będzie się działo bardzo dużo. Zacznie się już wieczorem. Do widocznych już od dłuższego czasu o tej porze doby planet Mars, Neptun i Uran dołączy czwarta planeta: Wenus, która zacznie być widoczna po kilkumiesięcznej przerwie, spowodowanej przebywaniem za Słońcem. Wszystkie cztery planety odwiedzi powracający na wieczorne niebo Księżyc, którego nów wypada w tym miesiącu 2,5 godziny po rozpoczęciu się astronomicznej zimy. Mapki animacji pokazującej położenie naturalnego satelity Ziemi i planet na wieczornym niebie przedstawiają wygląd nieba 45 minut po zachodzie Słońca, ze względu na szybko jeszcze chowającą się pod horyzont Wenus. W poniedziałek 22 grudnia o tej porze od nowiu Księżyca upłynie zaledwie 18 godzin, zatem jego faza będzie bardzo mała, zaledwie 1% i będzie on przebywał na wysokości około 1° nad południowo-zachodnim widnokręgiem. 9° na lewo od niego będzie się wtedy znajdowała Wenus, ale ze względu na bardzo niskie położenie nad widnokręgiem raczej nie da się dostrzec tej pary, pomimo tego, że Wenus świeci z jasnością -3,9 wielkości gwiazdowej. Dobę później Srebrny Glob będzie widoczny dużo lepiej, ponieważ o tej samej porze będzie miał fazę 3% i będzie się znajdował niecałe 9° nad południowo-zachodnim horyzontem. W tym czasie Wenus będzie się znajdowała jakieś 8° prawie dokładnie pod Księżycem. Druga planeta od Słońca w tym tygodniu będzie widoczna jeszcze słabo. W niedzielę 28 grudnia 45 minut po zmierzchu Wenus będzie się wznosiła niecałe 2,5 stopnia nad południowo-zachodnim widnokręgiem. Jej odnalezienie będzie ułatwiała jej duża jasność, wynosząca -3,9 magnitudo. Dwa następne dni Księżyc spędzi w gwiazdozbiorze Koziorożca, gdzie od kilku tygodni przebywa Mars. W środę 24 grudnia faza tarczy Księżyca urośnie do 9%, a o godzinie podanej na mapce dla tego dnia będzie ona znajdowała się na wysokości 17° nad południowo-zachodnim horyzontem. Natomiast w czwartek 25 grudnia faza Księżyca będzie jeszcze większa - będzie to już 17%, zaś będzie on zajmował pozycję na wysokości prawie 25°. Zatem Srebrny Glob szybko będzie zwiększał swoją wysokość nad widnokręgiem. W tych dniach blisko Księżyca będzie znajdował się Mars oraz jasne gwiazdy konstelacji Koziorożca. W środę Czerwoną Planetę będzie można odnaleźć około 10° na lewo od tarczy Srebrnego Globu, zaś w czwartek - mniej więcej 7° pod Księżycem. Jednocześnie w środę około 4-5 stopni na zachód od Księżyca będą świecić gwiazdy Dabih i Algiedi, czyli ? i ? Capricorni, natomiast dobę później Księżyc przejdzie w połowie drogi między gwiazdami Nashira i Deneb Algiedi z Koziorożca z jednej strony, a gwiazdą Sal al Suud z Wodnika z drugiej. Sam Mars świeci z jasnością +1,1 magnitudo, zatem na jego obserwacje trzeba zaczekać, aż się bardziej ściemni. Czerwona Planeta minie w tym tygodniu dwie dość jasne gwiazdy Koziorożca: w poniedziałek 22 grudnia Mars przejdzie około 40' na południe od gwiazdy ? Cap o jasności +4 magnitudo, natomiast w sobotę 27 grudnia Mars przejdzie niecałe 15' na północ od świecącej z jasnością obserwowaną +4,2 magnitudo gwiazdy ? Cap. W ostatnich dniach tygodnia Księżyc odwiedzi dwie ostatnie z planet olbrzymów. W piątek 26 grudnia tarcza Srebrnego Globu będzie oświetlona już w 27%, a tego wieczoru niecałe 4° pod Księżycem będzie się znajdowała planeta Neptun. Do jej obserwacji trzeba poczekać, aż się dobrze ściemni, czyli gdzieś do godziny 17:30, ponieważ świeci ona blaskiem +7,9 magnitudo, ale niezbyt duża jeszcze faza Księżyca nie będzie bardzo utrudniała obserwacji Neptuna. Ostatnia planeta Układu Słonecznego zbliży się do gwiazdy ? Aquarii na odległość 34 minut kątowych. W niedzielę 28 grudnia tarcza Księżyca będzie już w I kwadrze, która wypada tego dnia około godz. 19:31. Tej nocy Księżyc będzie zbliżał się do planety Uran. O godzinie podanej na mapce oba ciała niebieskie będą blisko górowania na wysokości mniej więcej 40°, a Srebrny Glob będzie się znajdował 7,5 stopnia na prawo od Urana. W trakcie nocy Księżyc będzie się zbliżał do Urana i tuż przed zachodem naturalnego satelity Ziemi niewiele po północy zmniejszy on swój dystans do siódmej planety Układu Słonecznego do 4°. Sam Uran zmienił już swój ruch z wstecznego na prosty i w następnych tygodniach nabierze rozpędu w tym ruchu. Na razie jednak planeta wciąż znajduje się niecałe 3,5 stopnia prawie dokładnie na południe od gwiazdy ? Psc i świeci z jasnością +5,8 magnitudo. Mapka pokazuje położenie Jowiszaa w czwartym tygodniu grudnia 2014 roku Mapkę wykonano w GIMP-ie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com). Dodał: Ariel Majcher Źródło: StarryNight Kolejną, piątą już planetą Układu Słonecznego, którą można obserwować tej nocy jest Jowisz, który wschodzi już przed godziną 20. Jowisz przebywa na tle gwiazdozbioru Lwa, ale porusza się ruchem wstecznym i kieruje się ku gwiazdozbiorowi Raka. Do końca tygodnia Jowisz oddali się od Regulusa, czyli najjaśniejszej gwiazdy Lwa, na ponad 8°. Największa planeta Układu Słonecznego świeci z jasnością -2,4 wielkości gwiazdowej, a jej tarcza ma średnicę 43". Obie wielkości cały czas rosną, zatem coraz łatwiej jest obserwować szczegóły na jowiszowej tarczy, w szczególności jej słynne pasy. Tradycyjnie już w tym sezonie obserwacyjnym bardzo dużo będzie się działo w układzie księżyców galileuszowych Jowisza. Szczególnie warte uwagi są noce 24/25, 26/27 i 28/29 grudnia: ? Noc 24/25 grudnia: od wschodu Jowisza niedaleko jego zachodniego brzegu przebywają Ganimedes z Europą. Po północy oba księżyce wejdą w cień Jowisza i przestaną być widoczne. Najpierw zrobi to Ganimedes, a potem Europa; nad ranem Ganimedes wyjdzie z jowiszowego cienia, ale chwile później schowa się za tarczę swojej planety macierzystej. W tym samym mniej więcej czasie na tarczę Jowisza wejdzie cień Io, a godzinę później zamelduje się tam sama Io. Przed godziną 8 zarówno Europa, jak i Ganimedes (w tej właśnie kolejności, bo Europa porusza się szybciej) wyjdą zza jowiszowej tarczy, co być może da się zobaczyć z północno-zachodnich krańców Polski, gdzie Słońce wstaje najpóźniej. ? Noc 26/27 grudnia: od wschodu Jowisza niewiele na wschód od jowiszowej tarczy będą przebywać Io z Europą. W trakcie nocy oba księżyce będą się do siebie zbliżać i najpierw cienie obu księżyców wejdą na tarczę Jowisza, a potem to samo zrobią księżyce. W pewnym momencie przez około godzinę na tarczy będą 2 cienie księżyców galileuszowych oraz ich właściciele. Około godziny 23:05, już po wejściu Io i Europy na tarczę Jowisza Io minie Europę w odległości 1". Pod koniec nocy na Io pojawi się jeszcze cień Europy. ? Noc 28/29 grudnia: początkowo z księżyców galileuszowych widoczna tylko Kalisto, będąca ponad 5' na zachód od Jowisza. Jednak Io szybko zejdzie z tarczy, potem zza tarczy wyjdzie Europa, a następnie z tarczy zejdzie Ganimedes. Jeszcze zanim Ganimedes zejdzie z jowiszowej tarczy, jego cień przesłoni Io. W trakcie nocy Io zacznie zawracać w kierunku Jowisza i przejdzie za Ganimedesem, ale wcześniej na Io ponownie pojawi się cień Ganimedesa. Na koniec nocy cień Ganimedesa pojawi się jeszcze na zbliżającej się do Jowisza Kalisto. Pełna informacja na temat możliwych do zaobserwowania z Polski zjawisk wśród księżyców galileuszowych Jowisza zawiera poniższa tabela (na podstawie stron IMCCE oraz Sky and Telescope): ? 22 grudnia, godz. 1:32 - wejście Kalisto na tarczę Jowisza, ? 22 grudnia, godz. 3:05 - częściowe zakrycie Io przez Ganimedesa (początek), ? 22 grudnia, godz. 3:20 - częściowe zakrycie Io przez Ganimedesa (koniec), ? 22 grudnia, godz. 6:18 - zejście Kalisto z tarczy Jowisza, ? 22 grudnia, godz. 6:20 - zaćmienie Io przez Kalisto (początek), ? 22 grudnia, godz. 6:28 - zaćmienie Io przez Kalisto (koniec), ? 23 grudnia, godz. 2:11 - minięcie się Io i Europy w odległości 1" (środki tarcz), 2' na wschód od Jowisza, ? 23 grudnia, godz. 19:59 - częściowe zakrycie Io przez Europę (początek), ? 23 grudnia, godz. 20:15 - częściowe zakrycie Io przez Europę (koniec), ? 24 grudnia, godz. 6:16 - wejście Io w cień Jowisza (początek zaćmienia), ? 24 grudnia, godz. 7:24 - zaćmienie Ganimedesa przez Europę (początek), ? 24 grudnia, godz. 7:45 - zaćmienie Ganimedesa przez Europę (koniec), ? 25 grudnia, godz. 0:18 - wejście Ganimedesa w cień Jowisza (początek zaćmienia), ? 25 grudnia, godz. 2:26 - wejście Europy w cień Jowisza (początek zaćmienia), ? 25 grudnia, godz. 3:32 - wejście cienia Io na tarczę Jowisza, ? 25 grudnia, godz. 3:00 - wyjście Ganimedesa zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia), ? 25 grudnia, godz. 3:10 - Ganimedes chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia), ? 25 grudnia, godz. 4:30 - wejście Io na tarczę Jowisza, ? 25 grudnia, godz. 5:50 - zejście cienia Io z tarczy Jowisza, ? 25 grudnia, godz. 6:48 - zejście Io z tarczy Jowisza, ? 25 grudnia, godz. 7:10 - wyjście Europy zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia), ? 25 grudnia, godz. 7:50 - wyjście Ganimedesa zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia), ? 25 grudnia, godz. 0:44 - wejście Io w cień Jowisza (początek zaćmienia), ? 25 grudnia, godz. 4:02 - wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia), ? 25 grudnia, godz. 23:55 - częściowe zakrycie Ganimedesa przez Europę, 186" na wschód od brzegu tarczy Jowisza (początek), ? 26 grudnia, godz. 0:16 - częściowe zakrycie Ganimedesa przez Io (koniec), ? 26 grudnia, godz. 21:00 - wejście cienia Europy na tarczę Jowisza, ? 26 grudnia, godz. 22:00 - wejście cienia Io na tarczę Jowisza, ? 26 grudnia, godz. 22:54 - wejście Europy na tarczę Jowisza, ? 26 grudnia, godz. 22:56 - wejście Io na tarczę Jowisza, ? 26 grudnia, godz. 23:56 - zejście cienia Europy z tarczy Jowisza, ? 27 grudnia, godz. 0:20 - zejście cienia Io z tarczy Jowisza, ? 27 grudnia, godz. 1:14 - zejście Io z tarczy Jowisza, ? 27 grudnia, godz. 1:48 - zejście Europy z tarczy Jowisza, ? 27 grudnia, godz. 6:33 - zaćmienie Io przez Europę (początek), ? 27 grudnia, godz. 6:52 - zaćmienie Io przez Europę (koniec), ? 27 grudnia, godz. 22:28 - wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia), ? 28 grudnia, godz. 5:25 - zaćmienie Io przez Ganimedesa (początek), ? 28 grudnia, godz. 5:26 - zaćmienie Io przez Ganimedesa (koniec), ? 28 grudnia, godz. 19:28 - od wschodu Jowisza Io i Ganimedes na tarczy planety (Io przy zachodnim brzegu, Ganimedes - na środku tarczy), ? 28 grudnia, godz. 19:40 - zejście Io z tarczy Jowisza, ? 28 grudnia, godz. 20:10 - zaćmienie Io przez Ganimedesa (początek), ? 28 grudnia, godz. 20:20 - wyjście Europy zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia), ? 28 grudnia, godz. 20:22 - zaćmienie Io przez Ganimedesa (koniec), ? 28 grudnia, godz. 21:28 - zejście Ganimedesa z tarczy Jowisza, ? 29 grudnia, godz. 2:56 - zaćmienie Io przez Ganimedesa (początek), ? 29 grudnia, godz. 3:03 - zaćmienie Io przez Ganimedesa (koniec), ? 29 grudnia, godz. 6:24 - zakrycie Io przez Ganimedesa (początek), ? 29 grudnia, godz. 6:33 - zakrycie Io przez Ganimedesa (koniec), ? 29 grudnia, godz. 6:53 - zaćmienie Kalisto przez Ganimedesa (początek), ? 29 grudnia, godz. 7:05 - zaćmienie Kalisto przez Ganimedesa (koniec). Animacja pokazuje położenie Komety Lovejoya (C/2014 Q2) w czwartym tygodniu grudnia 2014 roku Animację wykonano w GIMP-ie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com). Dodał: Ariel Majcher Źródło: StarryNight Jednak najatrakcyjniejszym obiektem, który można obserwować z dużych północnych szerokości geograficznych jest kometa Lovejoya (C/2014 Q2). Terry Lovejoy odkrył już dość sporo komet, stąd powinno się chyba jakoś ponumerować odkryte przez niego komety, tak samo, jak komety odkrywane przez parę Shoemaker-Levy, z których najsłynniejsza - Kometa Shoemaker-Levy'ego 9 - zderzyła się z Jowiszem już ponad 20 lat temu. Obecnie widoczna kometa jest dość jasna, ponieważ jej całkowita jasność, to około +6 magnitudo, a więc można ją dostrzec przez lornetki. Na razie jest to jednak trudne, ponieważ przebywa ona bardzo nisko nad horyzontem, gdyż przechodzi na tle gwiazdozbioru Gołębia, który jest pod Orionem i Zającem, i w naszych szerokościach geograficznych jego część jest stale pod widnokręgiem. Na początku tygodnia około godziny 23:45, czyli w momencie górowania, kometa znajdowała się będzie około 5° nad południowym widnokręgiem, jakieś 5,5 stopnia na wschód od najjaśniejszej gwiazdy Gołębia Phact, której jasność obserwowana to +2,6 magnitudo. Jednak kometa przesuwa się na północy zachód i jej wysokość nad widnokręgiem będzie szybko wzrastać. Pod koniec tygodnia przed godziną 23 kometa wzniesie się na wysokość ponad 13°, zbliżając się do znanej gromady kulistej gwiazd w Zającu M79, świecącej z jasnością obserwowaną +8,5 wielkości gwiazdowej. W niedzielę 28 grudnia o godzinie podanej na mapce odległość między tymi ciałami niebiańskimi będzie wynosiła 49 minut kątowych i przed zachodem gromady kulistej i komety około godziny 2 zmniejszy się do 30 minut kątowych. Dalszą trajektorię komety aż do końca stycznia przyszłego roku można prześledzić na mapce, wykonanej w programie Nocny Obserwator (http://astrojawil.pl/blog/moje-programy/nocny-obserwator/). Mapka pokazuje położenie radiantu Ursydów w trzecim tygodniu grudnia 2012 roku. Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie obrazków z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com). Dodał: Ariel Majcher Źródło: StarryNight Kolejną atrakcją tego tygodnia są meteory z roju Ursydów, promieniujące od 17 do 26 grudnia, z maksimum aktywności około 22 grudnia. Nie są one tak liczne, jak promieniujące niedawno Geminidy, ale mają bardzo podobną do nich prędkość zderzenia z ziemską atmosferą, wynoszącą 33 km/s. Radiant roju znajduje się niecałe 2,5 stopnia od drugiej co do jasności w gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy gwiazdy Kochab i jednocześnie mniej niż 20' od gwiazdy 5 UMi, zatem jest on w obszarze, który dla większości północnej półkuli Ziemi jest stale nad widnokręgiem i meteory z tego roju można obserwować przez całą długą grudniową noc. Na naszych szerokościach geograficznych wysokość radiantu nad horyzontem zmienia się od mniej więcej 37° około godziny 19:30 do 65° 12 godzin później. Cały czas na północ od zenitu. Według prognoz na początku tego tygodnia można się spodziewać około 10 meteorów na godzinę, choć zdarzały się lata, gdy było ich znacznie więcej. W tym roku w ich obserwacjach nie będzie przeszkadzał Księżyc, będący w małej fazie tuż po nowiu. Mapka pokazuje położenie Saturna w czwartym tygodniu grudnia 2014 roku Mapkę wykonano w GIMP-ie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com). Dodał: Ariel Majcher - 2014-12-22 00:17:17+01 Źródło: StarryNight Na koniec zostało opisanie tego, co jest widoczne nad samym ranem. O tej porze doby, nisko nad południowo-wschodnim widnokręgiem można odnaleźć Saturna, który znajduje się w gwiazdozbiorze Wagi, niedaleko granicy ze Skorpionem i na 45 minut przed wschodem Słońca zajmuje pozycję około 15° nad południowo-wschodnim widnokręgiem. Saturn wschodzi już przed godziną 5, stąd można go obserwować przez jakieś 2 godziny. Obecnie szósta planeta Układu Słonecznego świeci z jasnością +0,5 wielkości gwiazdowej, a jej tarcza ma średnicę 15". Maksymalna elongacja Tytana (zachodnia) przypada we wtorek 23 grudnia. Tytan oddali się wtedy na ponad 2,5 minuty kątowej od swojej planety macierzystej. W tym tygodniu Saturn przejdzie około 1,5 stopnia na południe od gwiazdy 4 wielkości ? Lib, kierując się ku gwieździe Graffias ze Skorpiona, oznaczanej na mapach nieba grecką literą ? i świecącej z jasnością obserwowaną +2,5 wielkości gwiazdowej. Pod koniec tygodnia odległość między tymi ciałami niebiańskimi spadnie poniżej 3°. Warto skierować na tę gwiazdę większe lornetki i teleskopy, w których w odległości 13" będzie można dostrzec jej towarzysza, świecącego z jasnością +4,9 magnitudo. Dodał: Ariel Majcher - Uaktualnił: Ariel Majcher ? http://news.astronet.pl/7537

http://www.astrokrak.pl/baader/2344-okular-asferyczny-baader-hyperion-31-mm.html - średnica diafragmy okularu z tuleją 2" : 39mm - średnica diafragmy okularu z redukcją 1,25": 30mm 31mm x 58,224 * : 57,3 = ~ 31,5mm 31,5mm - 1,5mm = 30mm Z redukcją na 1,25",pozorne pole wyniesie ~ 58* z mocną winietą,bo w niedużej odległosci,jest przejście na 28mm. Lepiej w płaszczyznie ogniska dac diafragmę 28mm i będzie pole ~54*. Tylko poco wtedy okular 2" ;)

Wydawało mi się, że to już opisałem - nie można policzyć średnicy winiety, bo wg mnie takie pojęcie jest błędne. Nie w sensie braku możliwości obliczenia winiety jako funkcji, ale w sensie właśnie "średnicy winiety" jako źle postawionego problemu.

Chciałbym przypomnieć o promocji która kończy się za 2 dni a w której można w cenie 9,90 zł za egzemplarz kupić dwuletnią prenumeratę lub dwuletnie przedłużenie już posiadanej prenumeraty. Przy cenie 15,90 zł za pojedynczy egzemplarz to naprawdę przebicie jakiego jeszcze nie było i promocja jakich mało na rynku prasowym bo prawie 38% taniej.

My przeważnie marzniemy przy naszych trójnogach. Jednak okazuje się że nie jest tak zawsze . :D Ciekawe co by gość napisał w temacie ( Brak pogody ) hi

Teleskop Kepler działa i wykrył nową egzoplanetę John Moll W zeszłym roku, gdy teleskop Kepler został uszkodzony, wszyscy uważali że jego naprawa jest już niemożliwa i należy po prostu zakończyć misję. Naprawy faktycznie nie udało się dokonać ale NASA ogłosiła koncepcję nowej misji K2 i teleskop wykrył właśnie nową egzoplanetę. Problemy z teleskopem kosmicznym zaczęły się, gdy doszło do awarii dwóch kół zamachowych, które odpowiedzialne są za sterowanie. Kepler posiada cztery takie koła ale do dalszej pracy wymagane są co najmniej trzy z nich. Dlatego też uważano, że teleskop nie może już kontynuować swojej pracy. Agencja NASA, w ramach wspomnianej misji K2, postanowiła wykorzystać światło słoneczne jako trzecie koło zamachowe, dzięki czemu teleskop znów można ustawiać z dużą precyzją. Niestety naukowcy nie mogą wykorzystywać już wszystkich możliwości tego teleskopu. Nowo odkryta egzoplaneta, HIP 116454b, jest 2.5 razy większa od Ziemi i znajduje się 180 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Ryb. Planeta ta wykonuje pełny obrót wokół własnej gwiazdy w ciągu 9 dni i panują na niej iście piekielne warunki. Źródło: http://www.gizmag.com/kepler-reborn/35292/ Dodaj ten artykuł do społeczności http://tylkoastronomia.pl/wiadomosc/teleskop-kepler-dziala-wykryl-nowa-egzoplanete

No i walizka skończona, może dodam jeszcze kiedyś oświetlenie nocne, a narazie tak się prezentuje wypełniona wszystkimi klamotami: i wewnątrz schowków: Zmieściło się wszystko co miało się zmieścić i nawet jest jeszcze trochę miejsca, a w razie potrzeby można częściowo przeorganizować przegródki

Tu masz moją fotkę, robiona na szybciora jakiś czas temu. Może Ci się przyda do jakiegoś porównania. Montaż ustawiony na Polarną na oko, ostrość również, więc żadnej rewelacji nie ma. Ucząc się Pixa wykorzystałem ten trefny materiał, który dziwnym trafem jeszcze zalegał w kompie. Dane: Canon 60Da, ISO 400, czas 400s, tuba RC 8, zdjęć wykonanych 7 szt. brak darków, biasów, flatów, pojedyncza klatka po ze stackowaniu i po zabawie

16 Obserwatorium PPSAE w Niedźwiadach, 53.061728, 17.681552 Przy szosie Szubin - Nakło w miejscowości Niedźwiady znajdziemy obserwatorium Pałucko - Pomorskiego Stowarzyszenia Astronomiczno - Ekologicznego. Obserwatorium zostało założone w roku 2001 na terenie Szkoły Podstawowej w Niedźwiadach, która w roku 2000 zakończyła działalność. Zostało założone przez grupę pasjonatów astronomii i od tego czasu teren szkoły adaptowany jest na potrzeby obserwatorium. Obecnie znajdziemy w nim kilka instrumentów: teleskopy newtona o średnicy 250 oraz 400mm, Schmidt-Newton 250mm, Mak 150mm i kilka mniejszych urządzeń. Obserwatorium jest otwarte dla zwiedzających w tym również na nocne obserwacje. http://www.ppsae.pl/